npapanik@kerdos.gr
Στην ενίσχυση των εμπορευματικών σιδηροδρομικών μεταφορών, έναν τομέα όπου η χώρα μας υπολείπεται σημαντικά έναντι των άλλων κρατών, στοχεύει ο Κανονισμός της ΕΕ 913/2010, βάσει του οποίου οι διαχειριστές υποδομής των σιδηροδρόμων οφείλουν να ιδρύσουν τους διαδρόμους σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα μαζί με τις Αυστρία, Βουλγαρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Ρουμανία και τη Σλοβακία συμμετέχουν στον σιδηροδρομικό Διάδρομο 7 (Orient Corridor), ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, έως το τέλος του 2013. Στο πλαίσιο του Κανονισμού της ΕΕ, ο ΟΣΕ απηύθυνε πρόσφατα πρόσκληση σε σιδηροδρομικές επιχειρήσεις όπως την ΤραινΟΣΕ αλλά και σε λιμάνια όπως για παράδειγμα της Θεσσαλονίκης, του Πειραιά και του Βόλου, να συμμετάσχουν εφόσον το επιθυμούν, στη συμβουλευτική ομάδα των τερματικών σταθμών ή των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων του Orient Corridor.
Οι διαχειριστές υποδομής των εμπορευματικών διαδρόμων θα καθορίσουν από κοινού και θα οργανώσουν διεθνείς προκαθορισμένες σιδηροδρομικές διαδρομές για εμπορευματικές αμαξοστοιχίες που θα διευκολύνουν το πρόγραμμα δρομολογίων, τις συχνότητες, τα ωράρια αναχώρησης και άφιξης και διαδρομές κατάλληλες για τις υπηρεσίες εμπορευματικών μεταφορών, με στόχο να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό του 2010, το διοικητικό συμβούλιο του κάθε διαδρόμου πρέπει να συστήσει μία συμβουλευτική ομάδα των τερματικών σταθμών και άλλη μία των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων που ενδιαφέρονται για τους διαδρόμους εμπορευματικών σιδηροδρομικών μεταφορών.
Οσον αφορά τον Διάδρομο 7, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις διαχειριστών υποδομής έχουν συγκροτήσει διοικητικό συμβούλιο το οποίο εργάζεται για την ίδρυση του Διαδρόμου και οι δραστηριότητές του περιλαμβάνουν την προετοιμασία των διαφόρων μελετών και σχεδίων, την περιγραφή του Διαδρόμου, τη σύστασή του ως οργανισμού, καθώς και την επεξεργασία των εργαλείων πληροφορικής που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του Orient Corridor. Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις και οι τερματικοί σταθμοί μπορούν να σχολιάζουν τις προτάσεις και το υλικό που προετοιμάστηκε στο διοικητικό συμβούλιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή στις συμβουλευτικές ομάδες είναι σε εθελοντική βάση.
Οπως σημειώνουν στελέχη του ΟΣΕ, από τη λειτουργία του Διαδρόμου 7 τα οικονομικά οφέλη για τον Οργανισμό και τη χώρα μας συνολικά θα είναι σημαντικά, αφού μόνο από τα τέλη διέλευσης των τρένων των άλλων χωρών αναμένεται αύξηση εσόδων. Αναγνωρίζουν βέβαια, ότι θα πρέπει να επιλυθούν πολλά και σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με τις υποδομές, τους σταθμούς, τα σύνορα και κυρίως να υπάρξει σωστός συντονισμός μεταξύ των 7 κρατών που εμπλέκονται στον Διάδρομο 7 και ο οποίος θα διέρχεται από την Πράγα - Βιέννη - Μπρατισλάβα - Βουδαπέστη - Βουκουρέστι - Κωστάντζα - Σόφια - Θεσσαλονίκη - Λάρισα - Αθήνα.
Αλλωστε και η ΕΕ έχει θέσει ως προϋπόθεση, για κάθε εμπορευματικό διάδρομο, να εξασφαλισθεί καλός συντονισμός μεταξύ των οικείων κρατών μελών και των διαχειριστών υποδομής, να δοθεί επαρκής προτεραιότητα στη σιδηροδρομική εμπορευματική κίνηση, να δημιουργηθούν αποτελεσματικές συνδέσεις με τους υπόλοιπους τρόπους μεταφοράς και να καθορισθούν πρόσφορες συνθήκες για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού μεταξύ παρόχων εμπορευματικών σιδηροδρομικών υπηρεσιών. Επίσης για να διασφαλισθούν η συνεκτικότητα και η συνέχεια της χωρητικότητας υποδομών που είναι διαθέσιμη σε κάθε εμπορευματικό διάδρομο, είναι σκόπιμος ο συντονισμός των επενδύσεων στον εμπορευματικό Διάδρομο μεταξύ των κρατών και των διαχειριστών υποδομής, ενώ οι επενδύσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν σχέδια με σκοπό την ανάπτυξη διαλειτουργικών συστημάτων και την αύξηση της χωρητικότητας των αμαξοστοιχιών.
Κατάρτιση επενδυτικού σχεδίου
Το διοικητικό συμβούλιο καλείται να καταρτίζει και ανά τακτά χρονικά διαστήματα να αναθεωρεί επενδυτικό σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει ενδεικτικές μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις για υποδομές στον εμπορευματικό διάδρομο και να το υποβάλει στην εκτελεστική επιτροπή προς έγκριση. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει:
1. Κατάλογο των προβλεπόμενων έργων για την επέκταση, την ανακαίνιση ή την αναδιευθέτηση της σιδηροδρομικής υποδομής και του εξοπλισμού της στον εμπορευματικό διάδρομο, καθώς και τις σχετικές χρηματοδοτικές ανάγκες και χρηματοδοτικούς πόρους.
2. Σχέδιο ανάπτυξης των διαλειτουργικών συστημάτων στον εμπορευματικό διάδρομο το οποίο πληροί τις βασικές απαιτήσεις και τις τεχνικές προδιαγραφές διαλειτουργικότητας που ισχύουν για τα δίκτυα. Το σχέδιο ανάπτυξης βασίζεται σε ανάλυση σχέσης κόστους - οφέλους της χρήσης διαλειτουργικών συστημάτων.
3. Σχέδιο για τη διαχείριση της χωρητικότητας των εμπορευματικών αμαξοστοιχιών που μπορούν να κυκλοφορούν στον εμπορευματικό διάδρομο, το οποίο περιλαμβάνει αντιμετώπιση των εντοπιζόμενων σημείων συμφόρησης. Το σχέδιο μπορεί να βασίζεται σε βελτιωμένη διαχείριση ταχύτητας και σε αύξηση του μήκους, του περιτυπώματος φόρτωσης και του μεταφερόμενου φορτίου ή του φορτίου ανά άξονα που επιτρέπονται για τις αμαξοστοιχίες οι οποίες κυκλοφορούν στον εμπορευματικό διάδρομο και ενδεχομένως αναφορά στη συνεισφορά της Ενωσης.
Ο Διάδρομος 22Εκτός όμως από τον Διάδρομο 7, καθοριστικής σημασίας για την χώρα μας έχει και η λειτουργία του Διαδρόμου 22 που θα διασυνδέει την Ελλάδα με τις Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Αυστρία και Γερμανία. Το τρένο που θα ξεκινάει από την Αθήνα θα περνάει από τη Θεσσαλονίκη και θα καταλήγει στη Δρέσδη της Γερμανίας. Ορισμένα από τα τμήματα του δικτύου έχουν ήδη ολοκληρωθεί, ενώ τα έργα στο υπόλοιπο μέρος του δικτύου θα αρχίσουν μετά το 2013.
