Πέρασαν 126 χρόνια από τότε που σφύριξε το τρένο για πρώτη φορά στο Γιδά. Ήταν τέτοια εποχή, στις 9 Δεκεμβρίου του 1894, όταν το μυθικό τέρας, όπως το αποκαλούσαν οι Ρουμλουκιώτες, πέρασε για πρώτη φορά από το σιδηροδρομικό σταθμό της Αλεξάνδρειας, έναν από τους πιο οργανωμένους τότε σταθμούς και σήμανε μια νέα αναπτυξιακή εποχή για τον τόπο, καθώς το τρένο αποτελούσε το μόνο μέσο για γρήγορη διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων.Όπως μας πληροφορεί ο λαογράφος της πόλης μας κ. Γιώργος Ντελιόπουλος η εύφορη και ευλογημένη γη του Ρουμλουκιού σε συνδυασμό με τον εργατικό κόσμο, δημιούργησαν γύρω από το Σιδηροδρομικό Σταθμό ένα εμπορικό κέντρο. Η Αγροτική Τράπεζα και λίγο αργότερα η ΚΥΔΕΠ έκτισαν μεγάλες αποθήκες παράλληλα με τις γραμμές του τρένου για τη συγκέντρωση των δημητριακών, κυρίως τα σιτάρια, τα οποία μεταφέρονται σ’ ένα άλλο εμπορικό κέντρο που είναι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Γύρω από το Σταθμό του Γιδά, συνεχίζει ο κ. Ντελιόπουλος, κτίζονται καταστήματα σύγχρονα για την εποχή και το κυριότερο, πολλά επαγγέλματα που εξυπηρετούν τον αγροτικό πληθυσμό. Γίνεται πλέον σημείο αναφοράς των κατοίκων όλης της περιοχής. Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός και ιδιαίτερα ο τηλέγραφος θα παίξουν σημαντικό ρόλο για την κοινωνία, ως κοινωνικό, επικοινωνιακό μέσο αλλά και κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα καθώς και λίγο αργότερα, στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους, όπου αντάλλαξαν τηλεγραφήματα ο Ελευθέριος Βενιζέλος από την Αθήνα και ο Βασιλιάς Γεώργιος Α’ από το Σταθμαρχείο του Γιδά. Τηλεγραφήματα που έχουν καταγραφεί στις σελίδες της Ιστορίας ως καθοριστικά για εκείνες τις κρίσιμες ώρες και ημέρες (24 – 25/10/1912.)
Η σημερινή κατάσταση
126 χρόνια μετά και αφού ο Γιδάς των λίγων χιλιάδων κατοίκων έγινε το κέντρο του δεύτερου μεγαλύτερου Δήμου της Ημαθίας, η περιοχή γύρω από το σιδηροδρομικό σταθμό συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης. Στο χώρο υπάρχουν υπηρεσίες όπως η Δημοτική Επιχείρησης Ύδρευση, το ΚΑΠΗ, το Κοινωνικό Παντοπωλείο, καθώς επίσης Τραπεζικά και εμπορικά καταστήματα που συγκεντρώνουν καθημερινά πολύ κόσμο. Επιπροσθέτως κάθε Σάββατο στην εν λόγω περιοχή πραγματοποιείται η Λαϊκή Αγορά της πόλης. Στην περιοχή δεσπόζουσα θέση έχει η Πλατεία του ΟΣΕ. Μια μεγάλη έκταση περίπου 3.600 τετραγωνικών μέτρων που αυτή τη στιγμή παρουσιάζει μια εικόνα εγκατάλειψης με σπασμένες πλάκες, κατεστραμμένα παγκάκια, αντιαισθητικά κιγκλιδώματα και ένα συντριβάνι εκτός λειτουργίας, με αποτέλεσμα να να μην είναι ελκυστική στον κόσμο, αλλά αντίθετα να αποτελεί μια αισθητική πληγή στα μάτια των δημοτών.
Μέσα σ’αυτό το πλαίσιο η Διοίκηση του δήμου Αλεξάνδρειας αξιοποιώντας Ευρωπαϊκούς Πόρους από την Πολιτική Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης προβαίνει σε μια ριζική ανάπλαση της πλατείας ΟΣΕ που θα της δώσει μια εντελώς άλλη όψη, θα την καταστήσει έναν εξωστρεφή αστικό χώρο που θα αποτελεί πόλο έλξης των δημοτών για χαλάρωση, περπάτημα, διάβασμα, κοινωνικές συναναστροφές και ψυχαγωγία. Δίδοντας με αυτό τον τρόπο μια νέα πνοή σε μια ιστορική γειτονιά της Αλεξάνδρειας.
