Η ατμομηχανή «G3» κατέχει εξέχουσα θέση στις ράγες της ιστορίας, καθώς αποτέλεσε τη ραχοκοκκαλιά των πρωσικών εμπορευματικών σιδηροδρόμων για πέντε σχεδόν δεκαετίες, σε μια περίοδο πολύ σημαντική στον ρου της εξέλιξης των μέσων σταθερής τροχιάς.
Γράφτηκε γι αυτήν πως από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '20 δεν υπήρχε στις αποβάθρες πιο γνώριμη ατμομηχανή εμπορευματικών αμαξοστοιχιών, όχι μόνο στην Πρωσία, αλλά και σε αρκετές ακόμη χώρες. Κατασκευάστηκε συνολικά σε 2.068 μονάδες, σε διάστημα 48 ετών, από το 1877 μέχρι το 1925.
Γράφτηκε γι αυτήν πως από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '20 δεν υπήρχε στις αποβάθρες πιο γνώριμη ατμομηχανή εμπορευματικών αμαξοστοιχιών, όχι μόνο στην Πρωσία, αλλά και σε αρκετές ακόμη χώρες. Κατασκευάστηκε συνολικά σε 2.068 μονάδες, σε διάστημα 48 ετών, από το 1877 μέχρι το 1925.
1877-1930
Oι πρώτες «G3» δρομολογήθηκαν από την πρώτη κιόλας χρονιά, για τη μεταφορά εμπορευμάτων και αγαθών, στην διαδρομή από το Βερολίνο στο Wetzlar της Έσσης (Essen).
Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν από διάφορους κρατικούς και ιδιωτικούς σιδηρόδρομους της Πρωσίας, καθώς και από τον Βασιλικό Πρωσικό Στρατιωτικό Σιδηρόδρομο. Στο Μεγάλο Δουκάτο του Mecklenburg κύλησαν στις ράγες τους οκτώ μονάδες, ενώ στη λίστα των πελατών της ατμομηχανής περιλαμβάνονταν μεταξύ άλλων οι αυτοκρατορικοί σιδηρόδρομοι της Αλσατίας-Λορραίνης (Alsace-Lorraine) με 37 «C21 -C24» ταξινομημένες εκ νέου ως «G3», η σιδηροδρομική εταιρεία Lübeck-Büchen και οι πολωνικοί σιδηρόδρομοι. Τέλος, ένα «G3» κατέληξε στους Βασιλικούς Κρατικούς Σιδηρόδρομους της Σαξονίας (Saxon), εξυπηρετώντας την διαδρομή Βερολίνου-Δρέσδης με το όνομα «Tellkoppe». Το 1923 οι γερμανικοί σιδηρόδρομοι (τότε Deutsche Reichsbahn) σχεδίαζαν την κατασκευή 523 ατμομηχανών «G3», με αρίθμηση από 53 7001 έως 7522. Ωστόσο, μέχρι το 1925 ολοκληρώθηκαν μόνο οι 157 (53 7001-7157). Η πρωσική ατμομηχανή αποσύρθηκε οριστικά από το σιδηροδρομικό δίκτυο το 1930.
Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν από διάφορους κρατικούς και ιδιωτικούς σιδηρόδρομους της Πρωσίας, καθώς και από τον Βασιλικό Πρωσικό Στρατιωτικό Σιδηρόδρομο. Στο Μεγάλο Δουκάτο του Mecklenburg κύλησαν στις ράγες τους οκτώ μονάδες, ενώ στη λίστα των πελατών της ατμομηχανής περιλαμβάνονταν μεταξύ άλλων οι αυτοκρατορικοί σιδηρόδρομοι της Αλσατίας-Λορραίνης (Alsace-Lorraine) με 37 «C21 -C24» ταξινομημένες εκ νέου ως «G3», η σιδηροδρομική εταιρεία Lübeck-Büchen και οι πολωνικοί σιδηρόδρομοι. Τέλος, ένα «G3» κατέληξε στους Βασιλικούς Κρατικούς Σιδηρόδρομους της Σαξονίας (Saxon), εξυπηρετώντας την διαδρομή Βερολίνου-Δρέσδης με το όνομα «Tellkoppe». Το 1923 οι γερμανικοί σιδηρόδρομοι (τότε Deutsche Reichsbahn) σχεδίαζαν την κατασκευή 523 ατμομηχανών «G3», με αρίθμηση από 53 7001 έως 7522. Ωστόσο, μέχρι το 1925 ολοκληρώθηκαν μόνο οι 157 (53 7001-7157). Η πρωσική ατμομηχανή αποσύρθηκε οριστικά από το σιδηροδρομικό δίκτυο το 1930.
Saarbrücken 3143
Η Prusian «G3» ήταν μια αργή, πλην όμως αξιόπιστη ατμομηχανή, μήκους 15 μέτρων και βάρους 40 τόνων. Μπορούσε να ταξιδέψει με ταχύτητα έως 45 χλμ./ώρα, με τον συνήθη ρυθμό μεταφοράς φορτίων να μη ξεπερνά όμως τις περισσότερες φορές τα 30 χλμ./ώρα.
Η «G3» που στις ημέρες μας εκτίθεται στο «DM Museum» της Νυρεμβέργης έχοντας δίπλα της το «Nordgau», την «S 2/6» και το αρχαιότερο όλων «Adler», κατασκευάστηκε το 1884 από την «Hannoversche Maschinenbau A». Αρχικά ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της κωδικοποιημένη ως «Coln 1100», αργότερα όμως άλλαξε πεδίο δράσης και συνέχισε ως «Saarbrücken 3143», εξυπηρετώντας κυρίως τη διαδρομή Bochum-Dahlhausen. Στις αρχές της δεκαετίας του '80 η μοναδική για το χαρακτήρα της ατμομηχανή ανακατασκευάστηκε και από το 1984 πήρε τη θέση της στο Μουσείο της πόλης.
