Με αφορμή το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη το οποίο έλαβε χώρο στις 28 Φεβρουαρίου του 2023, στο επίκεντρο της συζήτησης τίθεται η ιστορία του ελληνικού σιδηρόδρομου. Ο σιδηρόδρομος, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ελληνικής κοινωνίας. Η σημαντική επίδραση του στον νεότερο ελληνισμό αποτυπώνεται ακόμα και στα βιβλία ιστορίας και διδάσκεται στους μαθητές. Το συγκεκριμένο επίτευγμα μέχρι και σήμερα αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης στον τομέα της πολιτικής. Ο ελληνικός σιδηρόδρομος έχει μακρά ιστορία.
Αθανασία Λάμπρου
Ο σιδηρόδρομος ως αναγκαιότητα
Αρχικά, το πρώιμο ελληνικό κράτος ιδιαίτερα την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας είναι αδύναμο, χωρίς επαρκείς παραγωγικές δομές. Στηρίζεται κυρίως, στα αγροτικά προϊόντα χωρίς να υπάρχει κάποιος τρόπος μεταφοράς τους στις ευρύτερες περιοχές. Έτσι, η μεγάλη αλλαγή θα πραγματοποιηθεί μετά την εθνική ανεξαρτησία το 1821, όταν πλέον οι Έλληνες επιθυμούν να μεγαλώσουν το κράτος τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Παράλληλα, η αλλαγή λαμβάνει χώρα στην περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης στην Μεγάλη Βρετανία. Ακόμη, για την Ελλάδα η κατασκευή σιδηρόδρομου δεν είναι μία εύκολη διαδικασία καθώς ως χώρα χαρακτηρίζεται από πολλά βουνά και ανώμαλα εδάφη που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα. Οι συζητήσεις ξεκινούν πλέον επίσημα, το 1835 στην Αθήνα χωρίς όμως να αποβούν ιδιαίτερα καρποφόρες. Έτσι, το 1857 η συμφωνία κατασκευής σιδηρόδρομου θα υπογραφεί επίσημα από τις πολιτικές δυνάμεις. Ο ΟΣΕ ανακοινώνει ότι χρειάστηκε πάνω από μία δεκαετία για να δημιουργηθεί έστω η γραμμή μεταξύ Αθήνας και Πειραιά.
Ο σιδηρόδρομος ως πεδίο αντιπαράθεσης στην πολιτική
Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, με μεγαλεπήβολα σχέδια στο μυαλό του υπογράφει το 1881, 4 συμβόλαια για να έχουν οι γραμμές μήκος 1.34 μέτρα. Θέλει να συνδέσει την Ελλάδα σιδηροδρομικά με άλλες ηπείρους και χώρες όπως η Ασία, η Ευρώπη και η Ινδία. Όμως τα σχέδια του δεν θα κρατήσουν πολύ. Έτσι, έναν χρόνο αργότερα, ο μεγάλος του πολιτικός αντίπαλος και σπουδαίος πολιτικός Χαρίλαος Τρικούπης θα αναλάβει τα ηνία της εξουσίας. Θα γίνει πρωθυπουργός και θα καταργήσει ρητά τα 4 συμβόλαια του Κουμουνδούρου. Εδώ θα γίνει και το πιο τραγικό λάθος. Στην προσπάθεια να μειωθεί το κόστος της κατασκευής του σιδηρόδρομου, ο Τρικούπης θα μειώσει το μήκος των γραμμών κάτω από το ενδεδειγμένο που πρέπει να πληρούν. Κάποιοι δικαιολογούν αυτή την ενέργεια με βάση τις προθέσεις του τότε πρωθυπουργού.
Πηγή:Newsbomb
Η επιθυμία του είναι να ενισχύσει οικονομικά την χώρα και όχι τόσο να την συνδέσει με τις άλλες χώρες. Τρία σιδηροδρομικά δίκτυα δημιουργούνται. Ένα είναι στην βόρεια Πελοπόννησο, το άλλο στην Θεσσαλία και το άλλο στην Αθήνα μεταξύ του Λαυρίου. Η δυσαρέσκεια των πολιτών αρχίζει να φουντώνει καθώς ο Τρικούπης υπόσχεται ότι το λιγότερο μέσα σε 5 χρόνια το έργο θα έχει ολοκληρωθεί. Δυστυχώς όμως, το έργο κρατάει 25 χρόνια με μεγάλη κρίση στην οικονομία αφού ο Τρικούπης καταφεύγει σε δανεισμό για να χρηματοδοτήσει τις ενέργειες του. Επίσης, την ίδια χρονική περίοδο η χώρα δοκιμάζεται και από την σταφιδική κρίση οδηγώντας έτσι την Ελλάδα σε μεγάλο αδιέξοδο. Τότε, ο Τρικούπης δηλώνει επίσημα την παραίτησή του μετά και από τις οργισμένες αντιδράσεις των πολιτών. Η χώρα διανύει πλέον επίσημα πτώχευση.
Τέλος, ο ελληνικός σιδηρόδρομος αν και αποτελεί ένα αξιέπαινο δημιούργημα του ελληνικού κράτους διαχρονικά δοκιμάζεται από πολλές προκλήσεις. Όμως, είτε αυτές είναι κατασκευαστικές, είτε οικονομικές, επιφέρουν πολλές φορές δυσχερή αποτελέσματα για τον ελληνικό λαό. Οι αλλαγές που χρειάζονται είναι αρκετές και ιδιαίτερα απαιτητικές. Οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι πρέπει να κατέχουν σημαντική θέση στην πολιτική στο άμεσο μέλλον.
maxmag.gr
sidirodromikanea.blogspot.com
