«Κυρία μου μην ταλαιπωρείστε, δεν θα βρείτε το εισιτήριο που ζητάτε εδώ, οπότε επιβιβαστείτε στον συρμό έτσι. Κανείς δεν ελέγχει. Μέχρι να κλείσουν οι μπάρες κινηθείτε ελεύθερα» ήταν η αφοπλιστική απάντηση υπαλλήλου του μετρό σε επιβάτιδα, η οποία αναζητούσε μειωμένο εισιτήριο για την υπερήλικη μητέρα της.
Μπορεί τα παραπάνω λόγια να εμπεριέχουν κάποια παραδοξότητα, καθώς προέρχονται από τον ίδιο τον μηχανισμό των ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), ωστόσο αποτυπώνουν την απίστευτη μα ελληνική πραγματικότητα που καθιέρωσε εδώ και μήνες το υπουργείο Υποδομών στα μέσα σταθερής τροχιάς –και όχι μόνο– της πρωτεύουσας. Από τον περασμένο Οκτώβριο οπότε και ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά η κατάργηση των χάρτινων καρτών απεριορίστων διαδρομών επικρατεί χάος στις συγκοινωνίες. Ελλιπής ενημέρωση του επιβατικού κοινού, σχεδιασμός και αποφάσεις που λαμβάνονταν στο πόδι από πολιτικούς και όχι επιχειρησιακούς προϊσταμένους οδήγησαν εκατομμύρια μετακινούμενους σε απίστευτη ταλαιπωρία.
Οσο αυξανόταν, όμως, η ταλαιπωρία τόσο άδειαζαν τα ταμεία των συγκοινωνιακών φορέων. Οσο επικρατούσε σύγχυση ως προς τα νέα ηλεκτρονικά προϊόντα τόσο απείχε, στρατηγικά, ο ελεγκτικός μηχανισμός. Οσο δεν διενεργούνται έλεγχοι τόσο δεν επικυρώνουν εισιτήρια οι επιβάτες, εξηγούν εργαζόμενοι στις ΣΤΑΣΥ.
Οι κάρτες
Στο μεταξύ, όταν πλέον μπήκε ο Νοέμβριος, οπότε και οι συστηματικοί χρήστες επρόκειτο να χρησιμοποιήσουν τις μηνιαίες κάρτες, δόθηκε νέα παράταση στην ισχύ των αντίστοιχων χάρτινων του Οκτωβρίου. Αποτέλεσμα ήταν ακόμη και εκείνοι που πρόλαβαν, παρά τις ουρές και τις αναμονές, να προμηθευτούν τη μηνιαία ηλεκτρονική προσωποποιημένη κάρτα, να μην προχωρούν στην επικύρωσή της για να μην ξεκινήσουν να «μετρούν» οι 30 ημέρες της ισχύος της. Ετσι, επιβιβάζονταν δωρεάν. Σημειώνεται ότι οι ηλεκτρονικές κάρτες δεν ισχύουν έναν μήνα όπως οι χάρτινες (π.χ. η κάρτα Οκτωβρίου ίσχυε για τον Οκτώβριο) αλλά για 30 ημέρες από την ενεργοποίησή τους.
Οι συγκοινωνίες «προέρχονται» από δύσκολη περίοδο, καθώς η περασμένη διετία ήταν γεμάτη επιθέσεις και βανδαλισμούς, σε πολλές περιπτώσεις κατά εργαζομένων. Ετσι, το πρώτο κύμα άτυπης αποχής από τους ελέγχους ξεκίνησε εδώ και πάνω από έναν χρόνο, όταν αρχικώς οι ίδιοι οι ελεγκτές φοβόντουσαν να διεξάγουν τους ελέγχους, ενώ στη συνέχεια η ελαστικότητα αποτέλεσε... επιχειρησιακή επιλογή. Μόνο οι λίγες εβδομάδες των capital controls τον Ιούλιο του 2015, οπότε και αποφασίστηκε η δωρεάν μετακίνηση με τις αστικές συγκοινωνίες, κόστισαν στον ΟΑΣΑ σχεδόν 10 εκατ. ευρώ. Εργαζόμενοι στις συγκοινωνίες συγκρίνουν την παρούσα περίοδο με τότε, τονίζοντας ότι μπορεί να μην έχει πει κανείς ότι η επιβίβαση είναι δωρεάν, «αλλά όταν οι επιβάτες γνωρίζουν ότι δεν θα αναζητήσει κανείς το εισιτήριό τους δεν έχουν κανέναν λόγο να το ακυρώσουν».