Η «G3» που στις ημέρες μας εκτίθεται στο «DM Museum» της Νυρεμβέργης έχοντας δίπλα της το «Nordgau», την «S 2/6» και το αρχαιότερο όλων «Adler», κατασκευάστηκε το 1884 από την «Hannoversche Maschinenbau A». Αρχικά ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της κωδικοποιημένη ως «Coln 1100», αργότερα όμως άλλαξε πεδίο δράσης και συνέχισε ως «Saarbrücken 3143», εξυπηρετώντας κυρίως τη διαδρομή Bochum-Dahlhausen. Στις αρχές της δεκαετίας του '80 η μοναδική για το χαρακτήρα της ατμομηχανή ανακατασκευάστηκε και από το 1984 πήρε τη θέση της στο Μουσείο της πόλης.
Preussische Staatsbahn
Oι πρωσικοί σιδηρόδρομοι διαχωρίζονταν σε τέσσερις κύριες κατηγορίες ανάλογα με τον χαρακτήρα των οχημάτων τους, την «S» (Schnellzuglokomotiven) για τις ταχείες, την «P» (Personenzuglokomotiven) για τα επιβατικά τραίνα, την «G» (Güterzuglokomotiven) για τις εμπορευματικές μεταφορές και την «T» (Tenderlokomotiven) για τα τραίνα των ανεφοδιασμών. Πρωτοεμφανίστηκαν στη χώρα το 1838, από ιδιωτικές εταιρείες που δρομολόγησαν τραίνο στη γραμμή Βερολίνου-Πότσδαμ, με την πρώτη συμμετοχή του κράτους να έρχεται 12 χρόνια αργότερα μέσω της χρηματοδότησης της «Königlich-Westfälische Eisenbahn-Gesellschaft» και της «Preussische Ostbahn».
Το 1875 το κράτος της Πρωσίας χρηματοδότησε δύο ακόμη σημαντικούς νέους σιδηρόδρομους: Τον Βόρειο (Preussische Nordbahn) και τον Στρατιωτικό «Marienfelde-Zossen-Jüterbog». Το 1880 η Πρωσία εθνικοποίησε τους σιδηροδρόμους της και έθεσε υπό τον έλεγχο του κράτους μέσω της προσάρτησης ή της οικονομικής υποστήριξης αρκετές ιδιωτικές εταιρείες. Ως το 1907 και αφού πρώτα πέρασαν μια φάση οπισθοχώρησης λόγω της στήριξης που παρείχαν στις φτωχές αγροτικές περιοχές, οι πρωσικοί σιδηρόδρομοι έγιναν η μεγαλύτερη εταιρεία στη Γερμανία. Το επίσημο όνομα του σιδηροδρομικού δικτύου της Πρωσίας ήταν «Königlich Preussische Staatseisenbahnen» μέχρι το 1896, «Königlich Preussische und Großherzoglich Hessische Staatseisenbahn» ως το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και «Preussische Staatsbahn» στη συνέχεια.
Στο τέλος του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, το δίκτυο των κρατικών σιδηροδρόμων της Πρωσίας είχε μήκος 37.500 χιλιομέτρων. Η ιστορία των σιδηροδρόμων της Πρωσίας έληξε το 1920 με την εθνικοποίηση και απορρόφηση των διαφόρων γερμανικών κρατικών σιδηροδρόμων στους αυτοκρατορικούς σιδηρόδρομους (Reichseisenbahn) και αργότερα στην Deutsche Reichsbahn (σήμερα Deutsche Bahn).
Το 1875 το κράτος της Πρωσίας χρηματοδότησε δύο ακόμη σημαντικούς νέους σιδηρόδρομους: Τον Βόρειο (Preussische Nordbahn) και τον Στρατιωτικό «Marienfelde-Zossen-Jüterbog». Το 1880 η Πρωσία εθνικοποίησε τους σιδηροδρόμους της και έθεσε υπό τον έλεγχο του κράτους μέσω της προσάρτησης ή της οικονομικής υποστήριξης αρκετές ιδιωτικές εταιρείες. Ως το 1907 και αφού πρώτα πέρασαν μια φάση οπισθοχώρησης λόγω της στήριξης που παρείχαν στις φτωχές αγροτικές περιοχές, οι πρωσικοί σιδηρόδρομοι έγιναν η μεγαλύτερη εταιρεία στη Γερμανία. Το επίσημο όνομα του σιδηροδρομικού δικτύου της Πρωσίας ήταν «Königlich Preussische Staatseisenbahnen» μέχρι το 1896, «Königlich Preussische und Großherzoglich Hessische Staatseisenbahn» ως το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και «Preussische Staatsbahn» στη συνέχεια.
Στο τέλος του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, το δίκτυο των κρατικών σιδηροδρόμων της Πρωσίας είχε μήκος 37.500 χιλιομέτρων. Η ιστορία των σιδηροδρόμων της Πρωσίας έληξε το 1920 με την εθνικοποίηση και απορρόφηση των διαφόρων γερμανικών κρατικών σιδηροδρόμων στους αυτοκρατορικούς σιδηρόδρομους (Reichseisenbahn) και αργότερα στην Deutsche Reichsbahn (σήμερα Deutsche Bahn).
Κείμενο & φωτογραφίες: Σπύρος Χατήρας (08/31/2018, DB Museum Nürnberg)
Ευχαριστούμε τον κ. Σπύρο Χατήρα για την αποστολή του θέματος.
Ευχαριστούμε τον κ. Σπύρο Χατήρα για την αποστολή του θέματος.
