Δευτέρα 21 Ιουλίου 2014

Αθήνα: Ανάγκη για την εύρεση νέου χρηματοδοτικού μοντέλου για τα μεγάλα έργα Μετρό και Τραμ

Σε μία προσπάθεια να μην αφεθούν τα έργα Μετρό σε απραξία η Αττικό Μετρό εδώ και μήνες προσπαθεί να βρει ένα βιώσιμο μοντέλο για την μελλοντική δημοπράτηση έργων. Η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από την νέα Γραμμή 4, από τις συμπληρωματικές επεκτάσεις των γραμμών 1 και 2 και ίσως σε κάποια ακόμα νέα γραμμή.
Πριν από μερικές εβδομάδες με ανακοίνωση που σε πολλούς προκάλεσε έκπληξη, ο Υπουργός Υποδομών ανακοίνωσε πως βρέθηκαν τα απαραίτητα κονδύλια για την κατασκευή του πρώτου τμήματος της γραμμής 4 από το Άλσος Βεϊκου στο Γαλάτσι μέχρι το κέντρο της Αθήνας, στον Ευαγγελισμό.

Η είδηση χαροποίησε τους πάντες και φυσικά την Αττικό Μετρό που βλέπει ένα μεγάλο έργο που σχεδιαζόταν εδώ και πολλά χρόνια να παίρνει τον δρόμο της υλοποίησης. Η χαρά της ΑΜ είναι δικαιολογημένη αν σκεφτεί κανείς πως το τελευταίο έργο Μετρό στην Αθήνα το είδαμε να δημοπρατείται στα τέλη του 2008 και είναι η επέκταση της γραμμής 3 προς Πειραιά, έργο που υλοποιείται πλέον.

Με 6 χρόνια χωρίς νέες δημοπρατήσεις και μία μητρόπολη που ανακαλύπτει συνεχώς νέες ανάγκες για τις αστικές μετακινήσεις ήδη ο χρόνος είναι σε βάρος της.

Από την άλλη βλέπουμε περίπου το ίδιο σκηνικό με την ανάπτυξη δικτύου Τραμ. Από το 2007 και μετά που λειτούργησε μια μίνι-επέκταση του δικτύου από την Γλυφάδα στη Βούλα η μοναδική επέκταση που είναι σε κατασκευή είναι αυτή προς Πειραιά και άλλη μία μέσω της ανάπλασης Πανπιστημίου που θα οδηγήσει το Τραμ μέχρι την Λ.Πατησίων.

Από εκεί και πέρα το πράγμα ξεφεύγει. Οι ανάγκες για την ολοκλήρωση της γραμμής 4 και των επεκτάσεων των γραμμών 1 και 2 ξεπερνούν τα 4 δις ευρώ. Μία ενδεχόμενη ανάπτυξη και 5ης γραμμής θα ανέβαζε το λογαριασμό.

Από την άλλη βλέπουμε και στο Τραμ μεγάλες ανάγκες: αναζητείται χρηματοδότηση για περαιτέρω επέκταση του Τραμ μέχρι τα Άνω Πατήσια, μέχρι το Κερατσίνι και άλλες περιοχές του Πειραιά.

Έχει ξεκινήσει μία μεγάλη κουβέντα για να δημιουργηθεί γραμμή Τραμ κατά μήκος της Λεωφόρου Συγγρού, υπάρχει ανάγκη για κάλυψη και με Τραμ στο Ελληνικό κ.α

Αυτή η αυξανόμενη ανάγκη ίσως πρέπει να προκαλέσει ένα πεδίο συζήτησης για το πώς πρέπει από εδώ και πέρα να αναζητήσουμε το χρηματοδοτικό κοκτεϊλ για να μεγαλώσουμε τα δίκτυα των μέσων σταθερής τροχιάς της πόλης.

ΝΕΟ ΕΣΠΑ- ΕΠΟΜΕΝΑ ΕΣΠΑ
Τα πολλά χρήματα που έπαιρνε η χώρα για την κατασκευή υποδομών έχουν ήδη αρχίσει να μειώνονται. Το ίδιο πιθανότατα να συμβεί και στο επόμενο ΕΣΠΑ 2021-2027 καθώς οι πολιτικές κατευθύνονται σε άλλους τομείς. Αυτό σημαίνει πως πρέπει με κάποιο τρόπο να υπάρξει αντικατάσταση αυτών των κονδυλίων με ένα μοντέρνο εργαλείο που θα μπορεί να χρηματοδοτεί τα έργα και να προετοιμάζει τα επόμενα χωρίς πολύ μεγάλες χρονικές αναμονές.



Από την άλλη μία ενδεχόμενη απόφαση για έργα Μετρό με ΣΔΙΤ να έκρυβε πολλούς κινδύνους για το σύστημα μεταφορών με άγνωστες συνέπειες στην καθημερινότητα εκατομμυρίων κατοίκων αλλά και επισκεπτών της πόλης.

Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται λοιπόν είναι : πως εξασφαλίζουμε αρκετή χρηματοδότηση και από πού;

Μία ενδιαφέρουσα πρόταση αναφέρθηκε πριν από μερικές εβδομάδες από το Χρηματιστήριο Αθηνών για την χρήση ομολόγων έργων που θα αναζητούσε επενδυτές μέσω της επιτυχίας ενός συστήματος μεταφορών.

Πριν από μερικά χρόνια είχε αναζητηθεί η χρηματοδότηση αυτή μέσω της τιτλοποίησης των μελλοντικών κερδών της Αττικής Οδού. Πολλές ακόμα προτάσεις έχουν ακολουθήσει άλλες ρεαλιστικές, άλλες όχι.

Το σημαντικό είναι πως πρέπει να γίνει κατανοητό πως ο κορβανάς της ΕΕ και δεν φτάνει πλέον και δεν είναι εκείνο το εργαλείο που έχουμε απόλυτη ανάγκη, όπως αυτό συνέβαινε μέχρι και τώρα.

Άλλωστε είναι μία σπουδαία ευκαιρία, έτσι ώστε να πιστέψουμε στην επιτυχία του συστήματος μεταφορών της Αθήνας και να προσελκύσουμε κεφάλαια που θα μπορέσουν να το μεγαλώσουν και να κάνουν ακόμα πιο αποδοτικό.

Νίκος Καραγιάννης
ypodomes.com