Η γερμανική ατμομηχανή που το 1907 στη διαδρομή από το Μόναχο ως το Augsburg άγγιξε την ταχύτητα των 155 χλμ./ώρα, δημιουργώντας ένα μεγάλο ρεκόρ, που έμεινε ακατάρριπτο για τριάντα χρόνια.
Ο Anton Hammel και οι συνεργάτες του χρειάστηκαν μόλις τέσσερις μήνες για να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν το 1906 αυτή τη μοναδική ατμομηχανή, στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της εταιρείας J.A.Maffei στο Μόναχο της Βαυαρίας.
Οι αναφορές πως το δημιούργημά τους άντλησε την έμπνευσή του από την «S9» των Πρωσικών σιδηροδρόμων δεν φαίνεται να ευσταθούν, αφού εκείνη ήταν κατά δύο περίπου χρόνια μεταγενέστερη.
Εκτός των άλλων το πρωτότυπο των Βαυαρών δεν ήταν καινοφανές στην εμφάνισή του, αλλά αυστηρά συμβατικό, με εξαίρεση τη ρύθμιση των τροχών και το μέγεθος των κινητήριων τροχών του. Αυτό που είναι αληθές στην περίπτωσή του, έχει να κάνει με το γεγονός ότι πολλές από τις σχεδιαστικές του πτυχές προέρχονται από το παλαιότερο «Baden IId 4-4-2» της J.A.Maffei.
H διοφοροποίηση με εκείνη την κατασκευή εντοπίζεται στη διάταξη των τροχών, που ήταν «4-4-4» ή 2Β2» κατά το γερμανικό σύστημα ταξινόμησης «UIC» (τέσσερις μη κινητήριοι τροχοί στο εμπρός τμήμα, τέσσερις μεγαλύτεροι των υπολοίπων και κινητήριοι στη συνέχεια, τέσσερις μη κινητήριοι στο πίσω τμήμα).
Οι αναφορές πως το δημιούργημά τους άντλησε την έμπνευσή του από την «S9» των Πρωσικών σιδηροδρόμων δεν φαίνεται να ευσταθούν, αφού εκείνη ήταν κατά δύο περίπου χρόνια μεταγενέστερη.
Οι καινοτομίες και το ρεκόρ
Η σημαντικότερη καινοτομία της Bayerische«S 2/6» εντοπίζεται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά στη Γερμανία επιλέχθηκε ως βασικό υλικό για το κτίσιμο του πλαισίου της ο χυτοσίδηρος, σύμφωνα με την αμερικανική πρακτική. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η όλη κατασκευή να είναι ελαφρύτερη και πιο ελκυστική στην εμφάνιση, ενώ διατηρούσε τον ίδιο βαθμό αντοχής σε σύγκριση με τις υπόλοιπες. Επίσης, ήταν η πρώτη μεγάλη βαυαρική ατμομηχανή που ήταν εξοπλισμένη με υπερθερμαντήρα, επιλογή που εκ των πραγμάτων απαιτούσε μικρότερη περιοχή θέρμανσης.
Με το χαρακτηριστικό για τις κατασκευές του είδους κωνικό εμπρόσθιο τμήμα της και μήκος μεταξονίου που άγγιζε τα 18,5 μέτρα, η «S 2/6» απέδιδε την εντυπωσιακή για την εποχή της ισχύ των 2.170 ίππων (1.620 kW). Χάρις σε αυτήν, στις 2 Ιουλίου 1907 σε μια δοκιμαστική πορεία από το Μόναχο ως το Augsburg με μηχανοδηγό τον Johann Zuschanko, κατά την οποία έσερνε και τέσσερα επιβατικά βαγόνια, έφτασε σε ταχύτητα τα 154,2 χλμ./ώρα.
Η επίδοση αυτή ήταν ένα νέο γερμανικό ρεκόρ ταχύτητας για ατμομηχανές, το οποίο μάλιστα έμεινε ακατάρριπτο για 29 χρόνια (ξεπεράστηκε μόλις το 1935 από την «05 002»). Και αυτό, παρά το γεγονός ότι ο βαυαρικός άνθρακας ήταν κατώτερης ποιότητας από εκείνον που υπήρχε στην υπόλοιπη χώρα.
Με το χαρακτηριστικό για τις κατασκευές του είδους κωνικό εμπρόσθιο τμήμα της και μήκος μεταξονίου που άγγιζε τα 18,5 μέτρα, η «S 2/6» απέδιδε την εντυπωσιακή για την εποχή της ισχύ των 2.170 ίππων (1.620 kW). Χάρις σε αυτήν, στις 2 Ιουλίου 1907 σε μια δοκιμαστική πορεία από το Μόναχο ως το Augsburg με μηχανοδηγό τον Johann Zuschanko, κατά την οποία έσερνε και τέσσερα επιβατικά βαγόνια, έφτασε σε ταχύτητα τα 154,2 χλμ./ώρα.
