«Μπαλάκι» ευθυνών για τη διαχείριση κοπής μεταξύ ΟΣΕ, δασαρχείων, περιφερειών
«Ευτυχώς ο κορμός ήταν λεπτός, αλλιώς θα μπορούσε να εκτροχιαστεί η αμαξοστοιχία», λέει στην «Κ» μηχανοδηγός που βρισκόταν στον θάλαμο όταν τρένο προσέκρουσε σε δέντρο πεσμένο στη γραμμή. Η πτώση των δέντρων στις σιδηροδρομικές γραμμές είναι μόνιμος βραχνάς για τους μηχανοδηγούς, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι συχνά η ευθύνη για την κοπή των δέντρων γίνεται μπαλάκι μεταξύ ΟΣΕ, δασαρχείων και περιφερειών.
Δέσποινα Κόντη
kathimerini.gr
Ηταν Παρασκευή απόγευμα όταν έγινε γνωστό πως η αμαξοστοιχία 1634 με 51 επιβάτες, που εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη – Δράμα, προσέκρουσε σε δέντρο που βρέθηκε επί της γραμμής, στο ύψος των Λαχανόκηπων. Το παρμπρίζ έσπασε και από τα θραύσματα του υαλοπίνακα τραυματίστηκε ελαφρώς ένας από τους μηχανοδηγούς και οι επιβάτες χρειάστηκε να περιμένουν δύο ώρες μέχρι να τους παραλάβει άλλη αμαξοστοιχία. «Εκείνη την ημέρα επικρατούσαν σφοδροί άνεμοι και όταν υπάρχουν τέτοιες συνθήκες μπορεί να σπάσουν κλαδιά ή ακόμη και ολόκληρος κορμός», περιγράφει στην «Κ» ο Αλέξανδρος Ιορδανίδης, ο δεύτερος μηχανοδηγός που βρισκόταν στον θάλαμο εκείνη τη στιγμή. «Τα επιβατικά τρένα αναπτύσσουν σε αυτά τα σημεία ταχύτητες της τάξης των 120 χλμ. Το δέντρο βρισκόταν κοντά στη γραμμή και από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν έσπασε. Λόγω της ταχύτητας που είχε αναπτύξει η αμαξοστοιχία, ήταν αδύνατον να το αποφύγουμε», εξηγεί ο κ. Ιορδανίδης, ο οποίος είναι και γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Προσωπικού Ελξης.
Το πρόβλημα
Τα δέντρα αποτελούν ένα από τα βασικότερα προβλήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι μηχανοδηγοί. «Ευτυχώς ο κορμός ήταν λεπτός, αλλιώς θα μπορούσε να εκτροχιαστεί η αμαξοστοιχία», λέει ο κ. Ιορδανίδης. Την ίδια ημέρα, η διοίκηση του ΟΣΕ διέταξε ΕΔΕ ώστε να διερευνηθεί εάν ο ρυθμιστής κυκλοφορίας είχε ειδοποιήσει εγκαίρως τους μηχανοδηγούς. Πρέπει να αναφέρουμε όμως ότι και ο ρυθμιστής κυκλοφορίας, όπως εξηγούν σιδηροδρομικοί στην «Κ», ενημερώνεται από τεχνικά συνεργεία ή φύλακες. Ο ΟΣΕ, επισημαίνουν, δεν έχει έλλειψη μόνο σε σταθμάρχες και κλειδούχους, αλλά και σε προσωπικό που ελέγχει τη γραμμή.Οταν η αμαξοστοιχία 1634 με 51 επιβάτες, εκτελώντας το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη – Δράμα, προσέκρουσε σε δέντρο επί της γραμμής στο ύψος των Λαχανόκηπων, έσπασε το παρμπρίζ και από τα θραύσματα τραυματίστηκε ελαφρώς ένας μηχανοδηγός. Οι επιβάτες περίμεναν δύο ώρες άλλη αμαξοστοιχία.
«Υπάρχει ζήτημα με την εκχόρτωση. Λόγω της υποστελέχωσης του οργανισμού αλλά και της υποχρηματοδότησής του, δεν είναι εύκολο να γίνει αποψίλωση των δέντρων, για αυτό και ο ΟΣΕ αναθέτει αυτές τις εργασίες σε εργολάβους», αναφέρει ο κ. Ιορδανίδης, προσθέτοντας πως οι εργασίες πρέπει να γίνονται όλο τον χρόνο.
