Συντάξεις: Φθίνουσα πορεία αναμένεται να έχουν οι αυξήσεις συντάξεων για τα επόμενα έτη αφενός λόγω χαμηλότερου πληθωρισμού και ρυθμού ανάπτυξης και αφετέρου διότι από το 2025 (πλην νέας αναβολής) αλλάζει και ο τρόπος που θα καθορίζεται ο μέσος όρος των συντάξιμων αποδοχών.
Κώστας Κατίκος
Η μεγάλη αύξηση 7% ως 8% που θα έχουν για το 2023 οι υφιστάμενοι ως 31/12/2022 συνταξιούχοι προκύπτει από τον υψηλό πληθωρισμό (9%-10%) που αναμένεται για τη φετινή χρονιά και από την εξίσου υψηλή ανάπτυξη της οικονομίας (άνω του 6%) για φέτος. Σύμφωνα με το νόμο (4387/2016 και 4670/2020), η αύξηση στις συντάξεις από 1ης/1/2023 και για κάθε επόμενο έτος θα προκύπτει από το άθροισμα της μεταβολής που παρουσίασαν ο πληθωρισμός και το ΑΕΠ (ρυθμός ανάπτυξης) κατά το προηγούμενο έτος (εν προκειμένω του 2022).
Με βάση τις ως τώρα εκτιμήσεις, το άθροισμα πληθωρισμού και ανάπτυξης για το 2022 είναι στο 15%, που σημαίνει ότι το μισό, δηλαδή το 7,5%, θα είναι η αύξηση στις συντάξεις για το 2023.
Η αύξηση αυτή στις συντάξεις θα ισχύσει για τους συνταξιούχους του 2022, ενώ οι συνταξιούχοι που θα βγουν το 2023 θα πάρουν αντίστοιχα την αύξηση του 2024 που θα υπολογιστεί με βάση τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ του 2023. Οι προβλέψεις που αποτυπώνονται όμως για τα δύο μεγέθη το 2023 υστερούν έναντι του 2022 και πρακτικά οδηγούν σε αυξήσεις συντάξεων της τάξης του 4% με 5% το 2024.
Για, δε, το 2025 οι αυξήσεις, αν και είναι πολύ πρόωρο να προδιαγραφούν, εντούτοις θα κινηθούν σε ποσοστά αντίστοιχα με του 2024.
Νέος τρόπος
Πέραν αυτών, από 1ης/1/2025 πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή και νέος τρόπος καθορισμού των συντάξιμων αποδοχών που θα λαμβάνονται υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη.
Η αλλαγή συνίσταται στο γεγονός ότι βάσει νόμου η τιμαριθμοποίηση των μισθών από το 2002 και μετά δεν θα γίνεται με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, που είναι η μέθοδος που θα ισχύει ως και το 2024, αλλά θα λαμβάνεται υπόψη ένας άλλος δείκτης, που είναι ο Δείκτης Μεταβολής Μισθών για το σύνολο της οικονομίας. Ο δείκτης αυτός θα δείχνει πόση ήταν η αύξηση του μέσου μισθού για το σύνολο της οικονομίας κάθε χρόνο από το 2002 και μετά και κατά την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Μισθών θα αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που θα αποχωρούν από 1ης/1/2025 και μετά.
Στην πράξη, αντί να λαμβάνεται υπόψη η αύξηση ή η στασιμότητα του πληθωρισμού, από το 2025 οι αποδοχές για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης θα αλλάζουν με βάση την μέση αύξηση ή το πάγωμα μισθών των εργαζομένων για κάθε έτος. Οι μειώσεις μισθών δεν θα λαμβάνονται υπόψη στον Γενικό Δείκτη Μισθών.
