Οι νέοι γυρίζουν στα χωριά, το κράτος τούς διώχνει
Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΙΝΑΡΔΟΥ g.linardou@eleftherotypia.net
Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την αντοχή και την ικανότητα να ζουν στο βουνό και να νιώθουν καλά, χειμώνα - καλοκαίρι, σε τόπους που η Πολιτεία εγκατέλειψε νωρίς. Από την άλλη, όμως, σκέφτομαι πόσο ωραία θα ήταν η ζωή να ξυπνάς σε έναν τόπο που το μόνο που προσφέρει είναι μια πολύτιμη ακινησία ζωής...
«Δεν υπάρχει ομορφότερο συναίσθημα από το να πίνεις τον πρωινό σου καφέ αντικρίζοντας τις κορφές του Χελμού, ακούγοντας το σφύριγμα του οδοντωτού», λέει ο Αλέξης ΛεχουρίτηςΓια τον Αλέξη Λεχουρίτη η διαβίωση στα Καλάβρυτα συμπράττει με μιαν αλλιώτικη «ησυχία». «Δεν υπάρχει ομορφότερο συναίσθημα από το να πίνεις τον πρωινό σου καφέ αντικρίζοντας τις κορυφές του Χελμού και ακούγοντας το σφύριγμα του οδοντωτού. Οσο μουντό κι αν είναι το πρόγραμμα της μέρας, πλέον έχεις πάρει δυνάμεις».
Εχει συνδέσει τη ζωή του με τον περίφημο οδοντωτό των Καλαβρύτων. Υπάλληλος του δήμου και δημιουργός της ιστοσελίδας odontotos.com, γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Καλάβρυτα. Εκεί μεγαλώνει το γιο του. Οπως έκανε ο πατέρας του, έτσι και ο ίδιος. Στέκεται στις γραμμές του τρένου για να αφουγκραστεί τον ερχομό του τρένου μέσα απ' το φαράγγι του Βουραϊκού. Ετσι και ο γιος του...
Ο πατέρας του, ένα από τα ορφανά που άφησαν στο πέρασμά τους τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής με το Ολοκαύτωμα της 13ης Δεκεμβρίου του 1943, υπήρξε σταθμάρχης του ΟΣΕ στη Ζαχλωρού, σε χρόνια ανέμελα για την πιτσιρικαρία του χωριού. «Παίζαμε στον προαύλιο χώρο του σταθμού κι όταν ακουγόταν ο ήχος του οδοντωτού τρέχαμε στα παγκάκια. Μια και εγώ ήμουν ανήσυχος από τότε, ο πατέρας μου με "έδενε", τρόπος του λέγειν, από το παγκάκι για σιγουριά με μια ζωστήρα μην τυχόν και πάω μπροστά στο τρενάκι».
Αυτό το τρενάκι που οραματίστηκε ο Χαρίλαος Τρικούπης, το 1896 κουβαλούσε στους κατοίκους τρόφιμα, εμπορεύματα και φάρμακα. Αμαξωτοί δρόμοι δεν υπήρχαν. Πλέον οι συρμοί που αγκιστρώνονται στις ράγες για να σκαρφαλώσουν από το Διακοπτό, συνδέουν απόλυτα το σήμερα με το χθες.
Το καλοκαίρι του 2008 μια πυρκαγιά που προκλήθηκε από άγνωστη αιτία στο μηχανοστάσιο κόντεψε να αφανίσει το μοναδικό εν λειτουργία συρμό του οδοντωτού. Ο Α. Λεχουρίτης βούτηξε στο φλεγόμενο χώρο, έβαλε μπροστά το συρμό και τον έβγαλε έξω. Σαν να έσωζε ένα παιδί από βέβαιο θάνατο.
Τη ζωή στην ορεινή Ελλάδα εύκολη δεν τη λες.
* Σου 'χει περάσει απ' το μυαλό να σηκωθείς να φύγεις;
- Εχεις σκεφτεί ποτέ πόσοι θα ήθελαν να ζουν στην Ελλάδα μας; Εχω φίλους που ήρθαν από τις χώρες τους και ζουν στη χώρα μας. Αυτή την εναλλαγή του τοπίου, τον ήλιο, αυτή τη θάλασσα, δεν τα συναντάς πουθενά. Φαντάσου, από τα 2.346 μέτρα του Χελμού σε μισή ώρα είσαι στα παράλια του Κορινθιακού! Από τις κορφές των Αλπεων θέλεις χιλιάδες χιλιόμετρα να γευθείς θάλασσα.
