Τις βασικές προτεραιότητες της νέας ηγεσίας του υπ. ΥΜΕΔ αναφορικά με τα δίκτυα υποδομών και τις εμπορευματικές μεταφορές, αναλύει για το Supply Chain & Logistics ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, υπεύθυνος για θέματα μεταφορών, κ. Θεοχάρης Τσιόκας. Ο κ. Τσιόκας εξηγεί ότι η ανάδειξη της χώρας μας σε διαμετακομιστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής δεν αποτελεί απλώς… ευφυολόγημα αλλά πραγματική πολιτική κατεύθυνση, καλώντας ωστόσο και την επιχειρηματική κοινότητα να αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που της αναλογεί, για την ανάληψη πρωτοβουλιών που θα αναδείξουν το ρόλο του διαμετακομιστικού εμπορίου. Το ΕΣΠΑ, κατά τον κ. Τσιόκα, θα δώσει νέα πνοή στον ευρύτερο κλάδο και απευθύνει κάλεσμα στους επιχειρηματίες για στρατηγική συνεργασία.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ :Στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται, με τη χώρα μας να πασχίζει να βρει τη χαμένη της ανταγωνιστικότητα, ποιοι είναι οι στόχοι που θέτει το υπ. ΥΜΕΔ σχετικά με την αναβάθμιση του εμπορευματικού έργου και την προώθηση της επιχειρηματικότητας στον κλάδο;
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Μια από τις βασικές προτεραιότητες που τίθενται στο πρόγραμμα της κυβέρνησης είναι η ανάδειξη της Ελλάδας σε διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο, με εφαρμογή συνδυασμένων μεταφορών ώστε να μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε καλύτερα τις δυνατότητες του συνολικού μεταφορικού συστήματος. Ο στόχος αυτός είναι συνυφασμένος με την προώθηση της επιχειρηματικότητας. Πιο αναλυτικά: Ο στόχος της ανάδειξης της χώρας μας σε διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο είναι πολιτική κατεύθυνση. Αυτό δεν μπορεί όμως να επιτευχθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Απαιτείται μεγάλη προσπάθεια και ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων. Τόσο η προσπάθεια όσο και οι δράσεις αφορούν και την κυβέρνηση και τον επιχειρηματικό κόσμο. Οι κυριότερες δράσεις για την επίτευξη του στόχου μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε: A) ενέργειες για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου B) προγράμματα εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης υποδομών, και C) ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Η ευθύνη των δύο πρώτων δράσεων ανήκει στην πολιτεία. Η ευθύνη της τρίτης δράσης χρειάζεται τη συνέργεια και του επιχειρηματικού κόσμου. Από την πλευρά μας η πολιτική ηγεσία του υπουργείου και με εντολή του κ. Ρέππα: 1) Προετοιμάζουμε τις αναγκαίες θεσμικές αλλαγές τις οποίες θα προωθήσουμε με συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις αποβλέποντας στην καλύτερη ενσωμάτωση των κοινοτικών προβλέψεων για τις εμπορευματικές μεταφορές, στην καλύτερη λειτουργία της αγοράς και στην εξάλειψη υπαρχουσών δυσλειτουργιών. 2) Συνεχίζουμε το πρόγραμμα αναβάθμισης των μεταφορικών υποδομών δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση σε υποδομές που μπορούν να έχουν άμεσα θετικές επιπτώσεις για τις εμπορευματικές και συνδυασμένες μεταφορές, όπως είναι ο εκσυγχρονισμός του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης, η σιδηροδρομική σύνδεση προς το λιμάνι του Πειραιά, η ανάπτυξη Εμπορευματικών Κέντρων κ.