Ιδιωτικοποιήσεις: Από το κατηγορηματικό «μπαίνει τέλος» στο «συνεχίζονται όσες βρίσκονται σε εξέλιξη»
Ψηφιακή απεικόνιση για την ανάπλαση του πάρκου του Ελληνικού, μιας ιδιωτικοποίησης που επηρεάζεται από το email Βαρουφάκη προς τους εταίρους.
Ενα μήνα την ανάληψη της εξουσίας «το όχι στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων» που διατεινόταν προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ και μετετράπη πριν από μερικές εβδομάδες σε «επανεξέταση κατά περίπτωση», διαμορφώνεται τώρα, με βάση το κείμενο που απέστειλε στο Eurogroup ο υπ. Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, στο «η Ελλάδα δεσμεύεται να σεβαστεί όσες ιδιωτικοποιήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη».
Πρόκειται για μεγάλη στροφή από τις θέσεις που είχαν διατυπώσει για το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων μια σειρά υπουργών, αφού με βάση το κείμενο που έχει κυκλοφορήσει, οι αποκρατικοποιήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη θα προχωρήσουν κανονικά.
«Προκειμένου να προσελκύσουν επενδύσεις σε τομείς κλειδιά της οικονομίας αλλά και να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται αφενός να μην κάνουν πίσω στις ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί, αφετέρου να σεβαστούν τη διαδικασία για τους διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη, σύμφωνα με τον νόμο», αναφέρει χαρακτηριστικά το ελληνικό κείμενο.
Η παραπάνω φράση συνοδεύεται και από τη δέσμευση ότι θα πρέπει «να διασφαλίζεται η παροχή βασικών δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών από τις ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις σύμφωνα με τους στόχους της εθνικής πολιτικής και σε συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ», διατύπωση αρκετά γενική που προφανώς «μπήκε» στο κείμενο προκειμένου να αφήσει περιθώρια ελιγμών στην ελληνική πλευρά για να επαναδιαπραγματευθεί όρους των διαγωνισμών.
Ποιες ιδιωτικοποιήσεις όμως αφορά η φράση «η κυβέρνηση θα σεβαστεί όσες βρίσκονται σε εξέλιξη»; Αφορά όσους διαγωνισμούς έχουν τελειώσει, δηλαδή έχει ανακηρυχθεί πλειοδότης (πχ. Ελληνικό, περιφερειακά αεροδρόμια), αλλά είτε δεν έχει ακόμη υπογραφεί η σύμβαση με το Δημόσιο, είτε αυτή δεν έχει εγκριθεί από τη Βουλή, είτε εκκρεμούν διαδικαστικές εκκρεμότητες. Αφορά επίσης και μια δεύτερη κατηγορία διαγωνισμών που δεν έχουν τελειώσει, δηλαδή βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως του ΑΔΜΗΕ, του ΟΛΠ, του ΟΛΘ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κ.ά.
Σε όλες τις παραπάνω περίπτωσεις η κυβέρνηση είχε διαμηνύσει είτε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις ακυρώνονται, είτε ότι επανεξετάζονται με σκοπό να ακυρωθούν. Συγκεκριμένα, για τον ΑΔΜΗΕ ο αρμόδιος υπουργός Παναγιώτης Λαφαζάνης, έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι ο εν εξελίξει διαγωνισμός ακυρώνεται, ενώ για τον ΟΛΠ, και τον ΟΛΘ ο αναπληρωτής υπ. Οικονομίας Θόδωρος Δρίτσας είχε δηλώσει επίσης κατηγορηματικά ότι ακυρώνονται.
Για τα περιφερειακά αεροδρόμια ο υπ. Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης είχε αρχικά πει ότι ο διαγωνισμός θα ακυρωθεί, στην πορεία όμως φάνηκε ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά όπως άφησε να εννοηθεί και ο υπ. Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης: Από ακύρωση του διαγωνισμού μέχρι επαναδιαπραγμάτευση κάποιων όρων ή και επαναπροκήρυξη νέου με αλλαγή όρων ώστε να μην καταλήξουν και τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια στον ίδιο επενδυτή.
Για το Ελληνικό, ο Παν. Λαφαζάνης είχε πει ότι «η σκανδαλώδης εξαγορά θα επενεξετασθεί με στόχο την ακύρωσή της», με τη λέξη επανεξέταση να ερμηνεύεται και ως επαναδιαπραγμάτευση κρίσιμων όρων.
Στην κατηγορία όσων ιδιωτικοποιήσεων έχουν ολοκληρωθεί για τις οποίες η κυβέρνηση δεσμεύεται να μην κάνει πίσω ανήκουν για παράδειγμα ο ΟΠΑΠ, τα Κρατικά Λαχεία, ενώ στην κατηγορία όσων διαγωνισμών δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει, η κυβέρνηση «δεσμεύεται να αναθεώρησει τους όρους με στόχο τη μεγιστοποίηση των μακροπρόθεσμων οφελών για το Δημόσιο, όπως και τη δημιουργία εσόδων, και την προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας». Στην κατηγορία αυτή ανήκει π.χ. το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος.
«Επιπλέον, κάθε νέα περίπτωση ιδιωτικοποιήσης θα εξετάζεται κατά περίπτωση, με έμφαση στις μακροχρόνιες μισθώσεις, τη δημιουργία μεικτών σχημάτων Ιδιωτικού και Δημοσίου Τομέα (ΣΔΙΤ) με στόχο τη μεγιστοποίηση όχι μόνο των εσόδων του Δημοσίου αλλά και των μελλοντικών επιπέδων των ιδιωτικών επενδύσεων. Τέλος, θα ενοποιηθεί το ΤΑΙΠΕΔ με διάφορους φορείς που διαχειρίζονται δημόσια περιουσιακά στοιχεία- διάσπαρτα στο Δημόσιο Τομέα- με στόχο την ανάπτυξη της κρατικής περιουσίας και την ενίσχυση της αξίας τους μέσω μεταρρυθμίσεων σε μικροοικονομικό και ιδιοκτησιακό επίπεδο», καταλήγει το κεφάλαιο των ιδιωτικοποιήσεων στο κείμενο που απέστειλε ο Γ. Βαρουφάκης στο Eurogroup.
Μένει φυσικά να φανεί πως θα εφαρμοστούν στην πράξη όλα τα παραπάνω, ωστόσο σε πρώτη ανάγνωση πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική θέση, από όσα υποστήριζε μέχρι και πριν από μερικές εβδομάδες η κυβέρνηση.
Ενα ερώτημα είναι πώς η αλλαγή αυτή θα γίνει δεκτή στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ, όταν κορυφαίοι υπουργοί μόλις πριν από δύο εβδομάδες ήταν κατηγορηματικοί ότι δεν θα επιτρέψουν στις συγκεκριμένες ιδιωτικοποιήσεις να προχωρήσουν. Οι ίδιοι υπουργοί θα κληθούν να ψηφίσουν τις ιδιωτικοποιήσεις αυτές όταν θα έρθουν στη Βουλή.
Γιώργος Φιντικάκης
tanea.gr