Η πτώση των δέντρων στις σιδηροδρομικές γραμμές ή στα καλώδια ηλεκτροκίνησης, όταν έχει αέρα, είναι πιο συχνή σε περιοχές που έχουν πληγεί από φωτιές. Λίγες ημέρες πριν από το συγκεκριμένο περιστατικό, μεγάλος κορμός δέντρου έπεσε πάνω στα καλώδια ηλεκτροκίνησης κοντά στον σταθμό της Δεκελείας, ενώ τις τελευταίες ημέρες, εξαιτίας και της κακοκαιρίας «Αυγή», στην περιοχή του Αγίου Στεφάνου τα τρένα κυκλοφορούσαν σε μονή γραμμή μέχρι να απομακρυνθούν τα πεσμένα δέντρα. «Ειδικά στο κομμάτι της Αττικής από ΣΚΑ σε Οινόη, λόγω και των πυρκαγιών που έχουν πλήξει την Πάρνηθα, καμένα δέντρα, τα οποία δεν κόβονται, με τις κακές καιρικές συνθήκες πέφτουν στις γραμμές», λέει ο κ. Ιορδανίδης.
Προσεχώς δύο μεγάλες συμβάσεις ύψους 6 εκατ. ευρώ για αποψίλωση στην περιοχή της Βόρειας, Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας, καθώς δεν επαρκεί το προσωπικό του οργανισμού.
Τι λένε οι μηχανοδηγοί
Για μόνιμο βραχνά κάνει λόγο και ο Γιώργος Μανώλης, μηχανοδηγός και αντιπρόεδρος της ένωσης. Ο ίδιος θυμάται περιστατικό που είχε συμβεί πριν από το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, όταν, στην περιοχή του Αγίου Στεφάνου, καμένος κορμός δέντρου από τις πυρκαγιές του 2021 έπεσε στη γραμμή, τρύπησε το αμάξωμα του τρένου ETR (Aσημένιο Βέλος) και «μπήκε» στον θάλαμο μηχανοδηγών. Δεν λείπουν φυσικά και τα φαινόμενα των παράνομων υλοτόμων, που κόβουν δέντρα πλησίον της γραμμής. Στις αρχές της εβδομάδας, η Hellenic Train ενημέρωσε πως λόγω πυρκαγιάς και με εντολή του ΟΣΕ διακόπηκε η κυκλοφορία μεταξύ Λάρισας – Λιτόχωρου, γεγονός που διαδέχθηκαν οι γνωστές καθυστερήσεις και ακυρώσεις δρομολογίων. Πληροφορίες από τον ΟΣΕ λένε πως η ζημιά οφείλεται σε παράνομους υλοτόμους που έκοβαν δέντρα, τα οποία στη συνέχεια έπεσαν στη γραμμή καθόδου. «Γίνονται και αυτά. Προχθές εγώ είδα κάποιους να κόβουν ξύλα σε ένα σημείο της γραμμής κάπου πιο πάνω από τη Λάρισα», λέει ο κ. Μανώλης.
Από την πλευρά της η διοίκηση του ΟΣΕ αναφέρει πως βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης δύο μεγάλων συμβάσεων ύψους 6 εκατ. ευρώ για την κοπή δέντρων στην περιοχή της Βόρειας, Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας. «Οι ανάδοχοι έχουν βγει και αναμένουμε τις υπογραφές», λένε από τον ΟΣΕ. Επειδή ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε το καλοκαίρι του 2022 και οι ανάγκες κοπής δέντρων «τρέχουν», ο ΟΣΕ προχώρησε σε μικρότερες αναθέσεις εργολαβιών σε ιδιώτες. Υπολογίζεται πως πρόκειται για περισσότερες από 14 αναθέσεις, με τη διοίκηση να υποστηρίζει πως –παρά τα πρόσφατα περιστατικά– αυτές οι εργολαβίες έχουν αρχίσει και αποδίδουν. «Τώρα οι ανάδοχοι θα αρχίσουν συστηματικά τις κοπές των δέντρων».
Ζώνη απαλλοτρίωσης
Το ζήτημα βέβαια περιπλέκεται όταν τα δέντρα δεν βρίσκονται στη ζώνη απαλλοτρίωσης του ΟΣΕ και η αρμοδιότητα για τη διαχείρισή τους γίνεται «μπαλάκι» μεταξύ του οργανισμού, των δασαρχείων και των περιφερειών. Η ζώνη απαλλοτρίωσης του ΟΣΕ εκτείνεται στα 6 μέτρα περίπου από τη γραμμή. «Ο,τι είναι μέσα στη ζώνη είναι δική μας υπόθεση. Το κακό είναι πως υπάρχουν πανύψηλα δέντρα που δεν είναι μέσα στη ζώνη απαλλοτρίωσης του ΟΣΕ και που άμα πέσουν χτυπούν τις γραμμές», αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Σε αυτή την περίπτωση, «οι περιφέρειες και τα δασαρχεία δεν αναγνωρίζουν ευθύνες».
sidirodromikanea.blogspot.com