Του Γιώργου Kουμουτσάκου
Μια ιδιαίτερης σημασίας γεωπολιτική μεταβολή συντελείται στη χώρα μας. Η Ελλάδα εξελίσσεται από χώρα της Νοτιανατολικής ευρωπαϊκής περιφέρειας σε χώρα-πύλη του διεθνούς εμπορίου. Tη δυνατότητα αυτήν τη δίνει η κομβική της θέση πάνω στη διαδρομή των όλο και αυξανόμενων εμπορευματικών ροών από την Ανατολή προς τη Δύση. Από την Ασία προς την Ευρώπη και αντίστροφα.
Ενδεικτική είναι η δυναμική που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία 5 χρόνια με σημείο αναφοράς το λιμάνι του Πειραιά. Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε μείζονος σημασίας πύλη για τα φορτία της COSCO στην Ευρώπη με επόμενο στόχο τα 3,7 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια. Οι εξελίξεις στο πρώτο λιμάνι της χώρας, μετά την αρχική συμφωνία COSCO, Hewlett-Packard και ΤΡΑΙΝΟΣΕ, δείχνουν το δρόμο που, όπως H προσοχή στρέφεται πλέον και στα άλλα σημαντικά λιμάνια της χώρας, με πρώτο εκείνο της Θεσσαλονίκης.
Για να μπορέσει, όμως, η Ελλάδα να επιτύχει το μέγιστο βαθμό ωφελημάτων από τον αναδυόμενο ρόλο της "κομβικής χώρας -πύλης" που φιλοδοξεί και μπορεί να παίξει, δεν αρκεί μόνον η πλεονεκτική γεωγραφική της θέση. Απαιτείται επειγόντως εκσυγχρονισμός, αναβάθμιση και κατασκευή υποδομών και υπηρεσιών στις μεταφορές και στην εφοδιαστική αλυσίδα-“logistics”.
Το στοίχημα είναι να ενταχθεί το ελληνικό δίκτυο με τρόπο ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό στο πλέγμα των διευρωπαϊκών μεταφορικών δικτύων που οδηγούν στην καρδιά της ενιαίας αγοράς των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών, καθώς και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι ευτυχής συγκυρία που την ώρα που αναδεικνύεται η σημασία της "γεωπολιτικής μετάβασης" της Ελλάδας από την περιφέρεια σε κεντρική-κομβική θέση των διεθνών εμπορικών ροών, η Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την πρόσφατη έγκριση από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του "Κανονισμού για την Αναθεώρηση των Κατευθυντήριων Γραμμών των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών" θα αρχίσει πλέον να εφαρμόζει τη νέα στρατηγική στις μεταφορές, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ενιαίας αγοράς.
Τα νέα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα και ταυτόχρονα ρεαλιστικά και χειροπιαστά αναπτυξιακά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα επόμενα 15 χρόνια. Μπορούν να συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ένα ευρωπαϊκό ενοποιημένο, διαλειτουργικό και φιλικό προς το περιβάλλον δίκτυο συνδυασμένων μεταφορών είναι απαραίτητο για την απρόσκοπτη κινητικότητα των εμπορευμάτων και των Ευρωπαίων πολιτών - συμπεριλαμβανομένων εκείνων με κινητικά προβλήματα. Είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική, κοινωνική και γεωγραφική συνοχή.
Πρόκειται για μεγάλης κλίμακας στρατηγικό σχέδιο σε μια Ευρώπη που διψάει για βιώσιμη ανάπτυξη και απασχόληση. Ειδικότερα ο κεντρικός πυρήνας του δικτύου θα είναι κυριολεκτικά το "σύστημα αιμοδοσίας" της ενιαίας αγοράς.