* Επιστρέφουν άνθρωποι στα χωριά;
- Αν έκανε ένα καλό η οικονομική κρίση είναι ότι νέοι άνθρωποι γυρίζουν στον τόπο τους. Τα παλιά τα χρόνια είχαν αντιστραφεί οι όροι, τώρα βλέπεις νέους να ανοίγουν τα καφενεία στα χωριά, να ασχολούνται με τη γη και την κτηνοτροφία που πριν ήταν «παρεξηγημένες» ασχολίες.
* Την ίδια ώρα η Πολιτεία συμπεριφέρεται αποθαρρυντικά. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που συνέβη με το Νοσοκομείο Καλαβρύτων. Εάν δεν υπήρχαν οι ομογενείς, δεν θα υπήρχε και αυτό. Πριν από λίγο καιρό η Πολιτεία έκρινε πως πρέπει να μετατραπεί σε Κέντρο Υγείας. Λες και τα Καλάβρυτα είναι μόνο το χιονοδρομικό. Επειτα από μεγάλες αντιδράσεις, διαφαίνονται ελπίδες πως η αρχική πρόθεση θα παγώσει.
- Σημασία έχει ότι ο σημερινός διευρυμένος Δήμος Καλαβρύτων έχει έκταση όσο και ο Νομός Ρεθύμνου. Τα χωριά είναι σε μεγάλες αποστάσεις από το κέντρο του δήμου. Σκεφτείτε να χρειαστεί μεταφορά ασθενούς σε αστικό κέντρο τους χειμερινούς μήνες! Σε αρκετά χωριά υπάρχουν αγροτικά ιατρεία για τη συνταγογράφηση φαρμάκων, ώστε να μη μετακινούνται οι υπερήλικοι τους χειμερινούς μήνες στο κέντρο.
Και να 'ταν αυτό. Πολλά σχολειά στην ορεινή Αχαΐα ξεκίνησαν τη λειτουργία τους με μεγάλη καθυστέρηση, άλλα καταργήθηκαν. Πολλά παιδιά αναγκάζονται να διανύουν δεκάδες χιλιόμετρα για να μάθουν γράμματα. Το Επαγγελματικό Λύκειο ακόμη δεν έχει όλους τους καθηγητές. Οι κάτοικοι το παλεύουν. Μαζί μ' αυτούς και οι «νεοφερμένοι» της κρίσης στο πλαίσιο μιας εσωτερικής «μετανάστευσης».
Οσο για το Χιονοδρομικό Κέντρο παραμένει σημαντική πηγή εσόδων για την τοπική οικονομία. Κι εκεί, όμως, χτύπησε η κρίση.
«Οπως σε κάθε γωνιά της Ελλάδας έτσι και στα Καλάβρυτα έχει κάνει αισθητή την παρουσία της. Αν και τουριστικός προορισμός, φαίνονται κάποια σημάδια, όπως η μείωση των διανυκτερεύσεων στα καταλύματα και στον τρόπο προσέλευσης. Πλέον, ο επισκέπτης μετακινείται ομαδικά με πούλμαν και όχι με το δικό του αυτοκίνητο», αναφέρει ο Αλ. Λεχουρίτης.
«Ο άνθρωπος ποτέ δεν σταματά να κάνει όνειρα», μου λέει. Και ποιο είναι το δικό του; «Μια μέρα ο οδοντωτός να φτάσει στην κορυφή του Χελμού» (σ.σ. ελπίζω με χαμηλότερο εισιτήριο απ' ό,τι είναι τώρα, 19 ευρώ πήγαιν' έλα).
«Καλός άνθρωπος να γίνεις», του 'λεγε ο πατέρας του, «ν' αγαπάς τον τόπο μας και την Ελλάδα μας». Και εκείνος: «Νομίζω ότι άκουσα τα λόγια του και έγινα "σωστός" άνθρωπος. Αγαπάω με πάθος αυτόν τον τόπο και την Ελλάδα μας. Αλλά δεν ξέρω έπειτα από αυτά που συμβαίνουν σήμερα στη ζωή μας, τι πρέπει να πω εγώ στο γιο μου»!
