Να «κλείσει την πόρτα» στους λαθρεπιβάτες των αστικών συγκοινωνιών επιχειρεί το υπουργείο Υποδομών, χωρίς ωστόσο ακόμη να έχουν ληφθεί σχετικά μέτρα. Η κατάργηση του σώματος εθελοντών ελεγκτών –που κρίθηκε επιβεβλημένη λόγω των πολλαπλών προβλημάτων που σημειώθηκαν κυρίως από τη συμπεριφορά των ελεγκτών– δεν συνοδεύτηκε από κάποιον άλλο μηχανισμό ελέγχου, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή πρακτικώς να μη διενεργούνται έλεγχοι εισιτηρίων. Η λαθρεπιβίβαση κοστίζει στον ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών) ποσό μεγαλύτερο των 40 εκατ. ευρώ ετησίως και η δεινή κατάσταση των οικονομικών των οργανισμών επιβάλλει το άμεσο «μπάλωμα» της τρύπας. Το υπουργείο Υποδομών επεξεργάζεται ένα συνολικό σχέδιο αναδιάρθρωσης των εταιρειών αστικών συγκοινωνιών, σύμφωνα με τις επιταγές του μνημονίου, η υλοποίηση του οποίου όμως παρουσιάζει καθυστερήσεις.
Από τις βασικές προβλέψεις για την καταπολέμηση της μαύρης τρύπας την οποία προκαλεί η λαθρεπιβίβαση είναι η υποχρέωση εισόδου όλων των επιβατών από την μπροστινή πόρτα των λεωφορείων και τρόλεϊ ώστε ο οδηγός να πραγματοποιεί τον έλεγχο του εισιτηρίου. Πρόκειται για προσωρινή πρόβλεψη η οποία θα τεθεί σε ισχύ μέχρι την έναρξη λειτουργίας του αυτόματου συστήματος συλλογής κομίστρου (έξυπνο εισιτήριο) σε περίπου ένα χρόνο, το οποίο αναμένεται να περιορίσει την εισιτηριοδιαφυγή σχεδόν σε μηδενικό επίπεδο. Παράλληλα, το έξυπνο εισιτήριο αποτελεί το βασικότερο όπλο κατά της διακίνησης λαθραίων εισιτηρίων, η οποία λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις πλήττοντας ανεπανόρθωτα τα οικονομικά των οργανισμών.
Ελεγχος από τον οδηγό
Στόχος του υπουργείου Υποδομών είναι ο έλεγχος του εισιτηρίου από τον οδηγό του λεωφορείου ή του τρόλεϊ να λειτουργήσει προληπτικά και όχι κατασταλτικά. «Πρέπει να πείσουμε τους επιβάτες να ακυρώνουν εισιτήρια και όχι να βεβαιώνουμε πρόστιμα», τονίζουν στελέχη του υπουργείου Υποδομών, τα οποία εξηγούν ότι είναι προς όφελος όλων των επιβατών η ενίσχυση των εσόδων των συγκοινωνιακών εταιρειών.
Οι οδηγοί θα κληθούν να ελέγχουν εάν οι επιβάτες που εισέρχονται στα λεωφορεία έχουν εισιτήριο ή όχι, καθώς σήμερα ο ελεγκτικός μηχανισμός είναι υπερβολικά περιορισμένων δυνατοτήτων. Πριν από την κατάργηση των εθελοντών ελεγκτών, κάρτα εθελοντή-ελεγκτή είχαν περίπου 500 εργαζόμενοι στις ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες), εκ των οποίων περίπου 200 διενεργούσαν τακτικούς ελέγχους. Πλέον ελέγχους κάνουν μόνο 30 άτομα, που ασχολούνται αποκλειστικά με τον έλεγχο για όλο το δίκτυο των λεωφορείων, τα οποία καλύπτουν πάνω από 11.000 δρομολόγια καθημερινά.
Σημειώνεται ότι ο έλεγχος εισιτηρίων από οδηγούς και η επιβίβαση από την μπροστινή πόρτα είχαν επιχειρηθεί να εφαρμοστούν και στο παρελθόν, πιλοτικά, σε συγκεκριμένες λεωφορειακές γραμμές. Ωστόσο τα αποτελέσματα ήταν αποθαρρυντικά, καθώς προκαλούνταν συμφόρηση από τους επιβάτες στην μπροστινή πόρτα, ενώ έντονη ήταν και η αντίδραση των οδηγών. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν ορισμένες λεωφορειακές γραμμές σε περιοχές της Αττικής όπου παρατηρούνται συστηματικά κρούσματα βίας κατά των οδηγών, ενώ τα δρομολόγιά τους διεξάγονται συχνά με τη συνοδεία περιπολικών. Καθίσταται σαφές ότι σε αυτές τις γραμμές η διενέργεια ελέγχου κομίστρου από τους οδηγούς καθίσταται από δυσχερής έως επικίνδυνη.
Οι οδηγοί του ΟΑΣΑ εξηγούν ότι δεν είναι σε θέση να διεξάγουν τους σχετικούς ελέγχους, καθώς ο επιβάτης νομικά δεν υποχρεούται να επιδείξει στον οδηγό το εισιτήριό του. Επισημαίνουν μάλιστα ότι είναι επιτακτική η δημιουργία ενός άρτιου και επαρκώς εκπαιδευμένου, ανεξάρτητου σώματος ελεγκτών, καθώς οι οδηγοί δεν μπορούν να διατηρούν παράλληλα και «αστυνομικό» ρόλο.
Τα οικονομικά των αστικών συγκοινωνιών βρίσκονται σε εξαιρετικά κακή κατάσταση, καθώς οι πρωτογενείς ζημίες του ΟΑΣΑ ξεπέρασαν τα 100 εκατ. ευρώ το 10μηνο του 2015. Στο μεταξύ, το υπουργείο Υποδομών έχει εξαγγείλει την αύξηση της τιμής του εισιτηρίου στο 1,40 ευρώ από 1,20 ευρώ, που είναι σήμερα, η οποία με βάση τον αρχικό προγραμματισμό θα ίσχυε από την 1η Ιανουαρίου. Από τη μια δεν έχει επιβληθεί η αύξηση ακόμη, από την άλλη δεν θα κατευθυνθεί στην ενίσχυση των οικονομικών του ΟΑΣΑ καθώς πρόκειται για την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στις μεταφορές από 13% σε 23%, η οποία από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα απορροφάται από τις συγκοινωνιακές εταιρείες με κόστος περίπου 2 εκατ. ευρώ μηνιαίως.
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΣΣΙΜΗ
Πηγή: kathimerini.gr