Ο κεντρικός αυτός κορμός του δικτύου είναι έτσι σχεδιασμένος, ώστε να συνδέει με όλους τους τρόπους μεταφοράς περισσότερα από 80 κύρια ευρωπαϊκά λιμάνια και σχεδόν 40 αεροδρόμια μεγάλων πόλεων. Θα περιλαμβάνει επίσης αναβαθμισμένες σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας. Επιπλέον επιδιώκεται να ενταχθούν στο δίκτυο επιλεγμένα μείζονα διασυνοριακά έργα ώστε να μειωθούν τα σημερινά χρονοβόρα και κοστοβόρα σημεία συμφόρησης. Παράλληλα, οι «Λεωφόροι της Θάλασσας»-«Motorways of the Sea» εντάσσουν στο δίκτυο τα βασικά ευρωπαϊκά λιμάνια, ενθαρρύνοντας τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της λειτουργίας και των υποδομών τους.
Όσον αφορά στο κρίσιμο ζήτημα της κοινοτικής χρηματοδότησης του φιλόδοξου σχεδίου των νέων Διευρωπαϊκών Δικτύων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία που προβλέπει τη διάθεση συνολικά 23 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020. Τα κεφάλαια αυτά θα διοχετευθούν μέσω του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου «Συνδέοντας την Ευρώπη»-«Connecting Europe Facility-CEF». Σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε 1 δισ. ευρώ επενδύσεων σε υποδομές μεταφορών μπορεί να δημιουργήσει έως και 18.000 θέσεις εργασίας.
Η χώρα μας είναι αναπόσπαστο μέρος του Κεντρικού και σημαντικότερου Δικτύου των αναθεωρημένων Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών με τον διάδρομο της Aνατολικής Mεσογείου (Orient-East Med Corridor).
Για την Ελλάδα, η υποστήριξη από το νέο οικονομικό εργαλείο "Συνδέοντας την Ευρώπη" θα εστιαστεί σε έργα υποδομής για σιδηροδρόμους, όπως επίσης και σε έργα για τη βελτίωση των οδικών συνδέσεων με τις γειτονικές χώρες.
Προτεραιότητα δίνεται στο ελληνικό τμήμα του «Διαδρόμου Ανατολής-Μεσογείου: Λευκωσία - Πειραιάς - Θεσσαλονίκη - Μπουργκάς - τουρκικά σύνορα - Αμβούργο-Ροστόκ» και της «Σιδηροδρομικής Εγνατίας Οδού». Τα κύρια λιμάνια της Ελλάδας μπορούν να επωφεληθούν επίσης από τις δυνατότητες του εργαλείου «Συνδέοντας την Ευρώπη». Στόχος θα πρέπει να είναι η αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών και των χερσαίων συνδέσεών τους με ένα εκσυγχρονισμένο εμπορευματικό σιδηροδρομικό δίκτυο, καθώς και η ανάπτυξη ή/και βελτίωση συνδέσεων με άλλα ευρωπαϊκά και διεθνή λιμάνια που χρησιμοποιούν τις «Λεωφόρους της Θάλασσας».
Οι εξελίξεις στην ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών είναι ευκαιρία για την Ελλάδα που μπορεί να της δώσει μεγάλες δυνατότητες να αναδειχθεί σε διεθνή εμπορικό και ναυτιλιακό διαμετακομιστικό κόμβο στην κρίσιμη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
H πρόκληση της μέγιστης δυνατής αξιοποίησης των ευκαιριών που παρουσιάζουν τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών είναι μπροστά μας. Το "Ελλάδα χώρα-πύλη και σταυροδρόμι" μπορεί να γίνει από στρατηγική επιδίωξη, χειροπιαστή πραγματικότητα. Εκεί βρίσκεται το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας. Aρκεί να το πιστέψουμε και να εργαστούμε συνειδητά γι΄ αυτό.
Κάντε κλικ στην εικόνα για να τη δείτε σε πραγματικό μέγεθος
Κάντε κλικ στην εικόνα για να τη δείτε σε πραγματικό μέγεθος
* Ο κ. Γιώργος Kουμουτσάκος είναι Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Εισηγητής του Κανονισμού για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Mεταφορών. Έχει εκλεγεί «Ευρωβουλευτής της Χρονιάς 2013», στον τομέα των μεταφορών.
capital.gr