Η επίδοση αυτή ήταν ένα νέο γερμανικό ρεκόρ ταχύτητας για ατμομηχανές, το οποίο μάλιστα έμεινε ακατάρριπτο για 29 χρόνια (ξεπεράστηκε μόλις το 1935 από την «05 002»). Και αυτό, παρά το γεγονός ότι ο βαυαρικός άνθρακας ήταν κατώτερης ποιότητας από εκείνον που υπήρχε στην υπόλοιπη χώρα.
Σταδιοδρομία
Κωδικοποιημένη αρχικά με τον αριθμό «3201», η ταχύτατη ατμομηχανή της J.A.Maffei υποβλήθηκε σε σημαντικό αριθμό δοκιμών, σε διαδρομές από το Μόναχο ως τη Νυρεμβέργη και το Augsburg. Μετά την ολοκλήρωση των test, τοποθετήθηκε στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της βαυαρικής πρωτεύουσας. Όμως, οι μοναδικές της προδιαγραφές δεν εναρμονίζονταν με τα μεταφορικά καθήκοντα των άλλων ατμομηχανών, από τα οποία υπολείπονταν. Παρά ταύτα, αποδείχθηκε πιο αποτελεσματική από την μεγαλύτερή της «S 3/6 4-6-2 Pacific». Το 1910 η «S 2/6» μετακόμισε στην περιοχή της Ρηνανίας-Παλατινάτου, όπου αξιοποιήθηκε καλύτερα, έχοντας την ίδια αποστολή με τις «S 2/5 4-4-2 Atlantic» και «Palatine P 4».
Εκεί απέκτησε προσωρινά και το υποκοριστικό «Zeppelin», προφανώς για την ταχύτητά της. Δώδεκα χρόνια αργότερα ξαναγύρισε στο Μόναχο και το 1923 εγκαταστάθηκε στο Augsburg. Δύο χρόνια μετά η σιδηροδρομική υπηρεσία αφαίρεσε από τα διακριτικά της τον κωδικό αριθμό «3201», με την ατμομηχανή να επιστρέφει στις εγκαταστάσεις της J.A.Maffei για αποκατάσταση, αλλά και για επαναφορά στα αρχικά της χρώματα. Το βαυαρικό τραίνο συνταξιοδοτήθηκε οριστικά στις 14 Οκτωβρίου 1925 και στη συνέχεια παρουσιάστηκε στην Έκθεση Μεταφορών του Μονάχου.
Το 1936 τοποθετήθηκε στο Μουσείο Μεταφορών της Νυρεμβέργης (Verkehrsmuseum Nürnberg), όπου και βρίσκεται μέχρι τις ημέρες μας, αποτελώντας μαζί με το «Adler» και το «Norgau» ένα από τα πιο σημαντικά εκθέματά του.
Εκεί απέκτησε προσωρινά και το υποκοριστικό «Zeppelin», προφανώς για την ταχύτητά της. Δώδεκα χρόνια αργότερα ξαναγύρισε στο Μόναχο και το 1923 εγκαταστάθηκε στο Augsburg. Δύο χρόνια μετά η σιδηροδρομική υπηρεσία αφαίρεσε από τα διακριτικά της τον κωδικό αριθμό «3201», με την ατμομηχανή να επιστρέφει στις εγκαταστάσεις της J.A.Maffei για αποκατάσταση, αλλά και για επαναφορά στα αρχικά της χρώματα. Το βαυαρικό τραίνο συνταξιοδοτήθηκε οριστικά στις 14 Οκτωβρίου 1925 και στη συνέχεια παρουσιάστηκε στην Έκθεση Μεταφορών του Μονάχου.
Το 1936 τοποθετήθηκε στο Μουσείο Μεταφορών της Νυρεμβέργης (Verkehrsmuseum Nürnberg), όπου και βρίσκεται μέχρι τις ημέρες μας, αποτελώντας μαζί με το «Adler» και το «Norgau» ένα από τα πιο σημαντικά εκθέματά του.
Κείμενο & φωτογραφίες: Σπύρος Χατήρας (DB Museum Nürnberg 31/08/2018)
Ευχαριστούμε τον κ. Σπύρο Χατήρα για την αποστολή του πολύ ενδιαφέροντος
θέματος
