ΤΟ 30%-45% ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΗ ΡΩΣΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
Τι αναφέρει η Έκθεση του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής για την μεταφορά φρούτων και λαχανικών με τον σιδηρόδρομο.
Της ΑΝΝΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ
Χτυπούν δυνατά ξανά και ξανά τις καμπάνες Ελληνες επιχειρηματίες λόγω του ζητήματος της Κριμαίας. Εξαιτίας της ζοφερής κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, απειλούνται και οι εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων αλλά κι ο τουρισμός, που φέτος εκτοξεύτηκε κυρίως λόγω της καθόδου Ρώσων στη χώρα μας. Η λήψη αυστηρών μέτρων της Ε.Ε. προς τη Ρωσία βάζει φωτιά στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας, που έχει ήδη υποφέρει τα πάνδεινα απ' τα μνημόνια.
Η Ελλάδα βρίσκεται για πολλοστή φορά μετέωρη, ανάμεσα στον ευρωπαϊκό-αμερικανικό προσανατολισμό της και τη ρωσική πλευρά, φέρνοντας σε ιδιαίτερα δεινή θέση Ελληνες επιχειρηματίες, που κατόρθωσαν να ανοίξουν μια αγορά-παράθυρο ελπίδας για τα αγροτικά προϊόντα. Πηγές αναφέρουν για μειώσεις από 5%-30% στον τουρισμό, κυρίως από Ουκρανία και λιγότερο από Ρωσία, παρά τη μερική διευκόλυνση στο θέμα της βίζας.
Συσκέψεις επί συσκέψεων έγιναν, κατά πληροφορίες, στο υπουργείο Εξωτερικών μεταξύ στελεχών των υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανάπτυξης και Τουρισμού, και η Ελλάδα οφείλει να πάρει θέση, ως έχουσα την προεδρία.
Εκθεση του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit - Hellas επισημαίνει πως η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη εισαγωγική χώρα στον κόσμο μήλων και αχλαδιών κι ο μεγαλύτερος πελάτης των οπωροκηπευτικών της Ε.Ε., ενώ κι η Ουκρανία αποτελεί σημαντικό αγοραστή φρέσκων φρούτων.
Τα εισαγόμενα φρούτα στη Ρωσία αποτελούν σχεδόν το 50% των ρωσικών πωλήσεων φρούτων, ενώ η χώρα παραμένει ένας απ' τους μεγαλύτερους εισαγωγείς τροφίμων στον κόσμο. Παρά τις εισοδηματικές ανισότητες υπάρχει μια αναδυόμενη μεσαία τάξη, που ενδιαφέρεται για την κατανάλωση ποιοτικών προϊόντων.
Το εμπορικό πλαίσιο
Οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδος - τέως Σοβιετικής Ενωσης αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο των συμφωνιών Κλίριγκ. Ακόμη και στις αρχές της δεκαετίας του '90 με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης η συνεργασία Ελλήνων και Ρώσων νεο-εμπόρων συνεχίστηκε. Η Ελλάδα καθιερώθηκε ως μια από τις κυριότερες προμηθεύτριες χώρες οπωροκηπευτικών της Ρωσίας, «με αποκορύφωμα το 1992 που ο όγκος των εξαγωγών μας ανήλθε σε περίπου 220.000 τόνους».
Η κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας για ένα διάστημα και η αναξιοπιστία των Ρώσων εμπόρων που ακολούθησε, όμως, επέφεραν καταστροφή σε ελληνικές επιχειρήσεις και οδήγησαν σε πτώχευση πολλές επιχειρήσεις του κλάδου και στο μαρασμό άλλων.
Τα τελευταία χρόνια υπήρξε ρώσικο... ντους μετά την ιστορία με το αγωγό φυσικού αερίου, που οδήγησε σε μια σειρά από ζητήματα (απόρριψη ελληνικών εταιρειών από την Κτηνιατρική Εταιρεία της Ρωσίας, εφαρμογή του TIR, στα τελωνεία) κ.ά.
Αδύναμο ρούβλι
Πρόσφατα προστέθηκε η αδυναμία του ρουβλίου, που συνεχίζει να χάνει σε σχέση με το ευρώ και το δολάριο, μετά την υποτίμηση, το καλοκαίρι του 2013, κάτι που αναμένεται να προκαλέσει αναταράξεις και στον τουρισμό. Ασθενές ρούβλι σημαίνει χαμηλά περιθώρια κέρδους για τους Ρώσους εισαγωγείς, ακριβές τιμές λιανικής πώλησης, που σε συνδυασμό με το κλείσιμο της κεντρικής αγοράς χονδρικής της Μόσχας, της κατάργησης κάποιων σημείων πώλησης στο δρόμο, συνέβαλαν στη μείωση της κατανάλωσης.
Ολισθήματα
Ο σκοπός βεβαίως είναι να μην επαναληφθούν ολισθήματα του παρελθόντος, όπως τότε με την καθιέρωση ατμοπλοϊκής γραμμής F/Β μεταξύ Θεσσαλονίκης και Οδησσού η οποία «ναυάγησε έπειτα από ολιγόμηνη λειτουργία».
