Οποιαδήποτε λύση για τη βελτίωση των μετακινήσεων δεν έχει νόημα χωρίς αξιόπιστη συγκοινωνία, επισημαίνει ευρωπαϊκή έκθεση.
Κορμός κάθε βιώσιμου συστήματος αστικών μετακινήσεων παραμένει η ύπαρξη μιας αξιόπιστης, σταθερής και αποτελεσματικής δημόσιας συγκοινωνίας, από κοινού με το ποδήλατο και το περπάτημα. Οπως επισημαίνει νέα ευρωπαϊκή μελέτη, «κλειδί» για τη βελτίωση των επιδόσεων των συγκοινωνιών είναι η βελτίωση της πρόσβασης των πολιτών, κάνοντας το περπάτημα ή το ποδήλατο προς και από αυτές να είναι η πιο εύκολη και ευχάριστη επιλογή.
Η έκθεση «Το πρώτο και το τελευταίο μίλι - το “κλειδί” για βιώσιμες αστικές μεταφορές» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος εστιάζει στο κομμάτι της πρόσβασης στα μέσα μαζικής μεταφοράς ως ένα κρίσιμο σημείο για τη μείωση των μετακινήσεων με αυτοκίνητο. Οπως υπενθυμίζει η έκθεση, το 2018 οι μέσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από νέα αυτοκίνητα αυξήθηκαν για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο, φθάνοντας τα 140 γρ. CO2 ανά χιλιόμετρο. Σήμερα ο τομέας των μεταφορών είναι υπεύθυνος για το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ε.Ε., ενώ θεωρείται σημαντική πηγή ρύπανσης του αέρα με αιωρούμενα μικροσωματίδια και διοξείδιο του αζώτου. Χαρακτηριστικό είναι πως οι εκπομπές ρύπων από τον τομέα των μεταφορών ήταν το 2018 κατά 29% υψηλότερες από ό,τι το 1990, ενώ σύμφωνα με το Green Deal θα πρέπει να περικοπούν κατά 90% μέσα στα επόμενα 30 έτη.
Σύμφωνα με την έκθεση, η ύπαρξη ελκυστικών επιλογών για τις μετακινήσεις προς και από τις συγκοινωνίες παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα και στη βιωσιμότητα των αστικών μεταφορών. Στην Ολλανδία, για παράδειγμα, δοκιμάστηκε στο πλαίσιο ευρωπαϊκού προγράμματος η δημιουργία ενός συστήματος διαμοιρασμού ποδηλάτων με προορισμό τους σταθμούς του τρένου, σχεδιασμένου από την οπτική του επιβάτη. Τα μέτρα που ελήφθησαν περιλαμβάνουν τη δημιουργία ασφαλών χώρων στάθμευσης για ποδήλατα και την παροχή κοινού «εισιτηρίου» για το ενοικιαζόμενο ποδήλατο προς και από τον σταθμό και το τρένο.
Οι επιλογές αυτές δεν αφορούν μόνο τη μετακίνηση πολιτών, αλλά και αγαθών: για παράδειγμα, στο Αμστερνταμ μια εταιρεία μεταφορών παραδίδει τα δέματα σε έναν «μικρο-κόμβο» και από εκεί τα παραλαμβάνουν διανομείς με ποδήλατα προς τον τελικό παραλήπτη. Στη Γερμανία, μεγάλος μεταφορέας προϊόντων χρησιμοποιεί 10.000 ηλεκτρικά φορτηγά για τη διανομή πακέτων στο εσωτερικό των πόλεων, εξοικονομώντας ετησίως 3-4 τόνους CO2 ανά όχημα και 1.100-1.500 λίτρα ντίζελ ανά όχημα το έτος. Στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας δημιουργήθηκε ένας «μικρο-κόμβος» στο εμπορικό κέντρο, από όπου τροφοδοτούνται τα καταστήματα. Η διανομή γίνεται από έναν πάροχο μία φορά την ημέρα, εξοικονομώντας κατά προσέγγιση 140.000 χλμ. μετακινήσεων ετησίως.
«Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη αξιόπιστης συγκοινωνίας παραμένει η ραχοκοκαλιά κάθε βιώσιμου συστήματος αστικών μεταφορών», αναφέρει η έκθεση. «Οι σωστές επιλογές για τη μετακίνηση προς και από τις συγκοινωνίες θα τις καταστήσουν πιο ελκυστικές και θα αυξήσουν τη χρήση τους. Ωστόσο δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ύπαρξη ενός αναποτελεσματικού συστήματος συγκοινωνιών».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ
kathimerini.gr
