Εγκαταλειμμένες στη φθορά του χρόνου παραμένουν αχρησιμοποίητες εδώ και οκτώ χρόνια στις ράγες του σταθμού της Ειδομένης. Οι εννέα ηλεκτράμαξες κόστισαν 30 εκατ. ευρώ και η πεντάδυμη, που προοριζόταν για τον προαστιακό της Αθήνας, 7 εκατ. ευρώ. Η ακινησία των ηλεκτραμαξών που προμηθεύτηκε ο ΟΣΕ αποτελεί μια πτυχή των σκανδάλων και έχει τις ρίζες της στις ύποπτες προγραμματικές συμβάσεις με τη Siemens.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
φωτ. Σίσσυ Βασιλειάδου
Εγκαταλειμμένες στη φθορά του χρόνου και των καιρικών συνθηκών παραμένουν στον συνοριακό σταθμό της Ειδομένης εδώ και περισσότερα
από οκτώ χρόνια εννέα ηλεκτράμαξες του ΟΣΕ που αγοράστηκαν από τη Ζίμενς και κόστισαν 30.000.000 ευρώ.Η ακινησία των ηλεκτρομηχανών που προμηθεύτηκε ο ΟΣΕ αποτελεί μία πτυχή των σκανδάλων που καταγράφονται στον σιδηρόδρομο και έχει τις ρίζες της στις ύποπτες προγραμματικές συμβάσεις του ελληνικού δημοσίου με τη Ζίμενς την περίοδο 1995-1997.Η πρώτη σύμβαση υπογράφηκε το 1995, όταν το μοναδικό ηλεκτροκινούμενο δίκτυο στη χώρα ήταν στο σιδηροδρομικό τμήμα Θεσσαλονίκη-Ειδομένη (είναι έτοιμο από το 1994 σε μήκος 60 χλμ.) και αφορούσε την προμήθεια έξι ηλεκτρομηχανών έλξης που έφθασαν στην Ελλάδα το 1998 και μπήκαν σε κανονική λειτουργία το 1999.Οι πρώτες έξι μηχανές κάλυπταν απόλυτα τις ανάγκες της ηλεκτροκίνησης, για τις οποίες όμως απαιτούνταν συνολικά πέντε μηχανές. Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 1997 υπογράφηκε άρον άρον μια δεύτερη προγραμματική συμφωνία μεταξύ ΟΣΕ και Ζίμενς για την προμήθεια επιπλέον 24 ηλεκτρομηχανών, που ήταν εντελώς άχρηστες εκείνη την περίοδο, αφού, εκτός της γραμμής Θεσσαλονίκης-Ειδομένης, δεν λειτουργούσε ηλεκτροκίνηση σε κανένα άλλο τμήμα του σιδηρόδρομου και δεν είχε αρχίσει κανένα έργο ηλεκτροκίνησης. Εκείνη την περίοδο, μάλιστα, η πιο αισιόδοξη πρόβλεψη ανέφερε ότι η ηλεκτροκίνηση θα λειτουργούσε στον κεντρικό άξονα Αθηνών-Θεσσαλονίκης όχι νωρίτερα από το 2008, δηλαδή έντεκα χρόνια αργότερα από τη συμφωνία με τη Ζίμενς. Για την αγορά των 24 μηχανών δαπανήθηκαν περίπου 100 εκατ. ευρώ!
Δεν ήξεραν τι να τις κάνουν!
Οι ηλεκτράμαξες άρχισαν να έρχονται το 2002, αλλά οι υπεύθυνοι του ΟΣΕ δεν ήξεραν πώς να τις χρησιμοποιήσουν, αφού δεν υπήρχε δίκτυο! Προκειμένου να μην μπλοκάρουν τα ηλεκτρονικά τους συστήματα από την ακινησία, οι μηχανικοί του οργανισμού προσπαθούσαν να δρομολογούν περιοδικά και εκ περιτροπής τις συνολικά 30 ηλεκτράμαξες που διέθεταν στο δίκτυο Θεσσαλονίκης-Ειδομένης. Επειδή όμως η συντήρησή τους γινόταν δύσκολα από το ελάχιστο προσωπικό που διαθέτει το μηχανοστάσιο του ΟΣΕ στη Μενεμένη, πολλές ηλεκτράμαξες έμεναν σε ακινησία πάνω στις γραμμές ή στο μηχανοστάσιο ή στον συνοριακό σταθμό της Ειδομένης. Οι ηλεκτράμαξες άρχισαν να χρησιμοποιούνται σε δρομολόγια από τον Σεπτέμβριο του 2008, όταν τέθηκε σε λειτουργία η ηλεκτροκίνηση στη γραμμή Θεσσαλονίκης-Λάρισας, η οποία πριν από ένα χρόνο επεκτάθηκε μέχρι τον Δομοκό. Εντωμεταξύ το 2007 έληξε η πενταετής εγγύηση που έδινε ο κατασκευαστής και οι ηλεκτρομηχανές είχαν πια αρχίσει να παλιώνουν. “Δεν γνωρίζουμε τι σκοπούς εξυπηρετούσε τότε η αγορά των ηλεκτράμαξων σε μια περίοδο που δεν ξέραμε τι να τις κάνουμε. Θα μπορούσαν τα χρήματα που ξοδεύτηκαν να δοθούν για άλλα έργα στον σιδηρόδρομο και τις βλέπουμε τόσα χρόνια να μην έχουν αποδώσει για τον λόγο που τις πήρανε”, δήλωσε στη “Μ” ο κ. Γιάννης Βλάχος, πρόεδρος του Συνδέσμου Σιδηροδρομικών Βορείου Ελλάδος, και πρόσθεσε: “Περιμένουμε επιτέλους να αρχίσουν να αποδίδουν. Κατηγορούν εμάς τους εργαζόμενους για τα ελλείμματα στον ΟΣΕ, αλλά εμείς μπορούμε να δώσουμε απαντήσεις σχετικά με το πού οφείλεται το χρέος του οργανισμού”. Στελέχη του ΟΣΕ υποστήριξαν ότι οι ηλεκτρομηχανές λειτουργούν και καθώς θα ολοκληρώνονται νέα τμήματα ηλεκτροδοτούμενου δικτύου θα αποσύρονται οι παλιές ντιζελάμαξες και θα μπαίνουν σε κυκλοφορία οι ηλεκτρομηχανές. Οι ίδιοι παρέπεμψαν για απαντήσεις στον διευθύνοντα σύμβουλο του οργανισμού Παναγιώτη Θεοφανόπουλο.
