Γράφει
ο Κωνσταντίνος Μπρούσαλης*
H προβλεπόμενη
μέσω Ισθμού σύνδεση του Λουτρακίου με την σύγχρονη σιδηροδρομική γραμμή υψηλών
ταχυτήτων (ΣΓΥΤ) σε συνδυασμό επίσης με την σιδηροδρομική σύνδεση της Μotor Oil – Διυλιστήρια Κορίνθου και
ολόκληρη τη βιομηχανική περιοχή προς τους
Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας, καθιστά
πλέον την θέση γύρω από την παλιά εγκαταλελειμμένη σιδηροδρομική στάση του Ισθμού, κόμβο ιδιαίτερης σημασίας.
Σε αυτήν τη θέση θα συνδεθεί
πλέον ο διάδρομος της παλιάς μετρικής γραμμής με την ΣΓΥΤ όπου θα
δρομολογούνται τα ειδικά φορτία πετρελαιοειδών κτλ.
Σύμφωνα με όσα έχουν επίσημα
ανακοινωθεί, ένα τμήμα της παλιάς
μετρικής γραμμής από τα διυλιστήρια των Αγίων Θεοδώρων – βιομηχανική περιοχή μέσω
Καλαμακίου, μέχρι τον Ισθμό (γύρω στα 10 χιλιόμετρα) έχει συμφωνηθεί να ανακατασκευαστεί
σύντομα από την Motor
Oil
και να μετατραπεί σε σύγχρονη μικτή
γραμμή συνδυασμένου εύρους (κανονική και
μετρική).
Για εμάς που
αγωνιζόμαστε για την διάσωση των παλιών σιδηροδρομικών διαδρόμων και ιδιαίτερα
της παλιάς μετρικής γραμμής των ΣΠΑΠ, η πρόβλεψη του μικτού εύρους σε αυτό το
τμήμα της γραμμής έχει ιδιαίτερα κρίσιμη σημασία. Γιατί εκτός από την προοπτική
της αναζωογόνησης εκεί της γραμμής, ταυτόχρονα αφήνει ανοιχτή την προοπτική για
την δυνητική μελλοντική επαναξιοποίηση και
του υπόλοιπου μετρικού διαδρόμου από Αγίους Θεοδώρους-Κινέτα-Μέγαρα-Ελευσίνα
κτλ. που μπορεί να διατηρηθεί ανοιχτός και συνδεδεμένος από την Δυτική Αττική
με το υπόλοιπο μετρικό δίκτυο της Πελοποννήσου.
Αυτή η προοπτική μπορεί
να διασφαλιστεί εάν υλοποιηθεί όπως έχει αναγγελθεί η προώθηση του νέου κλάδου προαστιακού
Δυτικής Αττικής (συνδυαστικά και με την ανακήρυξη της Ελευσίνας ως πολιτιστικής
πρωτεύουσας της Ευρώπης το 2021). Εάν δηλαδή ανακατασκευαστεί ο παλιός εγκαταλελειμμένος διάδρομος
των ΣΠΑΠ με πρόβλεψη κι εκεί
συνδυασμένου εύρους (ή παράλληλου μετρικού) και πολύ περισσότερο άμα ο
προαστιακός Δυτικής Αττικής προωθηθεί μέχρι το κέντρο των Μεγάρων στον παλιό
σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης. Γιατί τότε μπορούμε να μιλάμε για πραγματικό
προαστιακό, όταν δηλαδή το τραίνο θα περνάει
μέσα από τα κέντρα των πόλεων κι όχι όπως ο σημερινός κατ’ ευφημισμό
«προαστιακός» που χαιρετάει από μερικά
χιλιόμετρα μακριά τις πόλεις (Ασπρόπυργο, Ελευσίνα, Μέγαρα κλπ.).
Υπό την προϋπόθεση
αυτής της επαναξιοποίησης του παλιού διαδρόμου των ΣΠΑΠ τόσο από ανατολικά στην Αττική (Άνω Λιόσια - Ελευσίνα-
Μέγαρα) όσο και από δυτικά στην Κορινθία (Κόρινθος- Ισθμός- Άγιοι Θεόδωροι)
απομένουν πρακτικά στο ενδιάμεσο λίγα χιλιόμετρα όπου χρειάζεται η γραμμή να
παραμείνει λειτουργική για να παραμείνει ανοιχτός ολόκληρος ο μετρικός διάδρομος
από την Αττική μέχρι την Κόρινθο.
Συγκεκριμένα αυτά τα
λίγα χιλιόμετρα είναι στα τμήματα: Διυλιστήρια Αγίων Θεοδώρων – Κινέτα (γύρω
στα 9 χιλιόμετρα) κι ένα τμήμα από την περιοχή της Κακιάς Σκάλας μέχρι το
κέντρο των Μεγάρων στον παλιό Σ.Σ. (περίπου άλλα 8 χιλιόμετρα). Να σημειωθεί δε
ότι σε μεγάλος μέρος των επίμαχων αυτών τμημάτων η μετρική είναι παράλληλη και σχεδόν
εφαπτόμενη με την ΣΓΥΤ κάτι που διευκολύνει την προστασία και την διατήρησή της.
Κι εδώ πρέπει να επισημάνουμε την σοφή πρόβλεψη που έγινε παλιότερα από τον ΟΣΕ να κατασκευαστεί διάδρομος μικτού
εύρους σε ένα τμήμα της νέας ΣΓΥΤ από
Κινέτα έως την Κακιά Σκάλα.
