Εκ παραδρομής σε λίστα διάλυσης μια φορτάμαξα του 19ου αι.
Η φορτάμαξα που μπήκε σε λίστα διάλυσης τροχαίου υλικού είχε μεταφέρει, όπως λέγεται, τα οστά του Θ. Κολοκοτρώνη στην Τρίπολη.
Ένα από τα παλαιότερα βαγόνια του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, μοναδικό μνημείο μίας ένδοξης βιομηχανικής εποχής, με το οποίο μάλιστα είχαν μεταφερθεί τα οστά του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη από την Αθήνα στην Τρίπολη το 1930, κινδυνεύει να γίνει σκραπ. Ο λόγος; Εκ παραδρομής φαίνεται να συμπεριλήφθηκε σε λίστα του προς διάλυση άχρηστου τροχαίου υλικού του ΟΣΕ, παρ' όλο που αρχικά είχαν γίνει ενέργειες για την εξαίρεσή του.
Πρόκειται για τη φορτάμαξα με αριθμό κυκλοφορίας Ζ11 2317, που κατασκευάστηκε στο βελγικό εργοστάσιο της Baume Marpent στα τέλη του 19ου αιώνα (1888 - 1892) για λογαριασμό μίας εκ των πρώτων εταιρειών που είχαν αναλάβει την κατασκευή και λειτουργία σιδηροδρόμου στην Ελλάδα.
Ήταν η Ελληνική Εταιρεία Μεσημβρινών Σιδηροδρόμων (ΕΜΣΕ) ή αλλιώς Σιδηρόδρομοι Μύλων - Καλαμών, το αρκτικόλεξο της οποίας, ΣΜΚ αναγράφεται ακόμη στο ιστορικό βαγόνι. Πρόκειται για την παραχωρησιούχο εταιρεία που κατασκεύασε το σιδηροδρομικό δίκτυο από την Αργολίδα ως την Καλαμάτα, η οποία λόγω της κατοπινής πτώχευσής της πέρασε διαδοχικά στην ιδιωτική εταιρεία ΣΠΑΠ (Σιδηρόδρομοι Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου) και έπειτα στην κρατική ΣΕΚ (Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους), τον «πρόγονο» δηλαδή του ΟΣΕ.
Κομψή κατασκευή
Όπως αναφέρουν φίλοι του σιδηροδρόμου, πρόκειται για μία μικρού μεγέθους, κομψή κατασκευή από μεταλλικό σκελετό και ξύλινη επένδυση με χαρακτηριστικό καγκελόφρακτο μπαλκονάκι, που έχει επιβιώσει περί τα 130 χρόνια. Παρ' όλη την πάροδο του χρόνου, το βαγόνι σήμερα βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάσταση και φυλάσσεται στους Μύλους Αργολίδας, ενώ είναι η μόνη από τις 50 φορτάμαξες τις οποίες είχε παραγγείλει η ΕΜΣΕ που έχει επιβιώσει μέχρι τις ημέρες μας.
Μάλιστα, παλιοί σιδηροδρομικοί αναφέρουν ότι πρόκειται για την φορτάμαξα με την οποία μεταφέρθηκαν τα οστά του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη από την Αθήνα στην Τρίπολη το 1930.
Ωστόσο, η εξαίρεση της φορτάμαξας από το προς διάλυση τροχαίο υλικό είναι επιτακτική, λένε φίλοι του σιδηροδρόμου, καθώς βρίσκεται εν ενεργεία εργολαβία κοπής βαγονιών για σκραπ, στα οποία συμπεριλαμβάνεται.
Οι εν λόγω εργολαβίες, όπως παραδέχονται σιδηροδρομικοί, έχουν καθυστερήσει πολύ, αφού στα τρία χρόνια που μεσολάβησαν από μετασχηματισμό του ΟΣΕ μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί συνεχείς κλοπές αφύλακτου τροχαίου και σιδηροδρομικού υλικού.
Η μεγαλύτερη εξ αυτών, η οποία αποκαλύφθηκε από «Το Βήμα», είχε σημειωθεί στο Καρδιακαύτι Ηλείας, όπου, κάτω από τα μάτια του κράτους, επιτήδειοι τεμάχιζαν επί έναν χρόνο έξι ντιζελάμαξες και μεγάλο αριθμό βαγονιών και σιδηροτροχιών.
Και άλλο υλικό με ιστορική αξία
Φίλοι του σιδηρόδρομου σημειώνουν μάλιστα ότι ανάμεσα στους καταλόγους των προς διάλυση βαγονιών βρίσκονται και άλλα οχήματα που έχουν σημαντική αξία, λόγω παλαιότητας, σπανιότητας ή ιστορικότητας, καθώς χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η Ελλάδα ξεκίνησε να φτιάχνει σιδηροδρομικό δίκτυο.
Όπως λένε, τόσο ο ΟΣΕ όσο και το υπουργείο Πολιτισμού είναι ενήμεροι, ενώ το δεύτερο έχει κινήσει διαδικασίες για χαρακτηρισμό επιλεγμένων κομματιών του ιστορικού τροχαίου υλικού, ενώ υπογραμμίζουν ότι πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τη σωτηρία των μοναδικών βαγονιών.
Τόσο το 2012 όσο και το 2013 είχαν σημειωθεί αντίστοιχα περιστατικά και στις αστικές συγκοινωνίες, όταν ιστορικά τρόλεϊ της ΟΣΥ, μοναδικά στον κόσμο, είχαν συμπεριληφθεί σε λίστες τροχαίου υλικού προς διάλυση. Η καταστροφή των μνημειακών οχημάτων αποφεύχθηκε από την ανάδειξη του θέματος μέσω των ρεπορτάζ του «Βήματος». Μάλιστα, στο τελευταίο συμβάν υπήρξε παρέμβαση του υφυπουργού Υποδομών κ.Μιχάλη Παπαδόπουλου, ο οποίος, όπως αναφέρουν φίλοι του σιδηροδρόμου, θα πρέπει να παρέμβει εκ νέου για την εξαίρεση του ιστορικού βαγονιού.
Αχιλλέα Χεκίμογλου
ΤΟ ΒΗΜΑ
