Ανατροπή στα αναδρομικά των συνταξιούχων φέρνει γνωμοδότηση-βόμβα από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) με την οποία αποσύρονται οι ενστάσεις κατά των αποφάσεων που δικαιώνουν τους συνταξιούχους και επί της ουσίας ανάβει πράσινο φως για πληρωμή των ποσών αμέσως μετά την έκδοση των πρωτόδικων αποφάσεων. Τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ εξασφάλισε και δημοσιεύει κατ’ αποκλειστικότητα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής.
Κώστας Κατίκος
Με βάση αυτή τη γνωμοδότηση ο ΕΦΚΑ κατάβαλε στις 24 Φεβρουαρίου 2023 αναδρομικά από περικοπές 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις και σε Δώρα συνολικού ύψους 172.947 ευρώ σε μαζικές αγωγές συνταξιούχων τραπεζικών. Τα δε ποσά των αναδρομικών σε ατομικό επίπεδο έφτασαν τα 8.200 ευρώ.
Στην απόφαση αυτή (η 4813/2022 του 31ου Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών), την οποία αποκαλύπτει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, το δικαστήριο επιδίκασε και αναδρομικά από Δώρα κύριων συντάξεων ζητώντας από τον ΕΦΚΑ να προσδιορίσει τα ακριβή ποσά και να τα καταβάλει προσεχώς.
Για τα επιδικασθέντα αναδρομικά οι δικαιωθέντες συνταξιούχοι θα εισπράξουν και τόκους έως 2.163 ευρώ, από την ημερομηνία που κατατέθηκε η αγωγή τους μέχρι την εξόφληση των περικοπών που τους επιστρέφονται.
Ιδιο σκεπτικό
Αναδρομικά για Δώρα κύριας σύνταξης επιδικάζει και μια δεύτερη απόφαση που αποκαλύπτει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής (η 1109/2022 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας) με το ίδιο σκεπτικό που αναπτύσσεται για τις επικουρικές, ότι δηλαδή οι περικοπές που έγιναν με τους νόμους 4051 και 4093 του 2012 στις κύριες και επικουρικές συντάξεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές και οι συνταξιούχοι που άσκησαν προσφυγές μετά τον Ιούνιο του 2015 δικαιούνται επιστροφή των περικοπών τους για το 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Η αλλαγή πλεύσης που διαπιστώνεται έως προς την πληρωμή των αναδρομικών σε συνταξιούχους που δικαιώνουν τα δικαστήρια χωρίς να ασκούνται ένδικα μέσα (έφεση) από τον ΕΦΚΑ οφείλεται στο γεγονός ότι το ΝΣΚ αναπτύσσει νέο σκεπτικό που λέει ουσιαστικά ότι από τη στιγμή που το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έχει αποφανθεί οριστικά και αμετάκλητα υπέρ της επιστροφής των περικοπών που είχαν οι συνταξιούχοι στο 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016, παρέλκει κάθε προσφυγή σε ένδικα μέσα για την ανατροπή των αποφάσεων που τους δικαιώνουν.
Το νέο στοιχείο μάλιστα που αναδεικνύεται από τη γνωμοδότηση είναι πως παρότι βάσει νόμου θα μπορούσε να ασκηθεί προσφυγή καθώς τα ποσά επιστροφών είναι πάνω από 3.000 ευρώ που έχει δικαίωμα να κάνει έφεση ο ΕΦΚΑ, εντούτοις από το ΝΣΚ κρίθηκε ότι δεν υφίσταται λόγος για να ασκηθούν ένδικα μέσα, έστω και αν τα αναδρομικά φτάνουν τα 8.200 ευρώ.
Η παραίτηση ουσιαστικά από κάθε ένσταση κατά της απόφασης δείχνει ξεκάθαρα την αλλαγή πλεύσης στο θέμα των αναδρομικών από το ΝΣΚ και αποτελεί πρόκριμα για άμεσες πληρωμές σε περίπου 350.000 συνταξιούχους που περιμένουν τις αποφάσεις για τα αναδρομικά των επικουρικών και τα Δώρα.
Σε αναμονή για αναδρομικά είναι αυτή τη στιγμή πάνω από 350.000 συνταξιούχοι από ταμεία του ιδιωτικού τομέα καθώς και περίπου 370.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου.
Οι μεν συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα διεκδικούν υπόλοιπα αναδρομικών για τις περικοπές σε επικουρικές και Δώρα, καθώς τα αναδρομικά για τις μειώσεις κύριων συντάξεων τα πληρώθηκαν από τον Οκτώβριο του 2020, ενώ οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, πέραν των επιστροφών για τις επικουρικές, περιμένουν με βεβαιότητα και αναδρομικά 23 μηνών από τις περικοπές της ΕΑΣ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Η κυβέρνηση μπορεί να έχει διαμηνύσει ότι αναδρομικά θα πάρουν όσοι τα διεκδίκησαν με αγωγή μέχρι τον Ιούλιο του 2020 (καθώς σε αυτό το χρονικό όριο τοποθετεί τις αξιώσεις και το Συμβούλιο της Επικρατείας), πλην όμως έχει κατά νου πρώτον ότι δεν μπορεί να περιμένουν οι συνταξιούχοι επί μακρόν τις δικαστικές αποφάσεις για να πάρουν αυτά που δικαιούνται και δεύτερον ότι υπάρχουν και εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι οι οποίοι δεν προσέφυγαν στα δικαστήρια αλλά περιμένουν αναδρομικά γιατί είχαν τις ίδιες περικοπές με όλους τους άλλους.