Θα ήταν λοιπόν εντελώς
κοντόφθαλμο και ασυγχώρητο για λίγα μόνο χιλιόμετρα να τεμαχιστεί η γραμμή και
να μην παραμείνει η δυνατότητα του ενιαίου, ανοιχτού σε όλο το μήκος, παλιού διαδρόμου
των ΣΠΑΠ, από την Αττική έως την Κόρινθο κι από εκεί στην υπόλοιπη Πελοπόννησο.
Γιατί ανεξάρτητα από τις διεκδικήσεις για νέα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα, η
μετρική γραμμή της Πελοποννήσου θεωρούμε ότι για πολλά χρόνια μπορεί να διατηρήσει
τη σημασία της για την περιοχή. Και σε αυτό συνηγορούν ακόμα και οι πρόσφατες
ενέργειες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για την προώθηση έργων σιδηροδρομικής επανασύνδεσης μέσω της παλιάς μετρικής γραμμής
του Πύργου με την Πάτρα κτλ. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα
δαπανηθέντα χρήματα και τον αγώνα που γίνεται για την ανακαινισμένη γραμμή της
Κορίνθου-Τρίπολης - Καλαμάτας που δυστυχώς παραμένει ακόμα ανενεργή και
καταστρέφεται.
Οι λόγοι άλλωστε για
τους οποίους το μεγαλύτερο τμήμα του προαναφερόμενου μετρικού διαδρόμου
Κορίνθου-Αθηνών είναι αξιοποιήσιμο, ήδη έχουν υιοθετηθεί πρακτικά από την Πολιτεία αφού
προβλέπονται άλλωστε στο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας και τα ΓΠΣ των πόλεων της
Δυτικής Αττικής. Επίσης, για άλλη μια φορά, θα επισημαίναμε την παράλληλη
δυνατότητα ένα μέρος του διαδρόμου των ΣΠΑΠ, ειδικά από Ελευσίνα-Μέγαρα - Κακιά
Σκάλα - Ισθμός, να αξιοποιηθεί και ως ενδιαφέρουσα τουριστική διαδρομή. Επιπλέον
σε έναν τέτοιο ανοιχτό διάδρομο δεν θα αποκλειόταν ακόμα και κάποιο εμπορευματικό έργο από και
προς την κεντρική-νότια Πελοπόννησο.
Να επισημάνουμε ακόμα
ότι μετά την προβλεπόμενη σύνδεση της
ΣΓΥΤ με το Λουτράκι θεωρούμε ότι ένας αριθμός δρομολογίων του σημερινού
προαστιακού (με στάσεις σε όλους τους σταθμούς) θα έχει πλέον ως τερματικό
σταθμό το Λουτράκι. Έτσι θα διευκολυνθεί αργότερα ένα μέρος των δρομολογίων της
Πάτρας μέσω Κορίνθου να γίνονται εξπρές, δηλαδή χωρίς στάσεις πλέον σε πολλούς
σταθμούς ιδιαίτερα στο τμήμα Κόρινθος - Αθήνα – Πειραιάς - Αεροδρόμιο. Με αυτά
τα δρομολόγια εξπρές Πάτρας – Αθήνας κι αντίστροφα, πρέπει να έχουν πλέον ανταπόκριση στον νέο Σ.Σ. Κορίνθου και
δρομολόγια από και προς Άργος-Ναύπλιο/Τρίπολη για προφανείς λόγους
ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητάς τους έναντι των οδικών μέσων.
Παράλληλα όμως υπάρχει
δυνατότητα να ενεργοποιηθεί και τοπική αστική-προαστιακή σύνδεση από το κέντρο
της Κορίνθου κι αλλού μέσω της παλιάς
μετρικής γραμμής και της γέφυρας του Ισθμού και άνετης μετεπιβίβασης στον
σταθμό του Ισθμού (6 χιλ. από τον παλιό σταθμό της Κορίνθου) όπου θα μπορούν να
γίνονται μετεπιβιβάσεις και από λεωφορεία
ή άλλα οδικά μέσα. Φυσικά το ίδιο
συγκοινωνιακά λειτουργικό για αστικές –
προαστιακές συνδέσεις (πιθανόν με ελαφρύ σιδηρόδρομο) μπορεί να
εξελιχθεί αμφίδρομα και το τμήμα της γραμμής από Αγίους Θεοδώρους – βιομηχανική
περιοχή - Καλαμάκι – Ισθμό- Κόρινθο.
Συνοπτικά
επομένως προτείνουμε:
1.
Να προβλεφτεί δυνατότητα πολυλειτουργικής
κι άνετης μετεπιβίβασης στον σταθμό του
Ισθμού.
2.
Να προβλεφτεί σύνδεση του μελετώμενου νέου προαστιακού κλάδου Δυτικής Αττικής
οπωσδήποτε με τον παλιό Σ.Σ. Μεγάρων.
3.
Να μελετηθεί και να προβλεφτεί η γραμμή
συνδυασμένου εύρους και πέραν της Ελευσίνας τουλάχιστον μέχρι τα Μέγαρα, όπως έχει
προβλεφτεί αντίστοιχα στο τμήμα
Διυλιστήρια Αγίων Θεοδώρων - Ισθμός.
4.
Σε πρώτη φάση να προστατευτούν και μετά να αναταχτούν τα προαναφερθέντα ενδιάμεσα
συνδετικά τμήματα του μετρικού
διαδρόμου.
Υ.Γ. Ευχαριστώ τους: Ν. Καντήρη, Φώτη Λυκομήτρο
και Σπύρο Νικολόπουλο για τις φωτογραφίες πλαισιώνουν αυτό το άρθρο.
*Κωνσταντίνος Μπρούσαλης συγγραφέας – εκπαιδευτικός
Επικεφαλής της Κίνησης Φίλων Σιδηροδρόμου Πελοποννησιακής γραμμής
