Σε ισόπεδες διαβάσεις, οι
περισσότερες των οποίων είναι αφύλακτες, συμβαίνει το 90% των σιδηροδρομικών
ατυχημάτων στη χώρα μας.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Ιδιαίτερα επικίνδυνες είναι οι αφύλακτες διαβάσεις, που δεν διαθέτουν ούτε μπάρες καθώς και οι αυτοσχέδιες διαβάσεις που γίνονται συνήθως σε αγροτικές περιοχές για τη «διευκόλυνση» της κυκλοφορίας των τρακτέρ και των αγροτικών αυτοκινήτων.
Στην Ελλάδα, στη διάρκεια ενός έτους, καταγράφονται κατά μέσο όρο 30
σιδηροδρομικά ατυχήματα, στα οποία 12 άτομα χάνουν τη ζωή τους και 16
τραυματίζονται.fkoutsamparis@makthes.gr
Ιδιαίτερα επικίνδυνες είναι οι αφύλακτες διαβάσεις, που δεν διαθέτουν ούτε μπάρες καθώς και οι αυτοσχέδιες διαβάσεις που γίνονται συνήθως σε αγροτικές περιοχές για τη «διευκόλυνση» της κυκλοφορίας των τρακτέρ και των αγροτικών αυτοκινήτων.
Η επικινδυνότητα των ισόπεδων διαβάσεων τονίστηκε στο πλαίσιο της «Παγκόσμιας Ημέρας Ενημέρωσης για την Ασφάλεια στις Ισόπεδες Διαβάσεις» το περασμένο Σάββατο, κατά την οποία έγινε ενημέρωση για τη σιδηροδρομική ασφάλεια σε 45 χώρες ανά τον κόσμο, από σιδηροδρομικούς φορείς και οργανισμούς οδικής ασφάλειας. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. και το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» αναφέρουν ότι σχεδόν όλα τα ατυχήματα σε ισόπεδες διαβάσεις οφείλονται σε χρήστες του οδικού δικτύου που αδυνατούν να διακρίνουν τους φωτεινούς σηματοδότες, τη σήμανση και να τηρήσουν βασικούς κανόνες οδικής ασφάλειας. Αντίθετα με αυτό που πιστεύεται συνήθως, στα περισσότερα ατυχήματα εμπλέκονται «τακτικοί» οδηγοί ή πιο συγκεκριμένα αυτοί που διαμένουν κοντά σε ισόπεδες διαβάσεις ή κάνουν συχνή χρήση αυτών, λόγω του ότι η εξοικείωση - συνήθεια τους κάνει λιγότερο προσεκτικούς ή απερίσκεπτους, γεγονός που μπορεί να αποβεί μοιραίο. Το 63% των ατυχημάτων, άλλωστε, το 53% των νεκρών και το 75% των τραυματιών καταγράφεται σε διαβάσεις με ΑΣΙΔ, κάτι που ερμηνεύεται με την απροσεξία των οδηγών.
Στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Μακεδονίας και της Θράκης έχουν χαρακτηριστεί επικίνδυνες 203 ισόπεδες διαβάσεις, οι οποίες είναι αφύλακτες και επαφίεται στην προσοχή των μηχανοδηγών και των οδηγών αυτοκινήτων να μη συμβεί ατύχημα. Σύμφωνα με παλαιότερη καταγραφή του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης, στο δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας υπάρχουν συνολικά 477 ισόπεδες διαβάσεις, από τις οποίες 203 είναι αφύλακτες, σε 241 λειτουργεί αυτόματο σύστημα μπάρων (ΑΣΙΔ), 21 διαθέτουν φύλακα, ενώ 12 διαβάσεις έχουν γίνει για πεζούς.
Σε ολόκληρο το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, μήκους 2.500 μέτρων, υπάρχουν συνολικά 1.801 ισόπεδες διαβάσεις εκ των οποίων οι 93 είναι φυλασσόμενες, οι 1.021 (ποσοστό 55,8%) είναι εντελώς αφύλακτες και οι 687 (37,6%) διαθέτουν αυτόματο σύστημα μπάρων. Ο αριθμός των διαβάσεων στην Ελλάδα θεωρείται μεγάλος, καθώς αντιστοιχεί μια διάβαση ανά 1,36 χλμ. ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος υπολογίζεται σε μία διάβαση ανά 2,2 χλμ. Εκτός αυτών, σε αγροτικές περιοχές έχουν δημιουργηθεί αυθαίρετα και παράνομα ισόπεδες διαβάσεις, οι οποίες δεν είναι καταγραμμένες και είναι οι πλέον επικίνδυνες, αφενός διότι δεν τις γνωρίζουν οι μηχανοδηγοί για να κόψουν ταχύτητα, αφετέρου διότι συνήθως είναι μέσα σε χωράφια με δέντρα και οι διερχόμενοι δεν έχουν ορατότητα.
