Το Σιδηροδρομικό Μουσείο του ΟΣΕ εγκαινιάζεται το1979 και μέχρι το 2019 στεγάζεται στο πρώην Εργοστάσιο Μεταλλικών Κατασκευών των Σιδηροδρόμων Πειραιώς-Αθηνών-Πελοποννήσου (ΣΠΑΠ), στην οδό Σιώκου.
Στο χώρο αυτό συγκεντρώθηκε τροχαίο και άλλο σιδηροδρομικό υλικό, που για πρώτη φορά αξιολογήθηκε ως μουσειακό, καθώς και αρχειακό υλικό με προέλευση από τους οργανισμούς:ΟΣΕ και τις προκατόχους του εταιρείες,
ΗΣΑΠ και τις προκατόχους του εταιρείες, σιδηρόδρομου και τροχιόδρομου (τραμ),
βιομηχανικά δίκτυα (ορυχεία-μεταλλεία).
Το πρώτο Σιδηροδρομικό Μουσείο του ΟΣΕ κατά την ξενάγηση Άγγλων φίλων του σιδηροδρόμου, ένα χρόνο μετά την ίδρυσή του, 22/4/1980
Το 2018, εν όψει του έργου της υπογειοποίησης, ο ΟΣΕ επιλέγει ως χώρο του Νέου Σιδηροδρομικού Μουσείου το ιστορικό συγκρότημα του Μηχανοστασίου Πειραιώς (ΜΠΡ) στην περιοχή της Λεύκας και αποφασίζει εκεί τη μετεγκατάσταση του υπάρχοντος μουσείου. Ακολουθεί πρόταση αποκατάστασης και επανάχρησης του χώρου από το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος του ΕΜΠ.
Το συγκρότημα του ΜΠΡ κατασκευάστηκε από τους ΣΠΑΠ το 1912 και λειτούργησε συνεχώς μέχρι το 2005, οπότε και έκλεισε οριστικά. Πρόκειται για το χώρο που γινόταν η ελαφριά συντήρηση των μηχανών έλξης της μετρικής γραμμής (δίκτυο Πελοποννήσου), ενώ αντίστοιχα, στο Αμαξοστάσιο του ΜΠΡ -απέναντι- γινόταν η ελαφριά συντήρηση των αυτοκινηταμαξών και των επιβαταμαξών.
Το μηχανοστάσιο και η «ροτόντα» του Μηχανοστασίου Πειραιώς κατά τη λειτουργία του, περίπου 1960
Έτσι, μετά από 40 χρόνια λειτουργίας, το 2019 πραγματοποιείται η μετεγκατάσταση του Σιδηροδρομικού Μουσείου και ξεκινά ο σχεδιασμός για τη διαμόρφωση του Νέου Σιδηροδρομικού Μουσείου ΟΣΕ.
Ο νέος χώρος εγκαινιάζεται ως Σιδηροδρομικό Μουσείο την 28/5/2019.
Το συγκρότημα του ΜΠΡ σε εγκατάλειψη μέχρι το 2018
Το συγκρότημα του ΜΠΡ το 2019, μετά τις πρώτες εργασίες αποκατάστασης από το ΕΜΠ. Εγκαίνια του χώρου τον Μάιο 2019
Η συλλογή του Μουσείου, μέχρι σήμερα, περιλαμβάνει 30 αντιπροσωπευτικά δείγματα τροχαίου υλικού από τη δεκαετία του 1870 έως τη δεκαετία του 1950, καθώς και πληθώρα λοιπού σιδηροδρομικού υλικού από τους κλάδους της Έλξης, της Γραμμής και της Εκμετάλλευσης.
Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία μεταφοράς και συγκέντρωσης στο Μουσείο διατηρητέου υλικού προς διάσωση που βρίσκεται διάσπαρτο στο δίκτυο. Το υλικό που εισάγεται εμπλουτίζει την υπάρχουσα συλλογή και παράλληλα με τη διαμόρφωση του Νέου Μουσείου, προγραμματίζεται η σταδιακή αποκατάσταση για την έκθεση και την ανάδειξή του.
ose.gr
sidirodromikanea.blogspot.com