Ανενεργό παραμένει –ακόμα...– το μεγαλύτερο όπλο κατά της εισιτηριοδιαφυγής, οι μπάρες εισόδου και εξόδου στους σταθμούς των μέσων σταθερής τροχιάς. Εχοντας υπερβεί κατά πολύ το χρονοδιάγραμμα που ήθελε όλους τους σταθμούς να «κλείνουν» έως τις 20 Δεκεμβρίου, μέχρι σήμερα κλειστές μπάρες συναντά κανείς μόλις σε έξι («Αεροδρόμιο», «Δουκ. Πλακεντίας», «Αιγάλεω», «Ελαιώνας», «Αγιος Δημήτριος», «Αγιος Αντώνιος») από τους 60 σταθμούς μετρό και Ηλεκτρικού.
Ακόμη και στους σταθμούς που παραμένουν κλειστές, υπάρχουν πύλες ανοιχτές για τη διευκόλυνση ειδικών κατηγοριών επιβατών όπως είναι οι άνεργοι και τα ΑμεΑ. Μεταξύ των επόμενων σταθμών που θα κλείσουν είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η «Αγία Μαρίνα» και ο «Κεραμεικός», ωστόσο ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών) και ΣΤΑΣΥ αποφεύγουν να ενημερώνουν ποιοι σταθμοί πρόκειται να κλείσουν για λόγους ασφαλείας...
Χαρακτηριστικό, μάλιστα, της αποτελεσματικότητας των κλειστών συστημάτων αποτελεί η δήλωση του υπουργού Υποδομών που αποκάλυψε ότι ο σταθμός «Δουκ. Πλακεντίας» (έχει κλειστές πύλες) εμφανίζει περισσότερες επικυρώσεις απ’ ό,τι οι κεντρικότεροι σταθμοί της πόλης που είναι το «Σύντα-γμα» και η «Ομόνοια» όπου οι μπάρες είναι ακόμα ανοιχτές. Φρένο στα σχέδια του ΟΑΣΑ για επιτάχυνση της διαδικασίας κλεισίματος των πυλών εισόδου αποτέλεσε η επίθεση αγνώστων στον σταθμό «Πανεπιστήμιο» πριν από λίγες εβδομάδας. Θύμα της επίθεσης ήταν όλος ο εξοπλισμός επικύρωσης των ηλεκτρονικών εισιτηρίων, με αποτέλεσμα η επιβίβαση στον συγκεκριμένο σταθμό να διεξάγεται δωρεάν για ένα περίπου 24ωρο, μέχρι την επισκευή των μηχανημάτων.
Εκεί είναι Μαδρίτη
Σύγκριση που προκαλεί μελαγχολία, η άριστη οργάνωση και ενημέρωση των επιβατών για το «νέο σύστημα» στη Μαδρίτη. Χωρίς να «ανοίξει μύτη» τέθηκε σε ισχύ την Πρωτοχρονιά το αντίστοιχο σύστημα ηλεκτρονικών εισιτηρίων στο μετρό της πρωτεύουσας της Ισπανίας. Οι επιβάτες ήταν ενήμεροι από το περασμένο καλοκαίρι για τα χρονοδιαγράμματα μετάβασης στο νέο σύστημα –τα οποία τηρήθηκαν– αλλά και για τα νέα ηλεκτρονικά προϊόντα που θα αντικαθιστούσαν τα χάρτινα εισιτήρια. Αλλο «μεσογειακό ταμπεραμέντο»...
Συντάκτης: Αλεξάνδρα Κασσίμη
Πηγή: kathimerini.gr