Σχέδιο για αναδρομικά σε όλους τους συνταξιούχους
Το σχέδιο της κυβέρνησης που έχει συζητηθεί είναι να επαναληφθεί η ίδια διαδικασία με τα αναδρομικά στις κύριες συντάξεις, αλλά η πληρωμή να γίνει σε δόσεις και σε όλους τους συνταξιούχους, είτε έχουν αγωγές είτε όχι.
Λόγω των απρόβλεπτων εξελίξεων όμως και κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης και των έκτακτων μέτρων που ανακοινώθηκαν και εφαρμόζονται για τη στήριξη των πολιτών, η συζήτηση για την τελική λύση στα αναδρομικά πήγε πίσω. Ωστόσο, η τελική απόφαση είναι θέμα χρόνου να ανακοινωθεί και θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το συνολικό πακέτο μέτρων που θα περιληφθεί στο νέο πρόγραμμα της κυβέρνησης που θα τεθεί σε εφαρμογή για την επόμενη τετραετία εφόσον η Νέα Δημοκρατία κερδίσει στις επερχόμενες εκλογές.
Το κόστος των αναδρομικών από την ΕΑΣ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου αγγίζει τα 420 εκατ. ευρώ. Αν επιστραφούν σε βάθος δυο ετών, απαιτούνται 210 εκατ. το 2024 και άλλα τόσα το 2025, ενώ με πληρωμή σε 3 έτη (έως και το 2026) θα απαιτηθούν περίπου 140 εκατ. ευρώ ανά έτος.
Το κόστος από τα αναδρομικά σε επικουρικές και Δώρα για το σύνολο των συνταξιούχων εκτιμάται κοντά στο 1,8 δισ. και μαζί με την ΕΑΣ το συνολικό κόστος από τα αναδρομικά φτάνει στα 2,2 δισ.
Αν επιλεγούν οι δόσεις, τότε το πιθανότερο σενάριο είναι να δίνονται για μια 5ετία επιστροφές περικοπών στις συντάξεις της τάξης των 450 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Το ενδεχόμενο αυτό όμως θα σημάνει πιθανότατα την απόσυρση κάθε άλλου μέτρου στήριξης των συνταξιούχων όπως για παράδειγμα τα έκτακτα επιδόματα που δίδονται με τη μορφή των επιταγών των 250 ευρώ ή του επιδόματος προσωπικής διαφοράς ή τυχόν άλλων ενισχύσεων.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Ε.Τ» της Κυριακής, στις σκέψεις ορισμένων κυβερνητικών στελεχών είναι να τερματιστούν οι έκτακτες ενισχύσεις και να νομοθετηθεί κάποιο μόνιμο μέτρο για τους συνταξιούχους από το 2024 και μετά, εφόσον η κυβέρνηση κερδίσει τις εκλογές. Ενα τέτοιο μέτρο μόνιμου χαρακτήρα θα μπορούσε να είναι είτε η έξτρα μείωση φόρου στις συντάξεις είτε η κατάργηση της εισφοράς ασθένειας 6% από τις επικουρικές συντάξεις είτε ακόμη και η μονιμοποίηση ενός Δώρου με εισοδηματικά κριτήρια. Σε κάθε περίπτωση όμως τα αναδρομικά για περικοπές που κρίθηκαν παράνομες θα επιστραφούν τουλάχιστον σε όσους έχουν δίκες σε εκκρεμότητα.
Εως 3.514 ευρώ στις επικουρικές και έως 6.486 από την ΕΑΣ
Σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, για τους συνταξιούχους ΔΕΚΟ, Δημοσίου και άλλων φορέων, τα αναδρομικά 11μήνου διαμορφώνονται ως εξής:
Συνταξιούχος ΔΕΚΟ ή τράπεζας ανάλογα με το ποσό της επικουρικής δικαιούται αναδρομικά έως 3.514 ευρώ.
Συνταξιούχος Δημοσίου ανάλογα με το ποσό της επικουρικής δικαιούται αναδρομικά έως 2.604 ευρώ.
Συνταξιούχος ΙΚΑ ανάλογα με το ποσό της επικουρικής δικαιούται αναδρομικά έως 2.372 ευρώ.
Συνταξιούχοι από άλλα ταμεία (Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.λπ.) ανάλογα με το ποσό της επικουρικής δικαιούνται αναδρομικά έως 1.579 ευρώ.
Συνταξιούχος ΝΑΤ ανάλογα με το ποσό της επικουρικής δικαιούται αναδρομικά έως 1.985 ευρώ.
Ως προς το Δημόσιο, οι συνταξιούχοι με κύρια σύνταξη (μικτά) ή άθροισμα κύριων συντάξεων πάνω από 1.400 ευρώ δικαιούνται αναδρομικά από την επιστροφή της ΕΑΣ για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018 από 575 ευρώ για τις χαμηλές συντάξεις έως 6.486 ευρώ για τις υψηλές.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΕΠΙΔΙΚΑΣΘΕΝΤΩΝ ΠΟΣΩΝ ΜΕΙΩΣΕΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
