Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019

Εργοστάσιο Εμποτισμού Κατερίνης. Καμιά αξιοποίηση μετά το κλείσιμο του.

Σύντομη ιστορική ανάδρομη.

Η κατασκευή του εργοστάσιου ξεκίνησε το 1936 με σχέδια των τεχνικών υπηρεσιών του τότε ΣΕΚ σε συνεργασία με Γερμανική εταιρία .
Το 1938 ολοκληρώνονται κτιριακές εγκαταστάσεις και αμέσως η Γερμανική εταιρία RHEINMETALL-BORSIG αναλαμβάνει την εγκατάσταση του μηχανολογικού εξοπλισμού με εξειδικευμένο προσωπικό.
Τον Αύγουστο 1939 ξεκινά η λειτουργία του εργοστασίου βγάζοντας τους πρώτους εμποτισμένους στρωτήρες. Όπως μας πληροφόρησαν οι εργαζόμενοι το εργοστάσιο την τελευταία στιγμή γλίτωσε από την ολική καταστροφή κατά την αποχώρηση των Γερμανών, οι οποίοι είχαν τοποθετήσει μεγάλη ποσότητα εκρηκτικών στο φουγάρο του εργοστασίου. Μεταπολεμικά το εργοστάσιο συνέβαλε αναμφισβήτητα και αποφασίστηκα στην ανάπτυξη των υποδομών τόσο των μεταφορών όσο τηλεπικοινωνιών καθώς και του ηλεκτρισμού, δίνοντας στην κοινωνία βασικά αγαθά τις τεχνολογίας.


Σε επιτόπιο ρεπορτάζ που κάναμε για το Εργοστάσιο Εμποτισμού Κατερίνης και δημοσιεύσαμε στο περιοδικό "ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" το 2004 γράφαμε:


Περνώντας από την περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού Κατερίνης είτε με το τρένο είτε με το αυτοκίνητο από την εθνική οδό, μπροστά μας δεσπόζει το φουγάρο , ύψους 38 περίπου μέτρων, του εργοστάσιου εμποτισμού Κατερίνης του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος, το οποίο είναι το σήμα κατατεθέν για την περιοχή. Εδώ και 65 χρόνια αυτή η βιομηχανική μονάδα πρόσφερε σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Επισκεφθήκαμε το εργοστάσιο και συνομιλήσαμε με τους εργαζόμενους οι οποίοι με μεγάλη περηφάνια μας μίλησαν για την ιστορία του και την διαδικασία παραγωγής της εμποτισμένης ξυλείας, μια δουλειά όπως είπαν που δεν είναι καθόλου εύκολη αφού είναι υποχρεωμένη να εργάζονται κάτω από δύσκολες συνθήκες. Από την υλοτόμηση μέχρι τον εμποτισμό και την παράδοση της ξυλείας περνά από διάφορες φάσεις επεξεργασίας για να δοθεί σε χρήση το τελικό αποτέλεσμα. Για την ιστορία και την πορεία αυτού του εργοστασίου μας μίλησε ο υπαρχιμηχανικός του ΟΣΕ κ. Θεόδωρος Στούμπος ο οποίος είπε: « Το εργοστάσιο κατασκευάσθηκε το 1936 και το μηχανολογικό εξοπλισμό τοποθέτησε η Γερμανική εταιρία RHEINMETALL-BORSIG. Το εργοστάσιο έγινε με προοπτική να αξιοποιηθούν τα δάση του Ολύμπου όπου υπήρχε μεγάλη παραγωγή σε ξύλα οξιάς και δρυς ξυλεία απαραίτητη για τις ανάγκες του ΣΕΚ εκείνης της εποχής. Ο χώρος επιλέγει γιατί η Κατερίνη βρίσκεται σχεδόν στο ενδιάμεσο του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνας - Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρούπολης και το εργοστάσιο είχε αναλάβει να επεξεργάζεται και να διαθέτει στον ΟΣΕ τους στρωτήρες που είχε ανάγκη για τα έργα και την συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου. Αυτό μέχρι περίπου το 1965 όπου άρχισε να εκτελεί εργασίες εμποτισμού για την ΔΕΗ και αργότερα για τον ΟΤΕ. Το εργοστάσιο έγινε βασικά για τις ανάγκες του ΟΣΕ. Σήμερα με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την δημιουργία στρωτήρων από τσιμέντο οι ξύλινη στρωτήρες έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα με αποτέλεσμα το έργο να μειώνεται με επακόλουθο και την μείωση του προσωπικού. Αυτή τη στιγμή εμποτίζομαι για τις ανάγκες του ΟΣΕ και του ΟΤΕ και η ετήσια παραγωγή φτάνει περίπου της 9 χιλιάδες κυβικά». Ρωτήσαμε τον κ. Στούμπο αν υπάρχουν πιέσεις για κλείσιμο του εργοστασίου. Μας απάντησε: « Υπάρχουν πιέσεις οι οποίες προέρχονται από ιδιωτικά συμφέροντα και από την τοπική κοινωνία οι οποίοι ξεχνούν πόσο έχει βοηθήσει στη ανάπτυξη της Κατερίνης και της ευρύτερης περιοχής, δίνοντας δουλειά σε πάρα πολλά επαγγέλματα και σε πολύ κόσμο είτε δουλεύοντας μέσα στο εργοστάσιο είτε έμμεσα με την υλοτομία και την μεταφορά της ξυλείας. Θέλω να πιστεύω ότι θα παραμείνει το εργοστάσιο και θα εξακολουθήσει να λειτουργεί». Ρωτήσαμε τον κ. Στούμπο αν υπάρχει μείωση στο προσωπικό είπε: « Δεν μπορεί να γίνει σύγκριση διότι το εργοστάσιο παλαιότερα έφτασε να έχει μέχρι 80 άτομα. Τότε γίνονταν όλες οι δουλειές χειρονακτικά. Τώρα έχουν εκσυγχρονιστεί τα μέσα παραγωγής και το προσωπικό που απασχολείτε επί μονή μου βάσεως είναι 25 εργαζόμενοι. Προσωπικό που καλύπτει αυτή τη στιγμή την υπάρχουσα παραγωγή».