λπ. Περιμένουμε τώρα την ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων από τους υπάρχοντες αλλά και από νέους επιχειρηματίες, ώστε να “ζωντανέψουμε” τις υποδομές με την εντατικότερη δυνατή χρήση τους και να κάνουμε πράξη τον στόχο ανάδειξης της Ελλάδας σε διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο. Τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, η ανάπτυξη των Διευρωπαϊκών Δικτύων όπως είναι ο άξονας 22 που συνδέει τη χώρα μας με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Δυτική Ευρώπη, οι σύγχρονες σιδηροδρομικές υποδομές και τα Εμπορευματικά Κέντρα στο Θριάσιο και τη Θεσσαλονίκη θα μπορέσουν να αναδείξουν όλο το δυναμικό τους, συνδέοντας την Ελλάδα με τη βαλκανική ενδοχώρα μόνο μέσω ιδιωτικών πρωτοβουλιών, σε αποδοτικές συνεργασίες με το κράτος.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ: Υπάρχει ολοκληρωμένος σχεδιασμός για αναβάθμιση των υποδομών, σε οδικούς άξονες, λιμάνια και μέσα σταθερής τροχιάς, και με τι χρονοδιάγραμμα, ώστε να μπορέσει η χώρα σύντομα να αποκτήσει το αναγκαίο πλαίσιο για συνδυασμένες μεταφορές;
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Βασική προτεραιότητα της εθνικής πολιτικής μεταφορών αποτελεί η ολοκλήρωση της ανάπτυξης του εθνικού συστήματος μεταφορών για την εξασφάλιση της ταχείας και ασφαλούς μετακίνησης προσώπων και της αποτελεσματικής μεταφοράς εμπορευμάτων, που θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, στην περιφερειακή ανάπτυξη και στη βελτίωση της προσπελασιμότητας και των υπηρεσιών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος. Ο σχεδιασμός αναβάθμισης και ανάπτυξης υποδομών μεταφορών είναι εκ των πραγμάτων μακροχρόνιος. Η Ελλάδα υλοποιεί από το 2000 ένα μεγάλο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των μεταφορικών της υποδομών (πρόγραμμα ΣΑΑΣ: “Σιδηρόδρομοι, Αεροδρόμια, Αστικές Συγκοινωνίες”, Γ’ ΚΠΣ 2000-2007), το οποίο περιλαμβάνει και τους στόχους: – Επέκταση και ποιοτική βελτίωση των υπηρεσιών μεταφορών που παρέχονται στην Ελλάδα – Ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων της χώρας για την εξυπηρέτηση της μεταφορικής ζήτησης – Ανάπτυξη των εσωτερικών διασυνδέσεων της χώρας με στόχο την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομική συνοχή – Βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας στις μεταφορές – Μείωση των δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον και η εξοικονόμηση ενέργειας – Ενοποίηση των διάφορων μεταφορικών μέσων σε δίκτυα μεταφορών. Οι παραπάνω γενικοί στόχοι είναι στενά αλληλεξαρτώμενοι και συμβατοί με την υιοθετημένη πολιτική μακροχρόνιας ανάπτυξης των μεταφορών της χώρας, αλλά και με τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον τομέα της βελτίωσης των μεταφορικών υποδομών. Δυστυχώς, πολλά από τα έργα που προβλέπονταν στο πρόγραμμα αυτό δεν ολοκληρώθηκαν στην ώρα τους και πέρασαν στο νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2007-2013 για την ενίσχυση της προσπελασιμότητας. Σε ό,τι αφορά βασικά έργα για την ανάπτυξη των εμπορευματικών μεταφορών, όπως είναι π.χ. τα σιδηροδρομικά έργα, η κυβέρνηση βρήκε μηδενικές απορροφήσεις (περίοδος Ιανουάριος 2007-Οκτώβριος 2009) και πλέον έχουμε επιδοθεί σε μια προσπάθεια προκειμένου να ανακτήσουμε το χαμένο χρόνο.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ: Τι προβλέπει, λοιπόν, το ΕΣΠΑ για τον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών; Θεωρείτε ότι θα δώσει αναπτυξιακή πνοή, και με ποια έννοια, στον ευρύτερο κλάδο;