Αν λάβει όμως κανείς υπόψη ότι οι αυξήσεις μισθών (όταν δίδονται) είναι κάτω του πληθωρισμού, τότε γίνεται αντιληπτό ότι από το 2025 και μετά οι προσδοκίες για αυξήσεις συντάξεων χαμηλώνουν. Ο Δείκτης Μισθών επρόκειτο να εφαρμοστεί από το 2021, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει η Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) πήρε αναβολή για να εφαρμοστεί από 1ης/1/2025.
Παραδείγματα
Οι επερχόμενες αλλαγές φαίνονται σε μερικά παραδείγματα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις»:
- Ασφαλισμένος που θα βγει στη σύνταξη ως το τέλος του 2022 με 38 έτη και με συντάξιμες αποδοχές στα 1.500 ευρώ θα πάρει σύνταξη 1.057 ευρώ. Με μια αύξηση 7,5% από 1ης/1/2023 η σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.137 ευρώ. Με την αύξηση του 2024 (στο 4%) η σύνταξή του θα ανέλθει στα 1.182 ευρώ και με άλλο ένα 4% το 2025 θα φτάσει να παίρνει 1.230 ευρώ.
- Ασφαλισμένος που θα βγει στη σύνταξη στο τέλος του 2023 με 38 έτη και με συντάξιμες αποδοχές (βάσει των πληθωρισμών από το 2002 ως και το 2022) στα 1.600 ευρώ θα πάρει σύνταξη 1.131 ευρώ. Από αυτό το ποσό τα 718 ευρώ είναι η ανταποδοτική και τα 413 ευρώ η εθνική σύνταξη για την οποία θα ισχύσει η αύξηση 7,5%. Στην πράξη θα παίρνει λιγότερα σε σχέση με τα 1.137 ευρώ που θα παίρνει ο συνταξιούχος που βγήκε το 2022 και πήρε όλη την αύξηση. Αυτή η μικρή διαφορά των 6 ευρώ ανάμεσα στους δυο συνταξιούχους θα παραμένει αγεφύρωτη για πάντα! Ο συνταξιούχος του 2023, για παράδειγμα, με τις αυξήσεις του 2024 και του 2025 θα παίρνει 1.224 ευρώ (έναντι 1.230 ευρώ που θα έχει ο συνταξιούχος του 2022).
- Ασφαλισμένος που θα βγει στη σύνταξη στο τέλος του 2024 με 38 έτη θα έχει την αναπροσαρμογή των πληθωρισμών 2002-2023 στις συντάξιμες αποδοχές του (με μικρότερο πληθωρισμό το 2023 απ’ ό,τι το 2022). Η εκτίμηση είναι ότι οι συντάξιμες αποδοχές από τα 1.600 ευρώ θα αναπροσαρμοστούν στα 1.670 ευρώ λόγω του χαμηλότερου πληθωρισμού του 2023 και η σύνταξη θα βγει στα 1.179 ευρώ. Από αυτό το ποσό τα 750 ευρώ είναι η ανταποδοτική και τα 429 ευρώ η εθνική σύνταξη με αύξηση 4% για το 2024. Ο συνταξιούχος του 2024 θα πάρει κανονική αύξηση (4%) το 2025 και τότε η σύνταξή του θα είναι στα 1.226 ευρώ, σχεδόν όσα πήρε ο συνταξιούχος που αποχώρησε ένα χρόνο νωρίτερα (το 2023), ενώ θα έχει λιγότερα από τον συνταξιούχο που θα βγει το 2022 με τα ίδια έτη.
- Ασφαλισμένος που θα βγει στη σύνταξη στο τέλος του 2025 με 38 έτη με την αναπροσαρμογή του Δείκτη Μισθών 2002-2024 στις συντάξιμες αποδοχές του είναι πιθανό να πάρει μικρότερη σύνταξη από όλους, καθώς η τιμαριθμοποίηση των αποδοχών του ενδέχεται μείνει στα 1.600 ευρώ ή και πιο κάτω.
eleftherostypos.gr
sidirodromikanea.blogspot.com