Οσοι Ρώσοι ή Ουκρανοί έμποροι ήθελαν ν' αγοράσουν ελληνικά προϊόντα ή να πάνε για τουρισμό, έπρεπε να φτάσουν στο Κίεβο για να εξασφαλίσουν βίζα. Οι γείτονές μας βέβαια τότε άδραξαν την ευκαιρία κι η ατμοπλοϊκή γραμμή μεταφέρθηκε στην Τουρκία και λειτούργησε μεταξύ Κωνσταντινούπολης-Οδησσού-Νοβοροσίσκ χορηγώντας βίζες στους ταξιδιώτες από τουρκικό κλιμάκιο, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού επί του πλοίου.
Σήμερα, οι Ρώσοι, παρά τις θρησκευτικές τους διαφορές, επισκέπτονται πιο συχνά την Τουρκία για τουρισμό, ενώ τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα ψάχνονται μέσω των χερσαίων οδών.
Η έκθεση επισημαίνει ότι υπήρξε σύμβαση μεταξύ ΟΣΕ και ρωσικών σιδηροδρόμων για τη μεταφορά με μπλοκ βαγονιών-ψυγείων επί φορείων στενής/φαρδιάς γραμμής από πόλεις στη Βόρεια Ελλάδα προς Μόσχα και άλλους προορισμούς στις χώρες της Ρωσικής Κοινοπολιτείας. Κι ενώ μεταφέρονταν περίπου 7.000 τόνοι οπωροκηπευτικών, η προσπάθεια απέτυχε έπειτα από μια τριετία.
Το κόστος των παρακάμψεων ή προώθησης για εκφόρτωση ήταν υπέρογκο, ξεπερνώντας συχνά το κόστος της κύριας μεταφοράς. Επιπλέον δεν υπήρχε εγγύηση κυρίως του χρόνου άφιξης και τελικά η γραμμή καταργήθηκε εξαιτίας της έλλειψης ενδιαφέροντος.
Εστω και υπό αυτές τις αντίξοες συνθήκες, τα ελληνικά φρούτα και λαχανικά, νωπά και μεταποιημένα, που έχουν αποκτήσει καλή φήμη, απειλούνται πάλι λόγω των γεγονότων στην Κριμαία.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν μια ετήσια αύξηση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης των νωπών λαχανικών το 2012, φτάνοντας τα 74,9 κιλά σε ετήσια βάση και τα 52,4 κιλά νωπά φρούτα, διπλάσια από εκείνη που καταναλωνόταν πριν από δέκα χρόνια. Δυσμενέστερη, βέβαια, κατά την έκθεση, είναι η εικόνα των εξαγωγών μας προς Ουκρανία. Παρατηρείται, βάσει στοιχείων του 2013, μείωση κατά 52,8% σε αξία και κατά 44,1% κατ' όγκο. Η αντίστοιχη εικόνα για τη Ρωσία είναι -9,3% και -9,4%.
Η συνολική αξία των εξαγωγών μας σε φρούτα και λαχανικά - νωπά και μεταποιημένα - προς Ουκρανία - Ρωσία ανέρχεται σε 230 εκατομμύρια ευρώ, σ' ένα σύνολο 1,85 δισ. ευρώ.
Καταστροφή για τα ροδάκινα
«Αν τυχόν υπάρξουν πρόσθετες κυρίως εμπορικές κυρώσεις θα είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για το ελληνικό εξαγωγικό εμπόριο. Θα σημάνει και καταστροφή της χώρας μας στις περιοχές που καλλιεργούν ροδάκινα, νεκταρίνια, κεράσια, ακτινίδια, φράουλες, αγγούρια κ.ά., διότι μεγάλα ποσοστά των εξαγωγών τους έχουν ως προορισμό τη Ρωσία (30%-45%)», μας ανέφερε ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit -Hellas, Γιώργος Πολυχρονάκης.
Ο 17ος προμηθευτής της Ρωσίας
Κατά τις ρωσικές τελωνειακές αρχές η Ελλάδα κατατάσσεται ως ο 17ος προμηθευτής της Ρωσίας σε νωπά φρούτα και λαχανικά. Μάλιστα, το 2013 έγιναν εξαγωγές στη Ρωσία που ανήλθαν σε πάνω από 140.000 τόνους. Η Eurostat (ΕΛΣΤΑΤ), λέει πως το 2013 οι εξαγωγές φρούτων-λαχανικών προς τη Ρωσία ανέρχονταν σε 110.000 τόνους, ενώ καταγράφονται από τις ρωσικές υπηρεσίες πρόσθετες ποσότητες 30.000 τόνων που προέρχονται από προωθήσεις σε Λιθουανία, Μολδαβία κ.α. Από 43.000 τόνους το 2004, το 2012 οι εισαγωγές από τη χώρα μας ανήλθαν στους 158.000 τόνους, όταν το σύνολο των εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών άγγιξε το 1.320.000 τόνους
enet.gr