Οι εργαζόμενοι δεν κρύβουν την οργή τους για εκείνους που προσπαθούν με επιχειρήματα σαθρά και έωλα να παύσουν την λειτουργία του εργοστασίου επικαλούμενοι λόγους περιβάλλοντος. Τέτοιοι λόγοι δεν ευσταθούν υποστηρίζουν. Το εργοστάσιο έχει κάνει όλες τις αναγκαίες τεχνολογικές αλλαγές ώστε να μην υπάρχει καμία επίπτωση στο περιβάλλον. Τοποθετήθηκαν φίλτρα στην καμινάδα ενώ ο εμποτισμός της ξυλείας γίνεται με νέα οικολογικά λάδια τα οποία προμηθευόμαστε από την Γερμανία και δεν μυρίζουν πλέον. Δεχόμαστε πόλεμο από ιδιωτικά συμφέροντα για να κλείσει το εργοστάσιο έτσι ώστε να έχουν το πεδίο δράσεως ανοικτό και να ανεβάζουν τις τιμές όπως θέλουν, τονίζουν. Οι εμποτισμένοι στρωτήρες ξύλου τοποθετούνται κάτω από τις γραμμές του τρένου ως βάση σύνδεσης των σιδηροδρομικών γραμμών. Λόγω της ειδικής επεξεργασίας έχουν την δυνατότητα να δέχονται μεγάλες πιέσεις από την διέλευση των συρμών αλλά και να αντέχουν σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Τα πλεονεκτήματα της εμποτισμένης ξυλείας ήταν εκείνα που οδήγησαν στην κατασκευή του εργοστάσιου εμποτισμού Κατερίνης.

Σ. Σ. Δυστυχώς οι φόβοι των εργαζομένων επαληθεύτηκαν και το εργοστάσιο σταμάτησε την λειτουργία του.

Έκτοτε καμία αξιοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου δεν έχει γίνει. 
Από την ήμερα που έπαυσε να λειτουργεί το εργοστάσιο έχουν γίνει διάφορες προτάσεις για την αξιοποίηση του εν τούτοις ακόμη δεν έχει αξιοποιηθεί και χώρος παραμένει ανεκμετάλλευτος. Μια από τις προτάσεις προέβλεπε την δημιουργία χώρων αναψυχής με διατήρηση όλων των μουσειακών στοιχείων του εργοστασίου. Μια πρόταση που δεν έχει προχωρήσει προς την υλοποίηση της για άγνωστους λόγους.

Το εργοστάσιο μπορεί να γλίτωσε από την ανατίναξη των Γερμανών, αλλά φοβόμαστε ότι δεν θα γλυτώσει από την φθορά του χρόνου...


Χρήστος Γιαννακίδης