Το 4ο σιδηροδρομικό πακέτο των κοινοτικών οδηγιών εισάγει σειρά καινοτομιών και επικαιροποιήσεων στο κανονιστικό πλαίσιο του Οργανισμού που θα συνοδεύεται από τυποποιημένες και τεκμηριωμένες διαδικασίες.
Πρόεδρος ΟΣΕ Δικηγόρος στον ΑΠ και ΣτΕ
Σύντομα η χώρα θα εναρμονίσει στη νομοθεσία τις κοινοτικές οδηγίες EE 2016/2370 2016/797 2016/798 που αφορούν τη σιδη ροδρομική υποδομή και τις μεταφορές στον σιδηρόδρομο.
Το 4ο σιδηροδρομικό πακέτο και ιδίως η οδηγία EE 2016/2370 που πραγματεύεται το παρόν άρθρο εισάγει μια σειρά καινοτομιών και επικαιροποιήσεων στο κανονιστικό πλαίσιο του ΟΣΕ που θα συνοδεύεται από την ύπαρξη τυποποιημένων και τεκμηριωμένων διαδικασιών από τη Δήλωση Δικτύου έως το Eπιχειρησιακό Πλάνο και τη Συμβατική Συμφωνία Κράτους-Μέλους και Διαχειριστή Υποδομής.
Πρέπει να επισημανθεί σε ό,τι αφορά τη Δήλωση Δικτύου που είναι το βασικό έσοδο του Οργανισμού πως ήδη ο ΟΣΕ αναθεωρεί ριζικά το μοντέλο υπολογισμού τελών πρόσβασης λαμβάνοντας υπόψη τον Εκτελεστικό Κανονισμό 2015/909 τη διερεύνηση της εφαρμογής mark-ups χρεώσεις ETCS χρεώσεις ορθής χρήσης αιτούμενης/δεσμευμένης χωρητικότητας και τη σύνδεση της Δήλωσης Δικτύου με τη βάση RINF και τις εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης τροχαίου υλικού.
Σήμερα το μεσοσταθμικό τέλος πρόσβασης στο εθνικό ενεργό δίκτυο είναι το χαμηλότερο σε όλη την Ευρώπη.
Η οδηγία EE 2016/2370 παρέχει τη δυνατότητα στον Οργανισμό μέσω του νεοεισερχόμενου θεσμού της κάθετης ολοκληρωμένης επιχείρησης να εκτελεί και μεταφορικό έργο υπό την προϋπόθεση της δημιουργίας θυγατρικής εταιρείας με χωριστή νομική προσωπικότητα και αυτοτελείς υπηρεσίες.
Η δυνατότητα αυτή είναι καλοδεχούμενη δεδομένου ότι οι σιδηροδρομικές επιβατικές μεταφορές αποτελούν δημόσιο αγαθό Παράλληλα ο Κανονισμός 2338/16 που αφορά την απελευθέρωση των εγχώριων επιβατικών μεταφορών 2020 και τη νέα διαδικασία απονομής κρατικών επιδοτήσεων PSO Public Service Obligations επιβάλλει πλέον διαγωνιστικές διαδικασίες επιδοτήσεων με συγκεκριμένες απαιτήσεις επιπέδου εξυπηρέτησης χωρίς ωστόσο να αποκλείονται υπό συγκεκριμένους όρους οι απευθείας αναθέσεις καθώς και η είσοδος open access operators σε κερδοφόρες διαδρομές.
Ο ΟΣΕ ως διαχειριστής υποδομής αναλαμβάνει ιδιαίτερη θεσμική ευθύνη απέναντι σε όλες τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις προκειμένου να έχουν ισότιμη και ελεύθερη πρόσβαση στο εθνικό δίκτυο.
Στο 4ο σιδηροδρομικό πακέτο εξειδικεύονται επιπλέον από όσα προβλέπονταν στην οδηγία EE 2012/34 ενσωματώθηκε με τον ισχύοντα νόμο 4408/2016 οι κανόνες και διαδικασίες πρόσβασης στο δίκτυο προκειμένου να αποκλείεται τυχόν δεσπόζουσα πρόσβαση και εκμετάλλευση μίας έναντι άλλων επιχειρήσεων .
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ.
Με την ίδια οδηγία εισάγεται ως δυνατότητα τα καθήκοντα του διαχειριστή υποδομής να ασκούνται από διαφορετικούς διαχειριστές υποδομής συμπεριλαμβανομένης και της δυνατότητας σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Μέχρι σήμερα όμως έχει αποδειχθεί ότι o ΟΣΕ μέσα από αδιάλειπτη λειτουργία σαράντα και πλέον ετών έχει την τεχνο γνωσία και εμπειρία να διαχειρίζεται και να εκμεταλλεύεται το δίκτυο και δεν απαιτείται ειδικά σε μία μικρή χώρα όπως η Ελλάδα η ανάθεση της διαχείρισης σε περισσότερες επιχειρήσεις ή με σύ μπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στα καθήκοντα του διαχειριστή υποδομής ούτε η ανάθεση σε άλλον φορέα της χρέωσης των τελών ή των δικαιωμάτων χρήσης η οποία θα επέφερε περαιτέρω μείωση των εσόδων του ΟΣΕ και θα προκαλούσε περισσότερες δυσλειτουργίες διενέξεις και καθυστερήσεις από ό,τι θα επέλυε.
Στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς στον σιδηρόδρομο η θεσμική θωράκιση του δημόσιου ΟΣΕ ως εθνικού διαχειριστή υποδομής και ως εγγυητή των κανόνων και διαδικασιών λειτουργίας ιδιωτικών επιχειρήσεων στο δίκτυο είναι επιβεβλημένη.
.ΕΘΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
