Τι προβλέπει η τελική μελέτη για το τραμ. Πόσο θα κοστίσει, ΚΤΕΛ – Ελαιώνες η βασική γραμμή. Πρώτο έργο μας στο νέο ΕΣΠΑ, λέει ο Γ. Μπουτάρης
Δίκτυο Τραμ 24 χιλιομέτρων από τον Εύοσμο μέχρι τη Μίκρα και τους Ελαιώνες προτείνει για τη Θεσσαλονίκη το Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών (ΣΑΣΘ), που παρουσίασε σήμερα την ολοκληρωμένη πλέον μελέτη για το νέο μέσο στους φορείς της πόλης. Το κόστος του Τραμ δεν είναι απαγορευτικό (515 εκατ. ευρώ), πηγές χρηματοδότησης υπάρχουν και το εισιτήριο για τους επιβάτες υπολογίστηκε ότι θα κυμαίνεται γύρω στο 1 ευρώ.
Μάλιστα, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, ανακοίνωσε ότι «το Τραμ αποτελεί πρώτη προτεραιότητα του Δήμου για τη νέα προγραμματική περίοδο και θα είναι η πρώτη πρόταση που θα καταθέσουμε στο ΣΕΣ 2014-2020».
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης προβλέπει ότι οι τρεις προτεινόμενες διαδρομές του Τραμ θα είναι ολοκληρωμένες στο σύνολό τους το 2030, όμως πρώτη θα παραδοθεί η βασική γραμμή (10,8 χλμ. από το ΚΤΕΛ μέχρι τους Ελαιώνες) το 2020, δεύτερη η γραμμή ΧΑΝΘ – Μίκρα (7,19 χλμ.) το 2025 και τέλος η γραμμή Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός – Πανεπιστήμια (5,9 χλμ.).
Ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ, Γιάννης Παλαιστής, επισήμανε πως «η πόλη μπορεί και δικαιούται να αποκτήσει και Μετρό και Τραμ» και πως όλοι οι φορείς μαζί είναι ανάγκη να διεκδικήσουν την υλοποίηση ακόμη ενός μέσου σταθερής τροχιάς για τη Θεσσαλονίκη, ώστε να αλλάξει ριζικά ο χάρτης των δημοσίων αστικών συγκοινωνιών στην πόλη καλύπτοντας το μεγάλο έλλειμμα δεκαετιών.
«Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί για παράδειγμα η Αθήνα και εσχάτως ο Πειραιάς μπορούν να έχουν και μετρό και τραμ και η Θεσσαλονίκη όχι. Γιατί όλες οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις διεκδικούν και διαθέτουν μέσα σταθερής τροχιάς, που αλληλοσυμπληρώνονται και καλύπτουν τις ανάγκες μετακινήσεων των πολιτών, την ώρα που η Θεσσαλονίκη έχει μόνον τα αστικά λεωφορεία. Η διεκδίκηση πρέπει να είναι κοινή. Τα κονδύλια υπάρχουν και το ΣΑΣΘ φρόντισε ώστε η πόλη να έχει τη δυνατότητα να τα εκμεταλλευτεί και να αποκτήσει και Τραμ. Με την ολοκλήρωση του πρώτου στην Ελλάδα Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, με το οποίο εξοπλίσαμε την πόλη και την ολοκληρωμένη και εμπεριστατωμένη μελέτη για το Τραμ, είναι στο χέρι όλων των φορέων να κάνουμε τη Θεσσαλονίκη σύγχρονη μητρόπολη επιβατικών μεταφορών. Το όραμα θα γίνει πραγματικότητα και θα χαράξουμε μια νέα πορεία για τις αστικές συγκοινωνίες», επισήμανε ο κ. Παλαιστής.
«Το νέο μέσο αναμένεται να διευκολύνει σημαντικά τις μετακινήσεις των κατοίκων της πόλης ενώ ταυτόχρονα δίδει τη δυνατότητα επανασχεδιασμού κεντρικών περιοχών, αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος και αύξησης της ελκυστικότητας σε νέες περιοχές ανάπτυξης. Παράλληλα αναμένονται ωφέλειες από τη μείωση των ρύπων, τη μείωση του χρόνου διαδρομής, τη μείωση του συνολικού εξωτερικού κόστους αστικών μεταφορών και τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων», τόνισαν οι επιστήμονες που παρουσίασαν το έργο (Ε. Βουγιούκας, Χ. Πυργίδης, Ι. Πολίτης και Α. Παπανικολάου).
Τα χαρακτηριστικά
Το προτεινόμενο δίκτυο έχει μήκος 24 χλμ., προτείνεται να υλοποιηθεί σε τρεις χρονικά φάσεις και το κόστος του ανέρχεται στα 20-22 εκ. ευρώ ανά χλμ. (συνολικό κόστος 515,76 εκ. ευρώ).
Το Τραμ μπορεί να εξασφαλίσει υψηλές ταχύτητες μετακινήσεων, υψηλή συχνότητα δρομολογίων και βελτίωση εξυπηρέτησης των μετακινουμένων, αποτρέποντάς τους από τη χρήση ΙΧ αυτοκινήτων.