Ο προϋπολογισμός της ανάπλασης ανέρχεται στις 930.000 ευρώ και τις επόμενες ημέρες πρόκειται να γίνει ο διαγωνισμός για την ανάδειξη του αναδόχου εργολάβου που θα υλοποιήσει το έργο. Η συγκεκριμένη ανάπλαση σύμφωνα με τον προγραμματισμό αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το ερχόμενο καλοκαίρι και είναι ένα μόνο μέρος των παρεμβάσεων που θα γίνουν στο κεντρικό ιστό της Αλεξάνδρειας στα πλαίσια του “Ανοικτού κέντρου Εμπορίου που έχει εγκριθεί και τις οποίες θα παρουσιάσουμε αναλυτικά σε επόμενα φύλλα του ΠΟΛΙΤΗ.
Ο σχεδιασμός της νέας πλατείας
H πλατεία σύμφωνα με το σχεδιασμό θα κατασκευαστεί εκ βάθρων, με την αντικατάσταση όλων των υποδομών που περιλαμβάνει. Επιστρώσεις δαπέδων και κράσπεδα θα ανακατασκευαστούν και θα χρησιμοποιηθούν διάφορα υλικά ανάλογα με τη θεματική ενότητα.
Ξεραμένα δέντρα θα εκριζωθούν και θα φυτευτεί μια ποικιλία δέντρων, θάμνων και φυτών. Το δίκτυο αποχέτευσης όμβριων υδάτων θα γίνει από την αρχή. Ένας ιδιαίτερος φωτισμός θα δώσει μια εντυπωσιακή ατμόσφαιρα κατά τις νυχτερινές ώρες.
Η πλατεία θα έχει πέντε εισόδους. Η κεντρική θα είναι από την δυτική πλευρά (πρώην Τραπεζικό κατάστημα Εθνικής), μία από την βορειοδυτική (Μ. Αλεξάνδρου), μία από την βορειοανατολική (Μ. Αλεξάνδρου), μία στην ανατολική πλευρά προς τη Λαϊκή Αγορά και μία στη νότια πλευρά, στο ΚΑΠΗ. Θα κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι στο ίδιο επίπεδο με τα γύρω πεζοδρόμια για να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των δημοτών, συμπεριλαμβανομένων και των συμπολιτών μας με κινητικά προβλήματα ενώ όπου κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, θα διαμορφωθούν ράμπες με όσο το δυνατό ήπια κλίση (5%).
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΣΥΝΤΡΙΒΑΝΙ
Μπαίνοντας κανείς από την δυτική είσοδο θα οδηγείται μέσα από ένα βοτσαλωτό διάδρομο σε ένα «διευρυμένο χώρο» συγκέντρωσης δημοτών, όπου θα δεσπόζει μια μεταλλική πέργκολα και στη συνέχεια στο νέο και εντυπωσιακό συντριβάνι της πλατείας, το οποίο θα αποτελείται από δύο δεξαμενές νερού. Το νερό αναβλύζοντας από την πρώτη δεξαμενή θα υπερχειλίζει προς τη δεύτερη, σχηματίζοντας έναν ήπιο καταρράκτη, προσφέροντας φυσικό δροσισμό κατά τη θερινή περίοδο και την ευχάριστη αίσθηση του τρεχούμενου νερού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Καθιστικά επενδεδυμένα με λευκό μάρμαρο διαμορφώνονται στα περιμετρικά τοιχεία των δύο συντριβανιών δίνοντας τη δυνατότητα στο χρήστη για ακόμη πιο άμεση επαφή με το υγρό στοιχείο.
ΣΤΕΓΑΣΤΡΟ ΣΤΟ ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ
Προχωρώντας ακολουθεί η περιοχή που στη μελέτη ονομάζεται «στάσης», όπου βρίσκεται και το αναψυκτήριο. Κυρίαρχο στοιχείο αυτού του σημείου θα είναι μια δεύτερη πέργκολα που το άνοιγμα της θα μειώνεται όσο ο πεζός θα πλησιάζει προς το κέντρο της πλατείας. Θα υπάρχουν καθιστικά και παγκάκια στις δύο πλευρές δημιουργώντας ένα χώρο συνεύρεσης, στον οποίο ο χρήστης μπορεί να ξεκουραστεί ή να ψυχαγωγηθεί αξιοποιώντας και το υφιστάμενο αναψυκτήριο.
