Πριν τοποθετηθεί σε περίοπτη θέση στο Μουσείο Μεταφορών της Νυρεμβέργης, η Paulina υπήρξε για δεκαετίες η αρχαιότερη σε λειτουργία ηλεκτρομηχανή της «Deutsche Bundesbahn»...
Η «Lokalbahn AG» (Lokalbahn Aktien-Gesellschaft, «LAG») ήταν μια ιδιωτική σιδηροδρομική εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1887 στο Μόναχο της Βαυαρίας και είχε κύριο μέτοχο την «Lokomotivfabrik Krauss & Co». Οι επιχειρηματικές της δραστηριότητες εστιάζονταν στην φροντίδα και την εκμετάλλευση τοπικών δικτύων, στις δευτερεύουσες γραμμές της Γερμανίας και της Αυστρο-Ουγγαρίας. Το 1905 έθεσε σε λειτουργία την πρώτη της ηλεκτρομηχανή στη Βαυαρία, που ανέλαβε υπηρεσία παραπλεύρως του ποταμού Ammer στη μήκους 23,6 χιλιομέτρων διαδρομή «Ammergaubahn-Murnau–Oberammergau», η οποία εξηλεκτρίστηκε ελάχιστα χρόνια πριν.
Η «LAG 1» (ή «Katharina», όπως ονομάστηκε σύμφωνα με τις συνήθειες της εποχής), κινήθηκε με τις τότε υπάρχουσες προδιαγραφές, δηλαδή με μονοφασικό εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) στα 5,5 kiloVolt σε συχνότητα 16 Hz, το οποίο λάμβανε με παντογράφο. Έτσι έγινε και με τις τέσσερις «αδελφές» της που την ακολούθησαν στην υπηρεσία, στο ίδιο δρομολόγιο, τα επόμενα χρόνια: H «LAG 2» ή «Pauline» από το 1909, η «LAG 3» ή «Hermine» από το 1912, η «LAG 4» ή «Johanna» από το 1922 και η «LAG 5» ή «Adolphine» από το 1930 (η τελευταία «βάπτιση» υπήρξε ιδιαίτερα ατυχής, αφού συνδέεται με την άνοδο του ναζισμού στη Γερμανία).
Από την LAG στην DB...
Οι ηλεκτρομηχανές «LAG 1 bis 5» δεν είχαν ουσιαστικές τεχνικές διαφορές μεταξύ τους. Με απλό τραπεζοειδή σχεδιασμό και σχετικά μοντέρνο για την πρώιμη εποχή τους, αυξήθηκαν σε αριθμό με την προσθήκη των «LAG 2» και «LAG 3» αρχικά, λόγω της ανάγκης δρομολόγησης περισσότερων οχημάτων για την έλξη επιβατικών βαγονιών.
Πριν το πρώτο μισό της δεκαετίας του '20, η τροφοδοσία τους σε ρεύμα μετατράπηκε και μεταφέρθηκε στα 5 kiloVolt σε συχνότητα 16,7 Hz. Την 1η Αυγούστου 1938 η εταιρεία «Lokalbahn Aktien-Gesellschaft» εθνικοποιήθηκε και στη συνέχεια εντάχθηκε στο ενοποιημένο σχήμα της «Deutsche Reichsbahn» (DR). Η τελευταία κωδικοποίησε εκ νέου τις πέντε ηλεκτρομηχανές, φροντίζοντας όμως να διατηρήσει τα θηλυκά τους ονόματα: «E 6901» Katharina, «E 6902» Pauline, «E 6903» Hermine, «E 6904» Johanna και «E 6905» Adolphine. Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι «LAG 1 bis 5» περιήλθαν στη δικαιοδοσία της «Deutsche Bundesbahn» (DB), η οποία ύστερα από την απαιτούμενη τροποποίησή τους την περίοδο 1954-1955, μετέφερε την τροφοδοσία τους σε ρεύμα στα 15 kiloVolt και 16,7 Hz.
