Αυτή την εικόνα παρουσιάζει
το σύγχρονο Κέντρο Τηλεδιοίκησης κυκλοφορίας
τρένων στην Θεσσαλονίκη.
Εδώ και μήνες βρίσκεται εκτός λειτουργίας εξαιτίας των
κλοπών του δικτύου Τηλεδιοίκησης.
Η κυκλοφορία των τρένων διεξάγεται στα «τυφλά»
όπως μας επισήμανε εργαζόμενος του ΟΣΕ. Το ίδιο μας επισήμαναν και οι μηχανοδηγοί
οι όποιοι χρησιμοποιούν τα κινητά τους τηλέφωνα για να διασφαλίσουν την κυκλοφορία. «Αφού ξήλωσαν τα καλώδια της Τηλεδιοίκησης ξήλωσαν
και τις καλωδιώσεις των ναρκών κλεισίματος
δίφρακτων διαβάσεων» μας πληροφόρησε υπάλληλος του ΟΣΕ. Το πρόβλημα
της Τηλεδιοίκησης και της φωτοσήμανσης του σιδηροδρομικού δικτύου είχε επισημανθεί
εδώ και
5 χρόνια όμως ήταν αδιανόητο ότι σήμερα το 2012 θα φτάναμε σε σημείο να τεθεί
εκτός λειτουργίας ένα από τα πιο σύγχρονα συστήματα Τηλεδιοίκησης στην Ελλάδα. 
Ένα έργο εκατομμυρίων ευρώ να βρίσκεται
σε αχρηστία και η κυκλοφορία να διεξάγεται κάτω από δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες.
Διαβάστε το δημοσίευμα
της «Μακεδονίας» στις 30-10-2007 με τίτλο «ΟΣΕ Τηλεδιοίκηση για κλάματα» του δημοσιογράφου Φώτη Κουτσαμπάρη στο οποίο αναφέρει:
«Τα προβλήματα της
τηλεδιοίκησης είναι εντονότερα στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ δύσκολη είναι και η
επικοινωνία του κέντρου διαχείρισης κυκλοφορίας της Θεσσαλονίκης με τους
μηχανοδηγούς
Όταν η τηλεδιοίκηση δεν λειτουργεί, η ευθύνη των διασταυρώσεων και της
πορείας των τρένων επιστρέφει στους κατά τόπους σταθμάρχες, που σε κάποιες
-ευτυχώς ελάχιστες- περιπτώσεις πέφτουν σε λάθη με απρόβλεπτες συνέπειες.
Τέτοια περίπτωση θεωρείται και ο εκτροχιασμός μηχανής αμαξοστοιχίας Intercity,
στη 1.10 μετά τα μεσάνυχτα της προηγούμενης Παρασκευής, έξω από το
σιδηροδρομικό σταθμό της Κατερίνης. Η αμαξοστοιχία εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα
- Θεσσαλονίκη με διακόσιους επιβάτες. Η μηχανή βγήκε από τις ράγες και
αποκόπηκε από τα υπόλοιπα βαγόνια, ευτυχώς χωρίς να πάθουν το παραμικρό ο
μηχανοδηγός και οι επιβάτες, καθώς το τρένο κινούταν με χαμηλή ταχύτητα. Ο
σταθμάρχης, ο οποίος φέρεται να γύρισε άκαιρα τα "ψαλίδια" της
γραμμής σε άλλη κατεύθυνση, τέθηκε σε διαθεσιμότητα, ενώ το πόρισμα για τα
ακριβή αίτια του ατυχήματος θα εκδοθεί σε περίπου ενάμιση μήνα.
ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΙ ΚΕΝΑ
Στη γραμμή της Κατερίνης δεν λειτουργούσε η τηλεδιοίκηση λόγω εργασιών στο
σταθμό και η διαχείριση της κυκλοφορίας γινόταν από τον σταθμάρχη. Ωστόσο, όπως
αναφέρουν σιδηροδρομικοί, ούτε η σημερινή λειτουργία της τηλεδιοίκησης μπορεί
να αποσοβήσει τους κινδύνους, καθώς έχει σοβαρές ελλείψεις και κενά.
