Το 1890 η Πολιτεία της Λουιζιάνας πέρασε έναν
νόμο που απαιτούσε να υπάρχουν στα τρένα διαφορετικά βαγόνια για λευκούς και
έγχρωμους. Μια ομάδα μορφωμένων Aφροαμερικανών, κρεολών αλλά και λευκών
αποφάσισαν να τον πολεμήσουν. Επεισαν τον Χόμερ Πλέσι, έναν κρεολό κατά τα 7/8
λευκό, να κάνει μια δοκιμή.
Αγόρασε εισιτήριο πρώτης θέσης και επιβιβάστηκε στο
τρένο που εκτελούσε το δρομολόγιο Νέα Ορλεάνη - Κόβινγκτον. Στη διάρκεια της
διαδρομής, του ζήτησαν να αλλάξει θέση, να επιβιβαστεί σε βαγόνι για έγχρωμους.
Ο Πλέσι αρνήθηκε και συνελήφθη.
Ο δικαστής Τζον Χάουαρντ Φέργκιουσον του επέβαλε
πρόστιμο ύψους 25 δολαρίων. Η υπόθεση έφτασε στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ –
που δικαίωσε το 1896 τον Φέργκιουσον απορρίπτοντας το επιχείρημα πως ο
φυλετικός διαχωρισμός στα τρένα παραβίαζε την αρχή της ισοπολιτείας: «Η
υποκείμενη πλάνη στο επιχείρημα του ενάγοντος συνίσταται στην αξίωση πως ο
επιβληθείς διαχωρισμός των δύο φυλών σφραγίζει την έγχρωμη φυλή με ένα
διακριτικό κατωτερότητας. Εάν συμβαίνει αυτό, είναι μόνο [...] γιατί η έγχρωμη
φυλή επιλέγει να τοποθετήσει επάνω στον νόμο αυτή την κατασκευή». Μια
επαίσχυντη απόφαση, από τις χειρότερες που έλαβε ποτέ. Χρειάστηκε να περάσουν
εξήντα χρόνια και να εξεγερθεί μια Ρόζα Παρκς για να απαγορευθεί ο φυλετικός
διαχωρισμός στις δημόσιες μεταφορές των ΗΠΑ.
Εν έτει 2013 το Ισραήλ μπαίνει στη μηχανή του
χρόνου και επιστρέφει στο 1896. Θεωρητικά, όσοι Παλαιστίνιοι έχουν άδεια
εισόδου στο κράτος του Ισραήλ έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής
μεταφοράς. Ηδη όμως έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις παλαιστίνιων εργατών
από τη Δυτική Οχθη που εξαναγκάζονται να κατεβούν από ισραηλινά λεωφορεία με
προορισμό το κεντρικό Ισραήλ. Και από χθες εγκαινιάστηκαν δύο νέες γραμμές
αποκλειστικά για Παλαιστίνιους, ώστε να μην επιβιβάζονται Αραβες σε λεωφορεία
με εβραίους επιβάτες. Πίσω από την κίνηση αυτήν κρύβονται πιέσεις και γκρίνιες
των εποίκων. Αλλά η ανακοίνωση που εξέδωσε το ισραηλινό υπουργείο Μεταφορών
είναι υποδειγματική. Οι νέες γραμμές, υποστήριξε, έχουν στόχο να μειώσουν «την
καταπόνηση» των παλαιστίνιων εργατών. Και «να βελτιώσουν τις υπηρεσίες» που
τους παρέχονται. Το αμερικανικό Ανώτατο Δικαστήριο του προπερασμένου αιώνα θα
ήταν υπερήφανο.
«ΤΑ ΝΕΑ»
