Ο πόλεμος του ’40 χρειάστηκε την αυταπάρνηση των Ελλήνων στρατιωτών προκειμένου να νικήσουν την υπέρτερη σε δυνάμεις Ιταλία. Στα δύσβατα βουνά της Αλβανίας ο Έλληνας στρατιώτης είχε και έναν «ξεχασμένο» σύμμαχο:
Τα άλογα, μουλάρια και γαϊδούρια και γενικά τα υποζύγια που υπέφεραν όσο και οι στρατιώτες: Μέσα στη νύκτα, στη βροχή, στο χιόνι, στην ατελείωτη λάσπη και πολλές φορές υπό τις βολές των εχθρικών πυροβόλων, τα ζώα μετέφεραν στις πλάτες τους κάθε μορφής εφόδια, ακόμη και τραυματίες. Έσωσαν πολλές ζωές και βοήθησαν τα μέγιστα. Τα υποζύγια μαζί με τους συνοδούς στρατιώτες άνηκαν στους λόχους ορεινών μεταφορών (ΛΟΜ).
Τα άλογα, μουλάρια και γαϊδούρια και γενικά τα υποζύγια που υπέφεραν όσο και οι στρατιώτες: Μέσα στη νύκτα, στη βροχή, στο χιόνι, στην ατελείωτη λάσπη και πολλές φορές υπό τις βολές των εχθρικών πυροβόλων, τα ζώα μετέφεραν στις πλάτες τους κάθε μορφής εφόδια, ακόμη και τραυματίες. Έσωσαν πολλές ζωές και βοήθησαν τα μέγιστα. Τα υποζύγια μαζί με τους συνοδούς στρατιώτες άνηκαν στους λόχους ορεινών μεταφορών (ΛΟΜ).
Όπως ήταν λογικό οι συνοδοί στρατιώτες δέθηκαν πάρα πολύ με τα μουλάρια. Τις ένδοξες ημέρες όμως της νίκης διαδέχτηκε η συνθηκολόγηση στο μέτωπο της Αλβανίας λόγω της Γερμανικής εισβολής. Έτσι οι στρατιώτες πήραν τον δύσκολο δρόμο της επιστροφής μαζί με τα υποζύγια. Πάνω σε αυτά οι εξαντλημένοι στρατιώτες είχαν φορτώσει τα λιγοστά υπάρχοντα τους και έτσι κατόρθωσαν να φτάσουν στον πιο κοντινό σιδηροδρομικό σταθμό στο Αγρίνιο. Όσοι ήθελαν να φύγουν για Πελοπόνησσο, Αθήνα και άλλες περιοχές της Ελλάδος έφτασαν στο Κρυονέρι. Όσα άλογα ή μουλάρια εγκαταλήφθηκαν από τους στρατιώτες , επειδή δεν μπορούσαν να τα πάρουν μαζί τους στο τρένο ή στο καράβι του Κρυονερίου, κατέληξαν στα χέρια των ντόπιων, οι οποίοι αγόραζαν όσο όσο αυτά που είχαν απομείνει σε καλή κατάσταση. Όπως ο Βασίλης Σαλάκος στο βιβλίο του «ενθυμήματα μιας ζωής» χαρακτηριστικά αναφέρει: » Με βαθιά συγκίνηση και σπαραγμό ψυχής, πολλοί φαντάροι αποχωριζόνταν τους συμπολεμιστές τους-υποζύγια-με τα οποία πέρασαν τις κακουχίες του οκτάμηνου σχεδόν πολέμου στα αφιλόξενα βουνά της Αλβανίας». Η πώληση των υποζυγίων ήταν άλλωστε η απέλπιδα προσπάθεια των φαντάρων για να εξοικονομήσουν χρήματα προκειμένου να πάρουν το τρένο ή το καράβι και να γυρίσουν στα σπίτια τους.
Ανάμεσα σε αυτά δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις-μειοψηφία βέβαια-όπου επιτήδειοι έκλεψαν μουλάρια ή γαιδούρια Ελλήνων στρατιωτών. Χαρακτηριστικό ήταν το περιστατικό δύο στρατιωτών που γύρισαν με το μουλάρι τους από το Ελβασάν της Αλβανίας στο Ξηρομέρο. Όταν έπεσαν εξαντλημένοι για ύπνο έδεσαν το ζώο από το πόδι τους, ενώ στο σαμάρι τους είχαν φορτωμένα τα υπάρχοντά τους, κουβέρτες, χλαίνες και άλλα αντικείμενα. Το πρωί ξύπνησαν και το μόνο που βρήκαν ήταν το κομμάτι από το σχοινί που είχαν δέσει το μουλάρι στο πόδι του ενός χωρίς φυσικά να καταλάβουν το παραμικρό.
Το καράβι και το τρένο λοιπόν ήταν η αιτία που πολλά υποζύγια πωλήθηκαν ή εκλάπησαν στην Αιτωλοακαρνανία στη λήξη του πολέμου, το Απρίλιο του 1941. Αν είχαν ανθρώπινη ομιλία, σίγουρα θα έγραφαν ένα ακόμα βιβλίο ιστορίας και θα είχαν πολλά να μας πουν…
Συντάκτης: Λίνος Υφαντής
Πηγή: agrinionews.gr
