Στα μακρινά δρομολόγια της ανατολικής ακτής (Λονδίνο-Νιούκαστλ-Εδιμβούργο) το βρετανικό express έφτανε τα 160 χλμ./ώρα, ταχύτητα που κανένα τακτικό τραίνο δεν μπορούσε να επιτύχει το 1963.
H «Class 55» ήταν μια σειρά 22 ντιζελοηλεκτρικών μηχανών με έξι άξονες, της κατηγορίας CC, που κατασκευάστηκαν στη Μεγάλη Βρετανία για λογαριασμό της «British Railways» την περίοδο 1961-1962. Όπως είναι γνωστό, τα τραίνα που ταξινομούνται στη συγκεκριμένη ομάδα σιδηροδρομικών οχημάτων έχουν μεγαλύτερες δεξαμενές καυσίμων και καλύπτουν μακρινές αποστάσεις, με δεδομένο ότι το μέγεθός τους ευνοεί την ελαχιστοποίηση των στάσεων για ανεφοδιασμό.
Φυσικά, έχουν και μεγαλύτερες μεταφορικές δυνατότητες, οι οποίες ήταν και το δέλεαρ για να λάβει σάρκα και οστά η συγκεκριμένη σειρά. Όλες τους κατασκευάστηκαν από την «English Electric», χρησιμοποιώντας ως πρότυπο για τον σχεδιασμό τους το πρωτότυπο «DP1». Σύντομα απέκτησαν το υποκοριστικό «Deltic», από τον ομώνυμο πετρελαιοκινητήρα σχήματος αντεστραμμένου δέλτα της Napier, που αναπτύχθηκε για το Βασιλικό Ναυτικό στα χρόνια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Η «Class 55» διέθετε δύο τέτοιους 18κύλινδρους κινητήρες, του τύπου «D18-25» και ισχύος 1.650 ίππων (1.230 kW) έκαστος, oι οποίοι τροφοδοτούσαν τις γεννήτριες συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος (DC).
Λονδίνο-Εδιμβούργο σε λιγότερες από 6 ώρες
Η κατά 400 ίππους ισχυρότερη διάδοχος της «Class 40» στα μακρινά δρομολόγια της βρετανικής ανατολικής ακτής (Λονδίνο-Νιούκαστλ-Εδιμβούργο) ήταν σε θέση να αναπτύξει μέγιστη ταχύτητα 160 χιλιομέτρων την ώρα, επίδοση που κανένα τακτικό τραίνο δεν μπορούσε να επιτύχει το 1963.
Σε συνδυασμό με τη μεγάλη χωρητικότητα της δεξαμενής καυσίμων (4.100 λίτρα) και έλκοντας από 11 έως και 13 επιβατικά βαγόνια εκτελούσε την αποστολή της στο χρόνο-ρεκόρ των 5 ωρών και 55 λεπτών, που με τις συνεχείς αναβαθμίσεις της κύριας γραμμής τη δεκαετία του '70 μειώθηκε σε 5 ώρες και 27 λεπτά. Η βάρους 101 τόνων ντιζελοηλεκτρική μηχανή είχε μήκος 21 μέτρα και μεταξόνιο σχεδόν 18, ενώ το ύψος της άγγιζε τα τέσσερα μέτρα (πλάτος 2,68 μέτρα, διάμετρος τροχού 1.143 χλστ).
Εθιμοτυπικό και όχι μόνο
Τα οχήματα της «Class 55» ήταν βαμμένα με το αντιπροσωπευτικό πράσινο βρετανικό χρώμα (british green) και με το τετράγωνο του ρύγχους τους σε έντονο κίτρινο.
Ο συνδυασμός αυτός μόνο τυχαίος δεν ήταν, αφού την εποχή της παρουσίασής τους τα βρετανικά μονοθέσια κυριαρχούσαν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Formula 1, με τις Lotus «Mark 25» και «Mark 33» να νικούν σε κάθε αυτοκινητοδρόμιο. Με την επιλογή αυτή, η «British Railways» περνούσε το μήνυμα στο επιβατικό κοινό πως τα οχήματά της ήταν αντίστοιχα γρήγορα, στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Οι Βρετανοί κρατούν τις παραδόσεις
Στο ξεκίνημα της σταδιοδρομίας τους τα 22 οχήματα της «Σειράς 55» κυκλοφορούσαν στις σιδηροτροχιές με αρίθμηση που άρχιζε από το «D9000» και ολοκληρωνόταν στο «D9021».
Αυτό άλλαξε στα τέλη της δεκαετίας του '60, με την εισαγωγή του συστήματος πληροφορικής TOPS, η οποία όρισε η νέα κωδικοποίησή τους να εκκινεί από το «55001» και να τελειώνει στο «55022». Εκεί που δεν σημειώθηκε καμιά διαφοροποίηση ήταν στις ονομασίες τους, αφού παρέμειναν ίδιες ως τη συνταξιοδότησή τους: «Queen's Own Highlander», «Alycidon», «Crepello» και «Ballymoss» ήταν οι πιο γνωστές από αυτές, με υπεράνω όλων τη «Royal Scots Grey», που είχε και το χρόνο-ρεκόρ των 5 ωρών και 27 λεπτών στη διαδρομή Λονδίνο-Εδιμβούργο.
Ασφαλώς οι Βρετανικοί Σιδηρόδρομοι δεν ήταν οι μόνοι που «βάφτιζαν» τα τραίνα τους, ήταν όμως εκείνοι που διατηρούσαν τις ονομασίες αυτές στο μεγαλύτερο βάθος χρόνου.
Επίλογος...
Από το 1966 και μετά κάποια από τα τραίνα της «Class 55» βάφτηκαν γαλάζια, διατηρώντας πάντα τον χαρακτηριστικό κίτρινο χρωματισμό στο ρύγχος τους.
Έκτοτε, οι βελτιώσεις τους ήταν τακτικές, με τις κυριότερες από αυτές να αφορούν το σύστημα επιβράδυνσης και την τοποθέτηση νέου κλιματισμού στα επιβατικά βαγόνια. Η εισαγωγή του InterCity 125 στα δρομολόγια της ανατολικής βρετανικής ακτής το 1978, σήμανε την ώρα της αποστρατείας για το express των 160 χλμ./ώρα.
Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε στις αρχές του 1980 και ολοκληρώθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1982. Από τα εικοσιδύο οχήματα οδηγήθηκαν στα διαλυτήρια τα δεκαέξι, με τα έξι εναπομείναντα να κοσμούν σήμερα τα σιδηροδρομικά μουσεία της χώρας. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το περίφημο «Royal Scots Grey», που συνεχίζει να προσφέρει στους απανταχού φίλους των τραίνων τις πιο όμορφες και νοσταλγικές εκδρομές...
Video
Σπύρος Χατήρας
Φωτογραφίες: rail.co.uk, flickr.com, wikimedia