E 6902 Paulina
H ηλεκτρομηχανή «LAG» 2 ή «Paulina», που κατασκευάστηκε από τις «Lokomotivfabrik Krauss» και «Siemens-Schuckertwerken» (SSW), τέθηκε για πρώτη φορά σε λειτουργία τον Αύγουστο του 1909. Εξωτερικά ήταν σχεδόν ίδια με την «LAG 1», διέθετε όμως πολύ πιο ισχυρούς κινητήρες.
Τρία χρόνια αργότερα απέκτησε και «αδελφάκι», την «LAG 3» ή «Hermine», που διέφερε από την «Paulina» σε μικρές μόνο λεπτομέρειες. Όταν πέρασε στην ευθύνη της «Deutsche Reichsbahn» υποβλήθηκε σε ανακαίνιση στο εργαστήριο του Murnau, κατά την οποία αντικαταστάθηκε σχεδόν ολόκληρος ο ηλεκτρικός εξοπλισμός της, σε συνεργασία με την «Brown, Boveri & Cie». Το 1955 μετακινήθηκε για να αναλάβει υπηρεσία στη Χαϊδελβέργη, μαζί με την «Ε 6903», όπου και παρέμεινε για εννέα χρόνια. Το 1964 επέστρεψε στα παλιά της «λημέρια» στη Bαυαρία, όπου και εργάστηκε έλκοντας συνήθως δύο επιβατικά βαγόνια μέχρι τις 29 Ιουνίου 1982, με μόνη αλλαγή την πλαστικοποίηση δύο πλευρικών παραθύρων της το 1977.
Υπήρξε για δεκαετίες η παλαιότερη ηλεκτρομηχανή της «Deutsche Bundesbahn», αφού η «Hermine» είναι μεταγενέστερη κατά λίγους μήνες. Αμφότερες, εκτός των τοπικών τακτικών δρομολογίων από τον Σεπτέμβριο του 1981, είναι στις ημέρες μας από τα πιο σημαντικά εκθέματα του Μουσείου Μεταφορών της Νυρεμβέργης. Η «Ε 6902» βρίσκεται στην ίδια αίθουσα με το «Adler» και την «Βavarian S 2/6», ενώ η «Ε 6903» έχει μεταφερθεί με τη μορφή του δανεισμού στο Μουσείο του Koblenz, όπου θα παραμείνει μέχρι το 2026.
TEXNIKH ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
H ηλεκτρομηχανή «E 6902 Paulina», που εκινείτο στο ευρωπαϊκό πλάτος τροχιάς των 1.435 χιλιοστών, χρησιμοποιούσε αρχικά εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) στα 5,5 kiloVolts (kV) και 16 Hertz (Hz), το οποίο παρεχόταν μέσω της επαφής του παντογράφου της με την εναέρια γραμμή (τη δεκαετία του '20 5kV στα 16,7 Hz και από το 1954 15kV στα 16,7 Hz).
Το δύο αξόνων όχημα (κατηγορίας Βο) είχε μικρές διαστάσεις (μήκος 7,35 μ., διάμετρο τροχού ένα μέτρο) και ζύγιζε 25,5 τόνους, με μέγιστο φορτίο ανά άξονα 12,8 τόνων. Οι δύο ηλεκτρικοί κινητήρες του, ισχύος 410 ίππων (306 kW) στη συνεχή λειτουργία και 472 ίππων (352 kW) στη λειτουργία της μιας ώρας, μπορούσαν να το κινήσουν με μέγιστη ταχύτητα 50 χλμ./ώρα. Όσο για την εκκίνηση της ελκτικής προσπάθειας (starting tractive effort), ανερχόταν στα 82 kiloNewton (8,36 τόνοι).
Videos
Κείμενο & φωτογραφίες: Σπύρος Χατήρας, wikiwand, wikipedia