Στο συγκεκριμένο χώρο θα τοποθετηθούν μαρμάρινες πλάκες (Βέροιας) λευκού και μαύρου χρώματος. Με μάρμαρο επενδύονται και οι αναβαθμοί στην είσοδο που οδηγεί στο αναψυκτήριο.
ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ
Προχωρώντας προς το κέντρο της πλατείας ο πεζός συναντάει το “κεντρικό δέντρο”. Περιμετρικά του “κεντρικού δέντρου θα διαμορφωθεί ένα κυκλικό καθιστικό επενδυμένο με ξύλο. Ο χρήστης της πλατείας μπορεί να επιλέγει τη θέση του στο καθιστικό ανάλογα με την εποχή και την ώρα στη διάρκεια της μέρας, προκειμένου να εκμεταλλευτεί τη σκιά που ρίχνει το δέντρο ή το άμεσο φως του ηλίου, προσφέροντας άλλη ένα σημείο συγκέντρωσης και ανάπαυσης.
ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ
Βορειοδυτικά του “κεντρικού δέντρου” θα διαμορφωθεί και ενας αμφιθεατρικός χώρος με κερκίδες επενδυμένες κι αυτές με ξύλο. Με τον κατάλληλο εξοπλισμό ο χώρος αυτό μπορεί να φιλοξενήσει μικρής κλίμακας πολιτιστικά ή άλλου είδους δρώμενα που με τη σειρά του μπορεί να συμβάλει στην ισόρροπη ανάπτυξη όλων των περιοχών της πόλης.
Ο ΑΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ
Στη νότια πλευρά της πλατείας, εκεί όπου βρίσκεται το ΚΑΠΗ, ο πεζός προχωρώντας προς το κέντρο της πλατείας θα έχει την ευκαιρία να περάσει δίπλα από ένα θεματικό κήπο με αρωματικά φυτά που θα προκαλεί ευχάριστα την όσφρησή του. Σύμφωνα με τη μελέτη θα φυτευτούν λεβάντα, μέντα, φασκόμηλο, δενδρολίβανο. Τα ξύλινα χωνευτά καθιστικά που θα κατασκευαστούν θα δίνουν την ευκαιρία για ρεμβασμό και ανάπαυση.
Τέλος από την ανατολική είσοδο της πλατείας, από την πλευρά δηλαδή της Λαϊκής Αγοράς θα δημιουργηθεί ένας κυκλικός περίπατος που θα οδηγεί κι αυτός στο κέντρο της πλατείας, κατάφυτος με αειθαλή δέντρα και θάμνους.
ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ
Αξίζει να αναφέρουμε τα διάφορα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπλαση της Πλατείας του ΟΣΕ καθώς θα είναι αυτά που θα προσδώσουν μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία στην πλατεία
Βοτσαλωτό δάπεδο:Ο «διευρυμένος χώρος» στη δυτική πλευρά της πλατείας, οι είσοδοι της πλατείας, οι άξονες κίνησης και τα πεζοδρόμια διαστρώνονται με χυτό βοτσαλωτό δάπεδο δημιουργώντας ένα αντιολισθηρό δάπεδο.
Μαρμάρινες πλάκες: Η περιοχή «στάσης» που περιλαμβάνει και το δημοτικό αναψυκτήριο επιστρώνεται με πλάκες μαρμάρινες και λωρίδες μαρμάρου διαστάσεων λευκού (Βέροιας) και μαύρου χρώματος. Με μάρμαρο επενδύονται και οι αναβαθμοί στην είσοδο που οδηγεί στο αναψυκτήριο.
Μαρμάρινοι κυβόλιθοι: Ο χώρος που αναπτύσσονται οι κερκίδες-καθιστικά επιστρώνεται με μαρμάρινους κυβόλιθους με αντιολισθητική επεξεργασία στη άνω επιφάνεια.
Ξύλινα δάπεδα: Βατό ξύλινο δάπεδο τοποθετείται σε κυκλική επιφάνεια γύρω από το «κεντρικό δέντρο». Το δάπεδο αυτό είναι συνεπίπεδο με τα γειτονικά δάπεδα, το χυτό βοτσαλωτό δάπεδο και το δάπεδο με τους μαρμάρινους κυβόλιθους.
ΟΙ ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ
Σύμφωνα με την τεχνική μελέτη του έργου της ανάπλασης, στην πλατεία ΟΣΕ προβλέπεται η φύτευση 18 νέων δέντρων αειθαλή και 23 φυλλοβόλων μέσα στο χώρο της πλατείας, 11 αειθαλή και 24 φυλλοβόλα δέντρα στα πεζοδρόμια της πλατείας και 36 στα απέναντι πεζοδρόμια που ανακατασκευάζονται. Διατηρούνται τα περισσότερα υφιστάμενα δέντρα και εντάσσονται στο γενικότερο σχεδιασμό.
