Γιώργος Μητράκης
Από το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης πέριξ του μετρό της Θεσσαλονίκης εξελίσσεται μια κατάσταση που, αν δεν είναι παράλογη, σίγουρα εξηγείται δύσκολα. Το θέμα, μάλιστα, του παραλογισμού γύρω από το συγκεκριμένο έργο δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, αλλά επειδή στην προκειμένη περίπτωση η… πλάκα έχει παρακρατήσει ας βάλουμε τα πράγματα σε μία σειρά.
Όσοι αντιδρούν με την επιλογή της Αττικό Μετρό και του υπουργείου Υποδομών να προχωρήσει η κατασκευή του σταθμού της Βενιζέλου με τη μέθοδο της απομάκρυνσης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων μετά από καταγγελίες, συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και πανό «Έγκλημα στο σταθμό Βενιζέλου» σε διάφορα μπαλκόνια της Θεσσαλονίκης προσέφυγαν το περασμένο φθινόπωρο στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να ακυρώσουν τη συγκεκριμένη απόφαση. Ως απάντηση η Αττικό Μετρό διέκοψε τις εργασίες, αν και δεν ήταν υποχρεωμένη για κάτι τέτοιο, και δήλωσε ξεκάθαρα ότι θα συνεχίσει αναλόγως της απόφασης του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου. Η υπόθεση συζητήθηκε τον Νοέμβριο και η απόφαση αναμένεται ως προς το τυπικό της σκέλος, διότι -όπως συμβαίνει σε όλες τις σοβαρές υποθέσεις- η βούληση των δικαστών διέρρευσε πρώτα στους δημοσιογράφους και το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης έγινε γνωστό ότι απέρριψαν κατά πλειοψηφία, με αμετάκλητη απόφαση, τις τρεις προσφυγές.
Από τότε, λοιπόν, συμβαίνουν τα εξής, περίπου… ανεξήγητα. Η μεν Αττικό Μετρό, αλλά και η κυβέρνηση δια του αρμοδίου υπουργού Κ. Καραμανλή, δηλώνουν ότι θα περιμένουν να καθαρογραφτεί η απόφαση ή τουλάχιστον να αναρτηθεί στο site του ΣτΕ η περίληψή της, για να τοποθετηθούν για τη συνέχεια. Δηλαδή για να ενημερώσουν από πότε και πώς θα συνεχιστεί το έργο, για το οποίο έχουν υποστηρίξει ότι θα ολοκληρωθεί το 2023. Πρόκειται για μία σοβαρή στάση, η οποία παράλληλα είναι ασυνήθιστη -όπως ασυνήθιστη ήταν και η απόφαση να σταματήσουν οι εργασίες και να καθυστερούν τα έργα στο συγκεκριμένο σημείο άλλους έξι μήνες-, υπό την έννοια ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαμάχη έχουν δια των δικηγόρων τους επιβεβαιώσει απολύτως την εγκυρότητα των δημοσιογραφικών πληροφοριών για την απόφαση. Μέχρι και το… σκορ (13 – 12) των δικαστών έχει διαρρεύσει. Η επιφυλακτικότητα να τοποθετηθούν για λόγους δεοντολογίας δείχνει -κατά κάποιο τρόπο- υπερβολική ευαισθησία, για τα δεδομένα του δημοσίου διαλόγου στη χώρα. Εκτός και αν συμβαίνει κάτι άλλο, που όλοι διαβεβαιώνουν ότι δεν συμβαίνει.
Όσο για τους… χαμένους η αντίδραση τους είναι σαφώς περισσότερο προβλέψιμη και αναμενόμενη. Δηλώνουν επισήμως ότι παρά την απόρριψη του ΣτΕ θα επιμείνουν στις θέσεις τους και θα προσπαθήσουν να μπλοκάρουν το έργο με δύο τρόπους. Αφενός με δυναμικές ενέργειες ακτιβίστικου τύπου στο εργοτάξιο και αφετέρου με προσφυγή στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Πρόκειται για στάση εκ των πραγμάτων προβληματική, αφού αποδεικνύει πανηγυρικά ότι οι προσφυγές στο ΣτΕ δεν έγιναν με πίστη στη θεσμική λειτουργία της ελληνικής δικαιοσύνης, αλλά ως εργαλείο στην προσπάθεια καθυστέρησης ενός ταλαίπωρου έργου, που 15 χρόνια τώρα πληγώνει τη Θεσσαλονίκη.