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Με το πρόγραμμα ΕΣΠΑ και ειδικότερα με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ενίσχυσης Προσπελασιμότητας (ΕΠΕΠ) θα ολοκληρωθεί ο σιδηροδρομικός άξονας Αθήνα-Θεσσαλονίκη, που αποτελεί βασική πολιτική προτεραιότητα. Ειδικότερα, στο τέλος του ΕΣΠΑ, το 2015, θα έχει ολοκληρωθεί ο σιδηροδρομικός άξονας ΠΑΘΕΠ (Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη -Ειδομένη-Προμαχώνας), γεγονός που αλλάξει τα δεδομένα, όχι μόνο στις μετακινήσεις επιβατών, αλλά και στον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών. Η δημιουργία αυτού του άξονα αναμένεται να έχει πολλαπλές θετικές επιπτώσεις και να επιφέρει σημαντικές και κρίσιμες αλλαγές. Παράλληλα με το ΕΣΠΑ θα ολοκληρωθεί το μεγάλο έργο του εμπορευματικού κέντρου του Θριασίου. Αυτό περιλαμβάνει τόσο το σιδηροδρομικό κέντρο διαλογής του ΟΣΕ, το οποίο αν και βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, υπολείπονται οι κτιριακές υποδομές, όσο και το εμπορευματικό κέντρο του Θριασίου, έργο το οποίο θα προκηρυχθεί εντός του επομένου διαστήματος. Επιπλέον, η προβλεπόμενη σύνδεση του Θριασίου με το λιμάνι του Πειραιά διαμορφώνει και δημιουργεί συνθήκες ολοκληρωμένων υποδομών για την προώθηση του εμπορευματικού έργου, με σύγχρονο και διαλειτουργικό τρόπο. Ο σχεδιασμός αντίστοιχου κέντρου δρομολογείται και στη Θεσσαλονίκη, η ωρίμανση του οποίου θα γίνει μέσα από το ΕΣΠΑ. Στη θεώρηση αυτή, που καλύπτει τις σιδηροδρομικές υποδομές, πρέπει κανείς να προσθέσει την ολοκλήρωση στο διάστημα αυτό μεγάλων οδικών αξόνων. Επομένως, με την ολοκλήρωση του ΕΣΠΑ -το οποίο για τις υποδομές του Σιδηροδρόμου αφορά σε 1,5 δισ. ευρώ- μπορεί να μιλήσουμε για ένα νέο τοπίο στις συνδυασμένες εμπορευματικές μεταφορές στη χώρα μας.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ: Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων πολύς λόγος είχε γίνει για την περίφημη “απελευθέρωση” της αγοράς οδικών μεταφορών. Η νέα ηγεσία του υπουργείου πώς αντιμετωπίζει το ζήτημα αυτό; Υπάρχει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας με την αγορά, και ποιος είναι ο στόχος;
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Πρέπει να κάνουμε μια σαφή διάκριση. Η Ελλάδα φιλοδοξεί να συμμετέχει στον σκληρό πυρήνα των διεργασιών της Ε.Ε. και γι’ αυτό το λόγο προωθεί πλαίσιο και πρότυπα που αξιοποιούν την ευρωπαϊκή εμπειρία. Απελευθέρωση δεν σημαίνει αχαλίνωτη αγορά, αλλά αξιόπιστη και ελεύθερη πρόσβαση στα επαγγέλματα προκειμένου οι κλάδοι των οδικών μεταφορών να ενταχθούν βιώσιμα στο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Χρειαζόμαστε οργανωμένες εταιρείες, ευέλικτες, με logistics, με σύγχρονες τεχνολογίες, χώρους κ.λπ. Χρειαζόμαστε ανθρώπους που θα έχουν αποδεδειγμένα την ικανότητα να ασκήσουν το επάγγελμα του μεταφορέα. Σ’ αυτή την κατεύθυνση έχουμε ήδη ανοίξει διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους και σύντομα θα υπάρξει νέο πλαίσιο στη χώρα. Η Γαλλία, η Αγγλία και η Ιταλία οργάνωσαν τις μεταφορές τους με τρόπο που δεν επιβάρυναν τη δημόσια ασφάλεια και κατοχύρωσαν μερίδιο αγοράς στην Ευρώπη. Στη χώρα μας, διασφαλίζοντας τις περιουσίες των επαγγελματιών, διαμορφώνουμε κοινοτικό πλαίσιο που αξιοποιεί την ευρωπαϊκή εμπειρία και εντάσσει τους Έλληνες μεταφορείς στο νέο περιβάλλον.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ :Πρόσφατα σε δημόσια τοποθέτησή σας κάνατε λόγο για επίσπευση των διαδικασιών για το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο. Ποιος είναι ο στόχος που θέτετε για την ολοκλήρωσή του, με δεδομένη την απαισιοδοξία της αγοράς από τις επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες στον συγκεκριμένο διαγωνισμό; Πόσο έτοιμος είναι ο ΟΣΕ να προχωρήσει και στη σιδηροδρομική σύνδεση;
