Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

Προαστιακός σιδηρόδρομος: θα λειτουργήσει αν παραχωρηθεί

Το τελευταίο χρονικό διάστημα ξαναμπαίνει στη συζήτηση η ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου στην Πελοπόννησο. Η κατασκευή διπλής γραμμής με ηλεκτροκίνηση μέχρι την Πάτρα προχωρά με γρήγορους ρυθμούς και έχει ανοίξει τη συζήτηση για επέκτασή της το επόμενο διάστημα σε Πύργο και Καλαμάτα. Την ίδια στιγμή, η επιτυχία του προαστιακού στην Πάτρα προκαλεί ενδιαφέρον για αντίστοιχο εγχείρημα στην περιοχή μας. Ενώ και η τουριστική εκμετάλλευση της παλιάς μετρικής γραμμής είναι μια παράμετρος που μπορεί να αξιοποιηθεί.
Στον τομέα των μεγάλων παρεμβάσεων η κατάληξη της γραμμής της Πάτρας στην Καλαμάτα όλα δείχνουν ότι θα προηγηθεί χρονικά. Η συγκεκριμένη σύνδεση, όταν επιτευχθεί, θα δημιουργήσει εντελώς νέα δεδομένα σε όλη τη Δυτική Ελλάδα και θα φέρει κοντά περιοχές που μέχρι σήμερα είναι τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά. Η κατασκευή σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου αλλάζει τα δεδομένα και στη μεταφορά ευπαθών προϊόντων από Ηλεία και Τριφυλία. Το μόνο ζήτημα που υπάρχει είναι το πόσος θα είναι ο χρόνος μεταφοράς επιβατών, από την Καλαμάτα στην Αθήνα, και αν αυτός θα καθιστά το τρένο ανταγωνιστικό στο οδικό δίκτυο. Η προώθηση στο μέλλον της κατασκευής νέας γραμμής, μέσω Τρίπολης, πρέπει να αποτελέσει στόχο, γιατί μόνο έτσι θα διασυνδεθεί η περιοχή με την πρωτεύουσα και θα αποκτήσει πλεονέκτημα στον τομέα του τουρισμού. Το κόστος όμως ενός τέτοιου έργου, λόγω του συγκεκριμένου γεωγραφικού ανάγλυφου, αλλά και ο όγκος των επιβατών που αναμένεται να διακινήσει το πάνε, αντικειμενικά, χρονικά πολύ μακριά.

Το άμεσο που τίθεται είναι η επαναδρομολόγηση τρένου στην περιοχή ως προαστιακού σε παρόμοια βάση με αυτό της Πάτρας. Η Καλαμάτα μπορεί να μην είναι ίδια με την Πάτρα και να μην έχει τον ίδιο αριθμό κατοίκων και κυρίως φοιτητών, που επιλέγουν για τη μεταφορά τον προαστιακό σιδηρόδρομο, αλλά, τηρουμένων των αναλογιών, έχει παρόμοιες προϋποθέσεις. Η Μεσσήνη, το ΤΕΙ και τα γύρω χωριά, όπως έχει δείξει και η εμπειρία του παρελθόντος, μπορούν – υπό προϋποθέσεις - να στηρίξουν οικονομικά τη λειτουργία του τρένου. Η δρομολόγηση προαστιακού τρένου έχει αναμφισβήτητα πολλαπλά οφέλη για τους κατοίκους των περιοχών που θα διασύνδεει. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι κρατά ανοιχτή τη γραμμή και το ενδιαφέρον για την ολοκλήρωση των σιδηροδρομικών υποδομών που θα ξαναβάλουν στην οικονομία και τη ζωή της περιοχής ένα χρήσιμο μέσο μεταφοράς.

Το τρένο, σε όλη την Ευρώπη και τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο, παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις μεταφορές. Εμείς, λόγω της ελληνικής ιδιομορφίας στην ανάπτυξη και της στρεβλής αντίληψης που είχαμε για την πρόοδο, αφήσαμε το συγκεκριμένο μέσο να χαθεί. Η λειτουργία του τρένου, στα πλαίσια μιας κρατικής επιχείρησης που κυριαρχούσε η σπατάλη, η διαφθορά, αλλά και ο ωχαδερφισμός, οδήγησε στη συνολική εγκατάλειψη του μέσου μεταφοράς. Τα τελευταία χρόνια λειτουργίας του σιδηρόδρομου στην Πελοπόννησο ελάχιστοι το επέλεγαν για τη μεταφορά τους στην Αθήνα, ενώ οι τοπικές μετακινήσεις δεν μπορούσαν να καλύψουν οικονομικά, ούτε στο ελάχιστο, τα έξοδα. Το κλείσιμο της γραμμής αποτέλεσε το φυσικό επακόλουθο μιας προδιαγεγραμμένης, από χρόνια, πορείας.

Η εμπειρία του παρελθόντος πρέπει να μας οδηγήσει στην προώθηση βιώσιμων λύσεων. Το να επαναλάβουμε τη λειτουργία του παλιού ΟΣΕ ως καρικατούρα, μέσα από την επαναδρομολόγηση τοπικού τρένου, δεν έχει κανένα νόημα. Κανένας δεν είναι διατεθειμένος να χρηματοδοτεί τρένα που πηγαινοέρχονται άδεια, που φέρνουν στην Καλαμάτα έναν επιβάτη από τη Βαλύρα. Χρειάζεται άλλος τρόπος οργάνωσης του εγχειρήματος για να πετύχει και να ωφεληθούν όλοι. Επειδή τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, καλό θα ήταν να κατανοηθεί ότι ο προαστιακός ως κρατικο-δημοτική επιχείρηση δεν πρόκειται να λειτουργήσει βιώσιμα και σε βάθος χρόνου. Αν το κράτος και οι δήμοι είναι διατεθειμένοι να ενισχύσουν το εγχείρημα, να το πράξουν, δίνοντας ένα επιπλέον κίνητρο, για παράδειγμα μια πάγια επιδότηση αγοράς εισιτηρίων που θα διαθέτουν σε άνεργους και άλλες ευπαθείς ομάδες. Τη λειτουργία καλό θα ήταν να την αναθέσουν σε μια ιδιωτική επιχείρηση, που θα αναλάβει το δύσκολο έργο την ανάστασης του νεκρού σιδηροδρόμου στην περιοχή. Αν θέλουν να επαναλάβουν το εγχείρημα της λειτουργίας του τρένου μέσω του δημόσιου φορέα, αλλά με δήθεν εντίμους και εργατικούς, θα ανακαλύψουν πολύ σύντομα ότι αυτά, απλώς, δε γίνονται.

 Γιώργος Παναγόπουλος
"Ελευθερια" Καλαμάτας

Διαβάστε το άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ http://www.eleftheriaonline.gr/stiles-sxolia/entyposeis/item/44902-tyii