Άρθρο του «Ριζοσπάστη»
Περισσότερα κέρδη στο κεφάλαιο
χειρότερες υπηρεσίες στο λαό
Έρευνα του πανεπιστημίου του
Μάντσεστερ καταρρίπτει τα δήθεν οφέλη της «απελευθέρωσης»
Καταπέλτης, για τις αρνητικές
επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης των βρετανικών σιδηροδρόμων περίπου μια 20ετία
μετά τo ξεπούλημά τους στα μονοπώλια, συνιστά πρόσφατη έρευνα του Κέντρου
Ερευνών Κοινωνικο-πολιτιστικής Αλλαγής (CRESC) του πανεπιστημίου
Μάντσεστερ, με τίτλο «Η μεγάλη ληστεία των τρένων».
(Η έρευνα αυτή έχει
ιδιαίτερη σημασία μετά και το πολύνεκρο δυστύχημα στην Ισπανία σε υπερταχεία,
αλλά και τα σχέδια της κυβέρνησης αυτής της χώρας για «απελευθέρωση της
σιδηροδρομικής αγοράς»).
Το πόρισμα των ειδικών για την
αποτίμηση της ιδιωτικοποίησης των βρετανικών σιδηροδρόμων συμπυκνώνεται
ουσιαστικά στις ακόλουθες φράσεις: Η ιδιωτικοποίηση των τρένων έφερε
ακριβότερα εισιτήρια, παλιότερα τρένα, μεγαλύτερο και δυσβάσταχτο κόστος για
τους φορολογούμενους.
Οι ερευνητές του CRESC σημειώνουν
ότι δεν μπορεί να υπάρξει ένα αξιόπιστο και φθηνό για το λαό σιδηροδρομικό
σύστημα δίχως την κρατική χρηματοδότηση και το δημόσιο έλεγχο, αφού κατά την
περίοδο ιδιωτικοποίησης τα εταιρικά συμφέροντα που ανέλαβαν ασχολούνται σχεδόν
εξολοκλήρου με την αποθησαύριση κερδών επιστρέφοντας το 90% των εσόδων στους
μετόχους και διοχετεύοντας λιγότερο κι από το 10% σε επενδύσεις. Αποτέλεσμα;
Ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια ιδιωτικοποίησης των τρένων, να παρατηρούνται
πολύνεκρα και συχνά δυστυχήματα, ενώ σήμερα έχουν πάρει «φωτιά», λόγω
ακρίβειας, τα κάθε λογής εισιτήρια ακόμη και για τους πιο κοντινούς
προορισμούς.
.jpg)
Οπως επισημαίνεται, οι πέντε
μεγαλύτερες σιδηροδρομικές εταιρείες στη Βρετανία πήραν τουλάχιστον 3 δισ.
στερλίνες από τους φορολογούμενους το διάστημα 2007 - 2011. Αυτό δημιούργησε
στις εταιρείες εκμετάλλευσης των γραμμών, κέρδη ύψους 504.000.000 στερλινών εκ
των οποίων το 90% επέστρεψε στους μετόχους.
Αντίθετα, η κύρια σιδηροδρομική
γραμμή της ανατολικής ακτής, που είναι υπό κρατικό έλεγχο, επένδυσε το
μεγαλύτερο μέρος των κερδών στους σιδηροδρόμους, βελτιώνοντας τις διαδικασίες
και τα χρονοδιαγράμματα συντήρησης, αγοράζοντας καλύτερο και σύγχρονο
τεχνολογικό υλικό.
Με λίγα λόγια, το πόρισμα των
ερευνητών του κέντρου CRESC του πανεπιστημίου Μάντσεστερ κονιορτοποιεί τα
βασικά επιχειρήματα που χρησιμοποίησαν οι τότε βρετανικές αρχές («Εργατικών»
και «Συντηρητικών») ότι δηλαδή η ιδιωτικοποίηση των τρένων τάχα θα στοίχιζε
λιγότερα χρήματα στους φορολογούμενους και θα προσέφερε καλύτερες και
φθηνότερες υπηρεσίες.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι η
εμπειρία της τελευταίας 20ετίας από την ιδιωτικοποίηση των βρετανικών
σιδηροδρόμων απέδειξε στην πράξη πόσο πιο δαπανηρή είναι για τους Βρετανούς
φορολογούμενους, καθώς ετησίως απαιτούνται πολλά περισσότερα δισεκατομμύρια
στερλίνες από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αιχμές για «εθισμό» στις κρατικές
επιχορηγήσεις υπάρχουν εναντίον των εταιρειών και των ιδιωτών - επιχειρηματιών
που ανέλαβαν την εκμετάλλευση μέρους των βρετανικών σιδηροδρόμων στη Δυτική
Ακτή όπως ο πολυεκατομμυριούχος Ρίτσαρντ Μπράνσον της Virgin, η εταιρεία Stagedach και
ο γαλλικός πολυεθνικός όμιλος Thales, οι οποίοι έβαλαν στο χέρι από
το 1997 καθαρά κέρδη άνω των 500 εκατ. στερλινών.
Με λίγα λόγια, τα μονοπωλιακά
συμφέροντα βγάζουν τεράστια κέρδη, και από τα πανάκριβα εισιτήρια και από τις
κρατικές επιδοτήσεις. Τα περί υποτιθέμενων κερδών από την ιδιωτικοποίηση της
δημόσιας περιουσίας είναι, αν μη τι άλλο, κραυγαλέα ψεύδη.
Δ. ΟΡΦ
