Η γεωπολιτική κατάσταση στον Καύκασο μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν έχει εμποδίσει την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών συνδέσεων στην περιοχή. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο χωρών έχει επίσης δημιουργήσει προβλήματα στην ανάπτυξη διεθνών διαδρομών όπως ο διεθνής διάδρομος μεταφορών Βορρά-Νότου. Ωστόσο, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ilham Aliyev φάνηκε πρόσφατα ανοιχτός σε μια σιδηροδρομική συνεργασία με την Αρμενία στον άξονα του διαδρόμου Zangazur (Nakhchivan), που θα μπορούσε να ξεκλειδώσει το δυναμικό διέλευσης προς πολλές κατευθύνσεις.
Νίκος Παπατόλιος
Νωρίτερα στα μέσα Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν παρακολούθησε πολλές πολιτικές συναντήσεις στις Βρυξέλλες. Η συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ήταν από τις πιο γόνιμες αφού η συνέντευξη Τύπου που παρήγαγε οδήγησε σε μερικές ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με τις σιδηροδρομικές συνδέσεις στην περιοχή του Καυκάσου. Συγκεκριμένα, φαίνεται ότι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται πιο κοντά σε λύση από ποτέ.
Ανάπτυξη του διαδρόμου Zangazur
Το RailFreight.com έχει αναφέρει την πιθανή ανάπτυξη της σιδηροδρομικής σύνδεσης Zangazur νωρίτερα το 2021. Η σιδηροδρομική σύνδεση του Nakhchivan, όπως είναι επίσης γνωστή, ήταν μεταξύ των προαπαιτούμενων για την τριμερή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ρωσίας, Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν που τερμάτισε το Ναγκόρνο-Καραμπάχ πόλεμος μεταξύ των δύο τελευταίων.
Η θέση του Ναχτσιβάν στον Καύκασο.
Ο σύνδεσμος παρουσιάζεται ως επωφελής για όλες τις δυνάμεις που περιβάλλουν τον Καύκασο. Θα παρέχει πρόσβαση στο Αζερμπαϊτζάν στο Ναχτσιβάν, που είναι ο δυτικός θύλακάς του κατά μήκος των συνόρων με το Ιράν. Για την Αρμενία, σημαίνει ότι η χώρα θα αποκτήσει σιδηροδρομική σύνδεση με το Αζερμπαϊτζάν μέσω Ναχτσιβάν και θα γίνει επίσης χώρα διέλευσης για τις διαδρομές Βορρά-Νότου. Τέλος, για τη Ρωσία και το Ιράν, αυτή η σιδηροδρομική σύνδεση σημαίνει ότι οι χώρες θα επιλύσουν ένα από τα κύρια σημεία συμφόρησης για την ανάπτυξη του Διεθνούς Διαδρόμου Μεταφορών Βορρά-Νότου.
Μια ευκαιρία για την περιοχή
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Αλίεφ τόνισε ότι «από την άποψη της συνδεσιμότητας, η ενοποίηση των περιφερειακών συγκοινωνιακών συνδέσεων είναι πράγματι μια μεγάλη ευκαιρία για την περιοχή, επειδή ο διάδρομος Zangazur δεν είναι μόνο για την πρόσβασή μας στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσιβάν, αλλά και για τη σιδηροδρομική σύνδεση της Αρμενίας με το Ιράν μέσω της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσιβάν».
Η Αρμενία δεν έχει επί του παρόντος σιδηροδρομικές συνδέσεις που τη συνδέουν με το Ιράν. Στην πραγματικότητα, η έλλειψη μιας τέτοιας σύνδεσης εμποδίζει την επίλυση των προβλημάτων συνδεσιμότητας μεταξύ Ρωσίας και Ιράν, καθώς δεν παρέχει άλλες εναλλακτικές λύσεις εκτός από τη διέλευση μέσω του Αζερμπαϊτζάν. «Η Αρμενία αποκτά σιδηροδρομική σύνδεση με το Ιράν μέσω της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσιβάν και τη Ρωσία μέσω του Αζερμπαϊτζάν. Σήμερα δεν έχουν τέτοια σιδηροδρομική σύνδεση. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια θετική ατμόσφαιρα στην περιοχή, προς όφελος όλων. Νομίζω ότι η σωστή αξιολόγηση αυτών των ευκαιριών είναι κρίσιμη όσον αφορά τον σχεδιασμό του ειρηνικού μας μέλλοντος», ανέφερε ο Αλίεφ.
Ενα βήμα πιο κοντά?
Στις Βρυξέλλες, μια τριμερής συνάντηση μεταξύ του Αλίεφ, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel και της πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Αρμενίας Nicole Pashkinyan επικεντρώθηκε ακριβώς σε αυτό το θέμα. Σύμφωνα με την επίσημη προεδρική ιστοσελίδα του Αλίεφ, τα τρία μέρη συζήτησαν τις δυνατότητες της σιδηροδρομικής σύνδεσης του Ναχτσιβάν και πώς θα μπορούσαν να καταλήξουν σε κοινή κατανόηση και λύση. Επιπλέον, συναντήθηκαν ανεπίσημα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και επικεντρώθηκαν σε παρόμοια θέματα.
Ευαίσθητο σημείο
Ένα ευαίσθητο σημείο σχετικά με τη συμφωνία και την ανάπτυξη της σιδηροδρομικής σύνδεσης του Ναχτσιβάν είναι το νομικό της καθεστώς. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τα τελωνεία, το Αζερμπαϊτζάν επιμένει ότι η Αρμενία δεν πρέπει να εφαρμόζει κανενός είδους έλεγχο σε φορτία ή άτομα όπως ακριβώς συμβαίνει στον διάδρομο του Λατσίν. «Σήμερα δεν υπάρχει τελωνείο στο διάδρομο του Λατσίν. Επομένως, δεν πρέπει να υπάρχουν τελωνεία στον διάδρομο του Zangazur. Εάν η Αρμενία επιμείνει να χρησιμοποιεί τα τελωνεία της για τον έλεγχο φορτίων και ανθρώπων, τότε θα επιμείνουμε στο ίδιο και στον διάδρομο του Λατσίν. Αυτό είναι λογικό και η απόφαση πρέπει να ληφθεί από την Αρμενία. Είμαστε έτοιμοι και για τις δύο επιλογές, είτε να μην έχουμε τελωνείο και στα δύο είτε να έχουμε και τα δύο τελωνεία και στα δύο», κατέληξε ο Αλίεφ.
railfreight.com
sidirodromikanea.blogspot.com