Άχρηστες οι εννέα
Παρά τη σημερινή ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στο μήκος 315 χλμ. (Ειδομένη-Δομοκός), οι εννέα ηλεκτράμαξες συνεχίζουν να είναι άχρηστες για τον σιδηρόδρομο, καθώς το πρόγραμμα δρομολογίων του ΟΣΕ καλύπτεται απόλυτα. Έτσι παραμένουν παρατημένες πάνω στις ράγες σε μια άκρη του σιδηροδρομικού σταθμού της Ειδομένης, πλάι σε επίσης εγκαταλειμμένα βαγόνια εμπορικών τρένων. Η ακινησία ετών και η έλλειψη ουσιαστικής συντήρησης ενδεχομένως να γίνουν αιτία καταστροφής των ηλεκτρομηχανών έλξης και να απολεστεί ακόμη ένα σημαντικό κεφάλαιο από τον ΟΣΕ, το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει αποφέρει χρήματα στον οργανισμό. Ακόμη όμως και αν τεθούν σε λειτουργία οι εννέα ηλεκτράμαξες, όταν ολοκληρωθεί η ηλεκτροκίνηση και στο τμήμα Θεσσαλονίκης-Αθηνών (το 2013, σύμφωνα με τις εξαγγελίες), οι “σύγχρονες” μηχανές θα έχουν συμπληρώσει δεκαετία και, κατά τις εκτιμήσεις των ειδικών, θα χρειάζονται συχνά συντήρηση, “γιατί θα βγάζουν πολλά μηχανικά προβλήματα”.Εκτός από τις εννέα ηλεκτράμαξες, στον σιδηροδρομικό σταθμό της Ειδομένης μένει σε ακινησία και μια πεντάδυμη ηλεκτρική αυτοκινητάμαξα, που προμηθεύτηκαν οι σιδηρόδρομοι το 2001 επίσης από τη Ζίμενς για τον προαστιακό σιδηρόδρομο των Αθηνών, με κόστος 7 εκατ. ευρώ.
Σε 24ωρη απεργία οι σιδηροδρομικοί
Σε 24ωρη απεργία κατέρχεται από σήμερα τα μεσάνυχτα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών και ο ΣΣΒΕ διαμαρτυρόμενοι για “την κατάργηση του 50% των θέσεων εργασίας, το ξεπούλημα της ακίνητης περιουσίας του ομίλου, το κλείσιμο των περιφερειακών δικτύων, την παραχώρηση σε ιδιώτες των κερδοφόρων τμημάτων του ΟΣΕ”. Οι σιδηροδρομικοί διεκδικούν ενιαίο δημόσιο σιδηρόδρομο με κοινωνικό χαρακτήρα και “την εξυγίανση του σιδηρόδρομου, για να έχουμε σιδηρόδρομο στην υπηρεσία του λαού και όχι τον μαρασμό και το μοίρασμα των φιλέτων του στο ιδιωτικό κεφάλαιο”. Εξαιτίας της απεργίας από απόψε δεν θα κυκλοφορούν αμαξοστοιχίες από Θεσσαλονίκη προς Αλεξανδρούπολη, Αθήνα, Έδεσσα και Φλώρινα, ενώ αύριο καταργούνται όλα τα εμπορικά και επιβατικά δρομολόγια πλην του 604, που θα αναχωρήσει από την Αθήνα μετά τη λήξη της απεργίας, καθώς και του 605 που θα εκτελέσει μόνο τη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αθήνα και θα αναχωρήσει από Θεσσαλονίκη επίσης μετά τη λήξη της απεργίας.