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Το εμπορευματικό κέντρο του Θριασίου Πεδίου αποτελεί ένα πρωτοποριακό έργο για τα ελληνικά δεδομένα. Με το μεγάλο μέγεθός του (έκταση 600 στρεμμάτων περίπου με δυνατότητα δόμησης 240.000m2 στεγασμένων χώρων), τη στρατηγική του χωροθέτηση κοντά στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας, τις άψογες οδικές συνδέσεις στους κυρίως οδικούς άξονες, και κυρίως τη διασύνδεσή του με το λιμένα του Νέου Ικονίου και το σιδηροδρομικό δίκτυο, αναμένεται να συμβάλει δυναμικά στον εκσυγχρονισμό και στην ανάπτυξη των εμπορευματικών μεταφορών. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το έργο πραγματοποιείται μέσω σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, σύμφωνα με την οποία ιδιώτης παραχωρησιούχος θα αναλάβει την μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, εκμετάλλευση και λειτουργία του εμπορευματικού κέντρου. Για την υλοποίηση του έργου εκτιμάται πως θα πραγματοποιηθούν ιδιωτικές επενδύσεις άνω των 150.000.000 ευρώ, ενώ παράλληλα το κράτος θα εξασφαλίσει σημαντικά σταθερά έσοδα. Δυστυχώς, η διαδικασία του διαγωνισμού για το εμπορευματικό κέντρο Θριασίου που ξεκίνησε το 2007, από τη ΓΑΙΟΣΕ ΑΕ, δεν ολοκληρώθηκε επιτυχώς. Επειδή όμως το έργο είναι υψηλής προτεραιότητας για τις ανάγκες της χώρας και επειδή θεωρούμε ότι η αγορά ζητάει τέτοια έργα, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού το συντομότερο δυνατό. Υπολογίζουμε ότι αυτό θα γίνει μέχρι τις αρχές Απριλίου 2010 και πιστεύουμε ότι αυτή τη φορά θα επιτύχουμε. Επεξεργαζόμαστε τους όρους του διαγωνισμού έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι τυχόν δυσκολίες λόγω της επικρατούσας οικονομικής συγκυρίας. Όσον αφορά στη σιδηροδρομική σύνδεση Ικονίου-Θριασίου, τονίζεται ότι είναι βασικό προαπαιτούμενο για την επιτυχία οποιασδήποτε προσπάθειας ανάπτυξης εμπορευματικού κέντρου. Το έργο της σιδηροδρομικής σύνδεσης του συγκροτήματος του Θριασίου Πεδίου με τον εμπορευματικό λιμένα Πειραιά στο Νέο Ικόνιο περιλαμβάνει τα έργα των εγκαταστάσεων εντός του ΟΛΠ και την κατασκευή της νέας μονής σιδηροδρομικής γραμμής, συνολικού μήκους 17klm περίπου. Το συνολικό έργο εκτελείται από την ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. και έχει εγκεκριμένη συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής. Θα πρέπει να τονιστεί ότι και για το έργο αυτό συναντήσαμε δυσκολίες, τις οποίες τώρα επιλύουμε. Στη φάση που βρισκόμαστε, εκτιμάμε ότι το αργότερο μέχρι το τέλος 2011 θα ολοκληρώσουμε το έργο.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ: Ο κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας έχει ακούσει πολλάκις για μετατροπή της χώρας σε διαμετακομιστικό κέντρο της Μεσογείου και των Βαλκανίων. Ποιος είναι ο στόχος που θέτει το υπουργείο και ποιος ο βαθμός συνεργασίας με τους συναρμόδιους φορείς (Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής κ.λπ.);
