Πέμπτη 24 Ιουλίου 2014

Γιατί εκτροχιάστηκε το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων

«Μπαλάκι» οι ευθύνες για τις καθυστερήσεις σε κρίσιμους διαγωνισμούς. Δυσαρέσκεια ΤΑΙΠΕΔ για τη στάση κυβέρνησης και κρατικού μηχανισμού. Οι παρεμβάσεις της Κομισιόν και ο ρόλος του ΣτΕ. Ποιοι διαγωνισμοί «εκτροχιάστηκαν».

Ούτε 300 εκατ. ευρώ δεν έχει καταφέρει να συγκεντρώσει το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) στο επτάμηνο του 2014, ενώ θεωρείται απίθανο να επιτευχθεί ο στόχος για έσοδα άνω του ενός δισ. ευρώ για το σύνολο του έτους.

Η συνεχής υστέρηση στους στόχους εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις, παρά το γεγονός πως αναμορφώνονται συνεχώς προς τα κάτω κατά τη διάρκεια του έτους (από 2,5 δισ. σε 1,5 δισ. και στη συνέχεια σε περίπου 1 δισ. ευρώ), αποδίδεται από τη διοίκηση του ταμείου σε «αντικειμενικούς παράγοντες».Την ίδια στιγμή, όμως, "φωτογραφίζουν" την κυβέρνηση για τις καθυστερήσεις.

Ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Κ. Μανιατόπουλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Euro2day.gr, απέφυγε τις προβλέψεις. Επισήμανε, όμως, τις δυσκολίες στην προώθηση των διαγωνισμών και τις καθυστερήσεις κινούμενος στο ίδιο κλίμα με τον διευθύνοντα σύμβουλο Γ. Εμίρη. Ο κ. Εμίρης, σε συνέντευξή του στο «Βήμα» την περασμένη Κυριακή, απέδωσε τις καθυστερήσεις και στη γνωστή κωλυσιεργία του κρατικού μηχανισμού. Τα ηγετικά κλιμάκια του Ταμείου δεν κρύβουν πλέον, ανεπισήμως, τη δυσαρέσκεια για το γεγονός πως οι αρμόδιοι αποφεύγουν «να γίνουν δυσάρεστοι» ώστε να προχωρήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.

Οσο για τις πληροφορίες περί συμφωνίας για αναστολή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, κάτι τέτοιο δεν έχει πέσει στην αντίληψη της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ. Υπενθυμίζουν μάλιστα πως προ 15θημέρου έγινε ολόκληρη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου με συμμετοχή του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά, του Ευαγγ. Βενιζέλου, του υπουργού Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη και του κ. Εμίρη με στόχο την επιτάχυνση του προγράμματος. Αμέσως μετά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχε δηλώσει πως "η κυβέρνηση θα επισπεύσει τις διαδικασίες, καθώς θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί το κλίμα της περιόδου αξιώνοντας καλύτερες τιμές από τους δυνητικούς επενδυτές". Οπως υποστηρίζουν είναι άλλο πράγμα η ανοχή για τα δημοσιονομικά υποκατάστατα που πρέπει να βρει η κυβέρνηση εξαιτίας των καθυστερήσεων και άλλο πράγμα η αναστολή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. 

Πράγματι πλήθος διαγωνισμών έχει κολλήσει, είτε σε παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (από πέρυσι περιμένει το Ταμείο να εισπράξει το έσοδο από την πώληση του ΔΕΣΦΑ στη Socar από το Αζερμπαϊτζάν), είτε σε παρεμβάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) με χαρακτηριστικότερη την ακύρωση των διαγωνισμών για την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, είτε εξαιτίας καθυστερήσεων της κυβέρνησης για προώθηση νομοθετικών ρυθμίσεων. Για παράδειγμα, επί σχεδόν δύο χρόνια σέρνεται ο διαγωνισμός για τη μαρίνα Αλίμου (παραχωρείται μαζί με τουριστικά καταφύγια σκαφών Υδρας, Νέας Επιδαύρου και Πόρου) όπως και οι ρυθμίσεις ώστε να γνωρίζουν οι νέοι διαχειριστές τι μπορούν να κατασκευάσουν / αναβαθμίσουν.