Εντός του αστικού ιστού Θεσσαλονίκης επικίνδυνες χαρακτηρίζονται ακόμη και διαβάσεις που έχουν φύλακα και μπάρες, όπως είναι η ισόπεδη διάβαση στην οδό Αγίας Παρασκευής Μενεμένης, από την πλέον πολυσύχναστη του πολεοδομικού συγκροτήματος. Έχει δημοπρατηθεί η υπογειοποίηση της διάβασης. ώστε να γίνει ασφαλής. Επικίνδυνες χαρακτηρίζονται ακόμη δύο ισόπεδες φυλασσόμενες διαβάσεις, η μία στη θέση «Μυτιληνάκια» και η δεύτερη στην περιοχή ΤΧ2, στον εμπορευματικό σταθμό της Διαλογής στο Ελευθέριο - Κορδελιό.
Οι σύλλογοι σιδηροδρομικών επισημαίνουν και συμβουλεύουν ότι: 1. Τα τρένα έχουν πάντα προτεραιότητα! 2. Όταν τα φώτα δίνουν συνεχώς κόκκινες ενδείξεις και όταν το φως είναι αναμμένο, τότε σταματάμε αμέσως και σε καμιά περίπτωση δεν διασχίζουμε τη διάβαση! 3. Όταν τα φώτα είναι σβηστά και το κουδούνι της διάβασης δεν ακούγεται, ακινητοποιούμε το Ι.Χ.! 4. Όταν τα φώτα παραμένουν σε λειτουργία αν και πέρασε το τρένο, παραμένουμε ακινητοποιημένοι και δεν διασχίζουμε τη διάβαση. Αυτό σημαίνει ότι ακολουθεί και δεύτερο τρένο! 5. Αν το αυτοκίνητο «κολλήσει» πάνω στις γραμμές, χωρίς δεύτερη σκέψη, το εγκαταλείπουμε! Προέχει η ανθρώπινη ζωή!
Αφύλακτες γραμμές
Εκτός όμως από τις αφύλακτες διαβάσεις, στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας παραμένουν αφύλακτες ολόκληρες γραμμές, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του Ταμείου Αλληλεγγύης και Νομικής Προστασίας Σιδηροδρομικών Εξωτερικής Υπηρεσίας, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Το Ταμείο κατέθεσε αναφορά στους διευθύνοντες συμβούλους του ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τονίζοντας πως «διαπιστώσαμε ότι, σε καθημερινή βάση, γραμμές (επαφής ή κυκλοφορίας) παραμένουν αφύλακτες και εκτεθειμένες σε κάθε κακόβουλη ενέργεια ή δολιοφθορά, που επισύρει άμεσους κινδύνους εκτροχιασμών αμαξοστοιχιών ή κάθε μορφής παρακώλυση συγκοινωνίας. Ειδικότερα, παραμένουν αφύλακτες : α) η γραμμή Ε.Σ. Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης και αντίστροφα, από ώρα 22.00 μέχρι 07.00 της επόμενης το πρωί, δεδομένου ότι δεν κινείται αμαξοστοιχία τις ώρες αυτές, β) η γραμμή ΕΣΘ - Αθήνα και αντίστροφα παραμένει ανενεργή από 23.30 μέχρι 05.30 της επόμενης το πρωί, δεδομένου ότι δεν κινείται αμαξοστοιχία τις ώρες αυτές».
«Εξυπακούεται ότι, πέρα από τον ενδιαφέρον μας για το επιβατικό κοινό, για την ασφαλή μεταφορά του οποίου ευθυνόμαστε κι εμείς, καθώς επίσης για τη διαφύλαξη του υλικού της υπηρεσίας, ανθρωπίνως και ενστικτωδώς ανησυχούμε και για την προσωπική μας ακεραιότητα από πιθανή δολιοφθορά που θα προκαλέσει ατύχημα με απρόβλεπτες συνέπειες. Συνεπώς, έχουμε εύλογο ενδιαφέρον να ζητήσουμε τη λήψη απαραίτητων μέτρων φύλαξης των γραμμών, αποτρεπτικών των προπεριγραφόμενων δυσάρεστων καταστάσεων και παρακαλούμε για την από μέρους σας ενημέρωσή μας για το χρονοδιάγραμμα των απαραίτητων ενεργειών», αναφέρει στην επιστολή ο πρόεδρος του Ταμείου κ. Ε. Μύθυμης και ο γ.γ. κ. Β. Πομάκης.