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Όπως τονίζαμε πάντοτε, θέλουμε την Ελλάδα συνδιαμορφωτή στις ευρωπαϊκές εξελίξεις επανασχεδιασμού των μεταφορικών δικτύων, συμμέτοχο στον νέο καταμερισμό του ευρωπαϊκού μεταφορικού έργου, διεθνή διαμετακομιστικό κόμβο της ευρύτερης περιοχής με συνδυασμένες μεταφορές φιλικές στο περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, εργαζόμαστε εντατικά να συντονίσουμε τις διάφορες δράσεις ώστε να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους στόχους μας. Έχουμε θέσει ως προτεραιότητες τον εκσυγχρονισμό των μεταφορικών μας υποδομών, την ενίσχυση των διεθνών μας διασυνδέσεων και την ανάπτυξη των βασικών κόμβων του συστήματος εφοδιαστικής αλυσίδας, δηλαδή των εμπορευματικών κέντρων και των λιμανιών. -Ο εκσυγχρονισμός των μεταφορικών υποδομών, παρά τα προβλήματά του, θα προχωρήσει κανονικά, και καθí όσον μας αφορά προβλέπουμε ότι μέχρι το 2015 θα έχει ολοκληρωθεί το τεράστιο έργο πλήρους αναβάθμισης του βασικού σιδηροδρομικού άξονα της χώρας Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-σύνορα, με γραμμή υψηλών ταχυτήτων, σύγχρονα συστήματα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης και ηλεκτροκίνηση. – Οι διεθνείς μας διασυνδέσεις βασίζονται στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα. Έχουμε αναλάβει την πρωτοβουλία ανάπτυξης του άξονα προτεραιότητας 22 (Ελλάδα-Βουλγαρία-Ρουμανία-Ουγγαρία-Δυτική Ευρώπη) και αξιοποιούμε κάθε ευκαιρία διεθνών διασυνδέσεων. – Έχουμε βάλει σε τροχιά άμεσης υλοποίησης το μεγάλο έργο της ανάπτυξης εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο, ενώ σύντομα ολοκληρώνουμε τη σιδηροδρομική του σύνδεση με το λιμάνι του Πειραιά (Ικόνιο). – Έχουμε επίσης προτεραιότητα να αναπτύξουμε μεγάλο εμπορευματικό κέντρο στη Θεσσαλονίκη, με στόχο την εκμετάλλευση του μεγάλου εξαγωγικού δυναμικού της Βόρειας Ελλάδας και την αξιοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης ως βασικού κόμβου της εφοδιαστικής αλυσίδας όλων των Βαλκανίων. Είναι φανερό ότι όλα τα παραπάνω σχεδιάζονται και υλοποιούνται με τη συνεργασία διαφόρων υπουργείων και πολλών φορέων. Συνεργαζόμαστε με όλους, και περιμένουμε να έχουμε τη στήριξη και τη συνεργασία ακόμη περισσότερων από τους εμπλεκόμενους στον τομέα εμπορευματικών μεταφορών και εφοδιαστικής αλυσίδας. Η χώρα μας έχει προνομιακή θέση στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Επιθυμία μας είναι να εκμεταλλευτούμε τη γεωπολιτική μας θέση και να αξιοποιήσουμε πλήρως την επιχειρηματική μας δυναμική προς όφελος της πολιτείας, της κοινωνίας και της αγοράς.
ΦΩΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ: Ποιο είναι το μήνυμα που έχετε να δώσετε στους επαγγελματίες του κλάδου των εμπορευματικών μεταφορών και σε όσους ασχολούνται με την εφοδιαστική αλυσίδα γενικώς, εν μέσω της κρίσης;
ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ: Το μήνυμα είναι θετικό. Και τούτο, διότι έχουμε προγραμματίσει και δημιουργούμε μια ενιαία διαλειτουργική υποδομή, δημιουργούμε μια σιδηροδρομική και οδική ραχοκοκαλιά στη χώρα, που την καθιστά σύγχρονη και ανταγωνιστική στον κρίσιμο τομέα των εμπορευματικών μεταφορών. Οι αντίστοιχες επενδύσεις έχουν προγραμματιστεί και δεσμευόμαστε ότι θα υλοποιηθούν με το ΕΣΠΑ -το οποίο έχει καθυστερήσει σημαντικά, και αυτό φαίνεται από τις απορροφήσεις του- ώστε να επιτύχουμε τους στόχους μας στο διάστημα που απομένει μέχρι τη λήξη του. Μέσα από αυτές τις επενδύσεις, και το νέο περιβάλλον διαλειτουργικών υποδομών που οικοδομείται, πιστεύουμε και προσπαθούμε με όλες μας τις δυνάμεις να μετατρέψουμε την κρίση σε μια ευκαιρία και στοχεύουμε να δημιουργήσουμε μια σύγχρονη Ελλάδα, που θα είναι σε θέση εκτελέσει μεταφορικό εμπορευματικό έργο με σύγχρονο τρόπο, με ταχύτητα και με ασφάλεια.