Πέρα από την ουσία της ορθής ή όχι επιλογής για να συνεχιστεί η κατασκευή του μετρό -ο καθένας μας έχει την άποψή του, όπως άλλωστε και αν θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει ένα τόσο βαρύ έργο στο ήδη επιβαρυμένο κέντρο της Θεσσαλονίκης- η αντίδραση των δύο πλευρών οφείλει να είναι θεσμική. Η Αττικό Μετρό και το υπουργείο Υποδομών να εξηγήσει τι θα γίνει από εδώ και πέρα, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, όχι για να πανηγυρίσουν ως… νικητές, αλλά επειδή οι Θεσσαλονικείς πρέπει να μάθουν τι μέλλει γενέσθαι, κάτι που δικαιούνται απολύτως. Όσο για τους… χαμένους του ΣτΕ (αρχαιολόγοι, Μπουτάρης, κόμματα και άλλες συλλογικότητες) οφείλουν να αποδεχθούν την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου, στο οποίο οι ίδιοι προσέφυγαν, ακόμη και αν το αποτέλεσμα κρίθηκε στη μία ψήφο. Φυσικά η προσφυγή στα ευρωπαϊκά δικαστήρια συνιστά δικαίωμα, το οποίο μπορούν να ασκήσουν χωρίς φανφάρες και να περιμένουν στη σειρά για το αποτέλεσμα -όποτε επέλθει-, το οποίο θα πρέπει να γίνει απολύτως σεβαστό από τους πάντες.
ΥΓ. Το μετρό της Θεσσαλονίκης πιθανόν να μην έπρεπε να ξεκινήσει ποτέ. Από την αρχή ήταν γνωστά και προβλέψιμα τα κατασκευαστικά προβλήματα που θα αντιμετώπιζε το έργο, αν και είναι μάλλον βέβαιο ότι όταν θα λειτουργήσει θα δώσει βαθιά ανάσα στις μετακινήσεις στη Θεσσαλονίκη. Καλώς ή κακώς, πάντως, ξεκίνησε. Και προχώρησε τόσο πολύ που από εδώ και πέρα η ολοκλήρωσή του είναι μονόδρομος. Όχι μόνο επειδή η χώρα έχει χρηματοδοτηθεί αδρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και θεωρείται αδιανόητο να υποχρεωθεί να επιστρέψει πάνω από ένα δισ. ευρώ. Κυρίως διότι η κατασκευή του συνδυάστηκε με «θυσίες αθώων», όπως είναι οι επιχειρήσεις και οι εμπορικές πιάτσες που βρίσκονται στους άξονες των εργοταξίων -κυρίως στη Δελφών, τη Μακεδονίας και την Εγνατία-, που έχουν απαξιωθεί και ερημώσει. Χωρίς κανείς αρμόδιος φορέας -υπουργείο, αυτοδιοίκηση κλ.π.- να έχει συγκινηθεί για το δράμα αυτών των μικρεμπόρων και επαγγελματιών.
ΥΓ2. Η ιστορία με τις αρχαιότητες κάτω από την Εγνατία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης δεν θα άνοιγε ποτέ εις τους αιώνες των αιώνων, εάν δεν είχαμε τα έργα για την κατασκευή του μετρό. Τα σημαντικά ευρήματα θα βρίσκονταν για πάντα θαμμένα κάτω από την άσφαλτο, χωρίς κανείς να τολμάει να διατυπώσει πρόταση για την αποκάλυψή τους. Άρα και σε αυτό το επίπεδο το μετρό κάτι έχει προσφέρει.
ΥΓ3. Η αποδοχή των δικαστικών αποφάσεων -ιδιαίτερα των ανώτατων δικαστηρίων- είναι ίσως ο βασικότερος κανόνας σε μια αστική δημοκρατία, όπως αυτή που λειτουργεί στην Ελλάδα. Η έμπρακτη αμφισβήτησή τους απλώς χαρακτηρίζει τους… αμφισβητίες. Ή μάλλον επιβεβαιώνει ότι σε αυτή τη χώρα η επίκληση της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ευρωπαϊκής ταυτότητας δεν είναι τίποτε περισσότερο από προσχήματα για να ικανοποιηθούν συμφέροντα και ιδεοληψίες.
Πηγή: voria.gr
sidirodromikanea