Το δίκτυο της φωτοσήμανσης της τηλεδιοίκησης, του πράσινου και κόκκινου
σηματοδότη, είτε δεν λειτουργεί, είτε είναι κολλημένο σ' ένα χρώμα. Έτσι, οι
μηχανοδηγοί γνωρίζουν με τηλεγραφήματα σε ποιες περιπτώσεις είναι ελεύθερη η
γραμμή για να κινηθούν ή πού πρέπει να σταματήσουν. Οι ραδιοτηλέγραφοι
(ραδιοτηλέφωνα) των τρένων όμως βρίσκονται συνήθως εκτός δικτύου. Έτσι η
επικοινωνία του κέντρου με τους μηχανοδηγούς γίνεται μέσω των κινητών τους
τηλεφώνων, κάτι που δεν προβλέπεται από τον κανονισμό του ΟΣΕ. Όταν μάλιστα τα
ηλεκτροκίνητα τρένα διέρχονται από περιοχές όπου δεν υπάρχει επαρκές σήμα
κινητής τηλεφωνίας και κατά συνέπεια δεν υπάρχει επικοινωνία του κέντρου με
τους μηχανοδηγούς, τότε τα τρένα κινούνται στα "τυφλά".
Αρκετές φορές η τηλεδιοίκηση τίθεται εκτός λειτουργίας και εξαιτίας των κλοπών
καλωδίων που σημειώνονται στο δίκτυο. Οι δράστες κόβουν τα καλώδια και στη
συνέχεια τα πωλούν σε παράνομα χυτήρια, που χρησιμοποιούν το χαλκό τους. Ο ΟΣΕ,
προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτού του είδους τις δολιοφθορές στο κύκλωμα, έχει
έρθει σε συνεργασία τόσο με την ΕΛΑΣ όσο και με την ΕΥΠ και ήδη έχει εντοπιστεί
ένας αριθμός δραστών.
Προβληματική είναι η επικοινωνία και στα εμπορικά τρένα, που κινούνται με δύο
μηχανοδηγούς, χωρίς συνοδό και χωρίς φορητά ραδιοτηλέφωνα. Έτσι δεν μπορεί να
συνομιλήσει ο μηχανοδηγός, που είναι στην μπροστά μηχανή, με το μηχανοδηγό, που
είναι πίσω στη δεύτερη μηχανή.
Μηχανοδηγοί και εργαζόμενοι στον ΟΣΕ εκτιμούν ότι, εάν δεν γίνει ουσιαστική
παρέμβαση στο δίκτυο τηλεδιοίκησης, που σημειωτέον δεν έχει λειτουργήσει ποτέ
ολοκληρωμένο, πιθανόν στο μέλλον να συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα ατυχήματα.
Επίσης υπάρχει ανάγκη βελτίωσης των επικοινωνιών με εγκατάσταση αναμεταδοτών
κατά μήκος της γραμμής, καθώς και αποκατάστασης των σημάνσεων.
Δίκτυο. Που εφαρμόζεται
Σήμερα η τηλεδιοίκηση εφαρμόζεται στα τμήματα του
δικτύου Βόρειας Ελλάδας του ΟΣΕ Θεσσαλονίκη - Στρυμώνας, Θεσσαλονίκη -
Ειδομένη, Θεσσαλονίκη - Λάρισα. Το Κέντρο Τηλεδιοίκησης βρίσκεται στη
Θεσσαλονίκη κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό, απ' όπου γίνεται ηλεκτρονικά η
διαχείριση της κυκλοφορίας. Σύμφωνα με εργαζόμενους στον ΟΣΕ, υπάρχουν
περιπτώσεις που οι χειριστές-σταθμάρχες της τηλεδιοίκησης έχουν να
διεκπεραιώσουν ταυτόχρονα διασταυρώσεις σε περισσότερους από δύο σταθμούς.
Έτσι, είναι ενδεχόμενο να σημειωθεί κάποιο λάθος σε χειρισμό».