Εκτός από το μεγάλο αριθμό παρεμβάσεων και των εκκρεμοτήτων, αρνητικά στην προώθηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων λειτουργεί και η επιφυλακτικότητα των ξένων και Ελλήνων επενδυτών. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και για ακίνητα – φιλέτα, όπως το περίφημο Castello Bibelli, ένα από τα πιο ιστορικά ακίνητα της Κέρκυρας, ουδείς εμφανίστηκε στο διαγωνισμό. Ευτυχώς, όμως, που υπάρχουν και τα ακίνητα καθώς μέσω πωλήσεων διαφόρων κτιρίων και οικοπέδων ανά την Ελλάδα κατάφερε το Ταμείο να συγκεντρώσει τα 300 εκατ. ευρώ στο επτάμηνο.

Στη διάρκεια του 2014 εισπράχθηκε το τίμημα της πώλησης και μίσθωσης των 28 ακινήτων του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους 261,3 εκατ. ευρώ, τμήμα του ποσού για τη διαχείριση του Κάμπινγκ και Ξενία Παλιουρίου και από την πώληση του ακινήτου της Νέας Ηράκλειας, δηλαδή άλλα 7,5 εκατ. συνολικά. Επιπλέον 1,8 εκατ. εισπράχθηκαν από την πώληση του ακινήτου επί της οδού Νερατζιωτίσσης στο Δήμο Αμαρουσίου.

Σύμφωνα με το τελευταίο μνημόνιο, την περίοδο 2011 – 2014 τα συνολικά έσοδα του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων έπρεπε να κινηθούν στο επίπεδο των 5,1 δισ. ευρώ. Μέχρι σήμερα έχουν εισπραχθεί περί τα τρία δισ. ευρώ, με περισσότερο από το 50% να προέρχεται από τον ΟΠΑΠ, μέσω της πώλησης ποσοστού, της παραχώρησης άδειας για τις παιχνιδομηχανές (VLTs) και τη δεκαετή επέκταση της άδειας για τα παραδοσιακά παίγνια. 

Τα πενιχρά αποτελέσματα του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων δε συμβαδίζουν, πάντως, με τις φωνές και την ανησυχία για «ξεπούλημα» αφού σε πολλές περιπτώσεις ουδείς ενδιαφέρεται για την απόκτηση των περιουσιακών στοιχείων που πωλούνται. Ταυτόχρονα εξυπηρετούνται και πολιτικές επιδιώξεις, αφού σε ορισμένες περιπτώσεις τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση εμφανίζονται επισήμως να προωθούν μια ιδιωτικοποίηση, ενώ ανεπισήμως κάνουν ό,τι μπορούν για να την εμποδίσουν.

Το ΤΑΙΠΕΔ δύσκολα θα εισπράξει μέχρι το τέλος του χρόνου έσοδα από εν εξελίξει διαγωνισμούς όπως ταπεριφερειακά αεροδρόμια (οι δεσμευτικές προσφορές κατατίθενται στα τέλη Σεπτεμβρίου), η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, το ιπποδρομιακό στοίχημα, κλπ. Ακόμα και αν επιλεγούν οι επενδυτές πριν το τέλος Δεκεμβρίου θα απαιτηθεί η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κ.λπ., μέχρι να καταβληθεί το τίμημα.

Οσο για τη διέξοδο των τιτλοποιήσεων ακινήτων, που υποτίθεται πως θα βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο μέχρι τα τέλη Ιουλίου, η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ υποστηρίζει πως το εγχείρημα είναι δύσκολο. Υποτίθεται πως η τιτλοποίηση προγραμματίζεται για το Νοέμβριο, με στόχο την είσπραξη μέχρι και ενός δισ. ευρώ. Στην οδό Κολοκοτρώνη δεν βάζουν και στοίχημα για την τήρηση του χρονοδιαγράμματος, αφού πρώτα πρέπει να βρεθεί ικανός αριθμός «καθαρών» ακινήτων.


Φώτης Κόλλιας
euro2dey