Στόχος είναι η δημιουργία ενός ευνοϊκού μικροκλίματος που θα ευνοεί τη χρήση του χώρου από τους πολίτες. Η μελέτη στοχεύει αφενός στον απρόσκοπτο ηλιασμό του υπαίθριου χώρου κατά τους χειμερινούς μήνες, αφετέρου στην ηλιοπραστασία και την σκίαση κατά τους θερινούς μήνες, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι ενεργειακές ανάγκες για τη θέρμανσή ή τον δροσισμό του χώρου αντίστοιχα
Επίσης στοχεύει στην προστασία του χώρου από τους ψυχρούς ανέμους το χειμώνα αλλά και τον έλεγχο της ανεμορροής κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών, ώστε να επιτευχθεί φυσικός δροσισμός.
Τέλος στοχεύει στην αποφυγή της ηχητικής όχλησης και συνακόλουθα στη δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος ακουστικής άνεσης για τους δημότες που θα επισκέπτονται την πλατεία.
Δήλωση Δημάρχου Αλεξάνδρειας Π. Γκυρίνη
Ο δήμαρχος της Αλεξάνδρειας κ. Παναγιώτης Γκυρίνης σε δήλωση που έκανε στον ΠΟΛΙΤΗ είπε ότι ο Δήμος Αλεξάνδρειας αξιοποιώντας τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ προβαίνει στην υλοποίηση μιας σειράς απο μεγάλα έργα στο Δήμο, όπως η Αποχέτευση της Μελίκης, ο Τηλεχειρισμός των Υδάτων, η διαχείριση των Βιοαποβλήτων και πολλά άλλα.
Ένα από αυτά τα έργα είναι και το Ανοικτό Κέντρο Εμπορίου, μέρος του οποίου αποτελεί η ανάπλαση της Πλατείας του ΟΣΕ μετά από 50 χρόνια.. Παράλληλα ο Δήμος Αλεξάνδρειας προχωρά και στην ανάπλαση και άλλων δύο πλατείων της πόλης. Της Πλατείας Ελευθερίας και της Πλατείας Αμπελοτοπίων.
Όπως τόνισε στον ΠΟΛΙΤΗ ο Δήμαρχος κ. Π. Γκυρίνης, «στόχος της διοίκησης είναι να υπογραφούν συμβάσεις με ανάδοχο μειοδότη μέχρι το Πάσχα ώστε να προλάβουν οι κατασκευαστικές εργασίες να εκκινήσουν τη θερινή περίοδο και να παραδοθούν οι πλατείες ανακαινισμένες σύντομα στους πολίτες μας, δημιουργώντας άξονες κίνησης, χαλάρωσης, παιχνιδιού και ψυχαγωγίας.
Θα ενισχυθεί σημαντικά το πράσινο και θα δημιουργηθούν θεματικοί κήποι φύτευσης με διαφορά ενδημικά είδη.
Θα κατασκευαστεί χώρος νερού με πίδακες σιντριβανιού και σε συνδυασμό με τη χρήση των ψυχρών υλικών που θα χρησιμοποιηθούν θα διαμορφώνεται θετικά ως προς τους χρήστες της πλατείας το μικρόκλίμα ανάλογα με τις κλιματικές καταστάσεις.
Θα κατασκευαστεί, ένα υπερσύγχρονο ανοιχτό θεατράκι από ξύλο Deck το οποίο θα φιλοξενεί παραστάσεις σχολείων, δρώμενα Πολιτιστικών συλλόγων Αλλά και παιδιά που θέλουν να δοκιμάσουν το υποκριτικό η φωνητικό ταλέντο τους…
Ευελπιστούμε πως του χρόνου τέτοιο καιρό οι δημότες μας θα απολαμβάνουν τρεις νέες με σύγχρονη αρχιτεκτονική αισθητική πλατείες κατασκευασμένες με ψυχρά υλικά φιλικά προς το περιβάλλον και που το πράσινο θα λάβει επιτέλους τη θέση που του αξίζει στους κοινόχρηστους χώρους της πόλης μας».
[το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Ο Πολίτης και το opolitis.gr και αναδημοσιεύεται στην EURACTIV.gr στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή Δίπλα μας»]
euractiv.gr