Στις βασικές αρχές του σχεδιασμού περιλαμβάνεται η παραδοχή ότι το Τραμ θα έχει συμπληρωματική λειτουργία με το Μετρό στη διαδρομή του στο κέντρο της πόλης όπου αναμένονται συνθήκες κορεσμού (τμήμα από Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι Σιντριβάνι). Επίσης, οι οδεύσεις του Τραμ θα καλύπτουν περιοχές της πόλης που δε θα εξυπηρετούνται από τις επεκτάσεις του Μετρό (Άνω Τούμπα, ανατολικές περιοχές της Θεσσαλονίκης κοντά και παράλληλα στο θαλάσσιο μέτωπο), ενώ το νέο μέσο προβλέφθηκε να έχει τροφοδοτική λειτουργία στο Μετρό με μετεπιβίβαση σε ικανό αριθμό κοινών ή κοντινών σταθμών.
Στα 24 χλμ. του δικτύου Τραμ η γραμμή θα είναι διπλή και οι διάδρομοι προστατευμένοι στο 89,6% του μήκους. Προβλέφθηκαν 43 στάσεις (5 τερματικοί), ένα αμαξοστάσιο 45 στρεμμάτων και ηλεκτροκίνηση με εναέρια καλώδια.
Η μετακίνηση των επιβατών θα γίνεται με 45 αρθρωτά οχήματα χαμηλού δαπέδου, μήκους 35 μέτρων και πλάτους 2,3, χωρητικότητας 220 ατόμων (140 όρθιοι, 40 καθήμενοι), τα οποία θα έχουν μέγιστη ταχύτητα 80 χλμ./ώρα (μέση ταχύτητα 20-21 χλμ./ώρα). Το Τραμ θα έχει προτεραιότητα σε όλες της σηματοδοτημένες διασταυρώσεις και η απόσταση μεταξύ των στάσεων θα είναι μεταξύ 450 και 650 μέτρων.
Οι κοινές στάσεις με το Μετρό είναι πέντε (Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, Πανεπιστήμια, Παπάφη, πρώην Νομαρχία, Μίκρα).
Οι συνολικοί αναμενόμενοι επιβάτες ημερησίως ανέρχονται σε 172.700, με δυνατότητα να φτάσουν στους 196.300, που σημαίνει ότι ετησίως αναμένεται να μετακινούνται με το Τραμ 51.810.000 επιβάτες.
Δρομολόγια
Τα προτεινόμενα δρομολόγια είναι τρία:
1. ΚΤΕΛ – Ελαιώνες: μήκος 10,8 χλμ., χρόνος απλής διαδρομής 32 λεπτά.
2. ΝΣΣΘ – Ελαιώνες: μήκος 8,76 χλμ., χρόνος απλής διαδρομής 26 λεπτά.
3. Πλατεία Ευόσμου – Μίκρα: μήκος 14,3 χλμ., χρόνος απλής διαδρομής 41 λεπτά.
Οι γραμμές που σχεδιάστηκαν ακολουθούν τις εξής πορείες:
-Πλατεία Ευόσμου – Αριστοτέλους – Λεωφόρος Δενδροποτάμου – ΚΤΕΛ – ΝΣΣ – Αναγεννήσεως – Πολυτεχνείου – Τσιμισκή (ΧΑΝΘ) – Λεωφόρος Στρατού – Γ’ Σεπτεμβρίου – Ν. Εγνατία – Παπάφη – Μαραθώνος – Διογένους – Κλεάνθους – Γρηγορίου Λαμπράκη – Κωνσταντινουπολίτικα – Ελαιώνες.
-ΧΑΝΘ – Μ. Ανδρόνικου – Λεωφόρος Γεωργίου – Β. Όλγας – Εθνικής Αντιστάσεως – Μίκρα.
-ΝΣΣΘ – Μιχ. Καλού – Δραγουμάνου – Αγ. Δημητρίου – 3ης Σεπτεμβρίου – Πανεπιστήμιο.
Κόστος
Το κόστος του έργου συνολικά υπολογίστηκε στα 515,76 εκ. ευρώ, από τα οποία 146,3 αφορούν στο κόστος του τροχαίου υλικού και τα υπόλοιπα στο κόστος υποδομής. Το συνολικό κόστος λειτουργίας και συντήρησης ανά επιβάτη είναι 0,4 ευρώ και η τιμή του εισιτηρίου μπορεί να είναι κοντά στο 1 ευρώ.
Ωφέλειες
Στις ωφέλειες από το Τραμ οι μελετητές περιλαμβάνουν τη μείωση ρύπων, τροχαίων ατυχημάτων και συνολικού εξωτερικού κόστους μεταφορών, την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
Επίσης, με την κατασκευή του Τραμ θα γίνουν αναπλάσεις και αναβαθμίσεις περιοχών, τακτοποιήσεις οδών, αύξηση της ελκυστικότητας και σημαντική βελτίωση της εικόνας της πόλης.
Στις συνθήκες μετακίνησης το Τραμ θα σημάνει μείωση των χρόνων διαδρομής, αποφόρτιση του Μετρό στο κέντρο της πόλης και αύξηση των επιβιβάσεων στο Μετρό στους κοινούς σταθμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι χωρίς Τραμ οι μετακινήσεις των Θεσσαλονικέων με ΙΧ στους άξονες από τους οποίους έχει σχεδιαστεί να διέρχεται το νέο μέσο, το 2030 θα είναι 68%, ενώ με Τραμ αυτό το ποσοστό μειώνεται στο 45%.
Την υλοποίηση του Τραμ προτείνεται να αναλάβει η «Αττικό Μετρό ΑΕ», που έχει την τεχνογνωσία, σε συνεργασία με το ΣΑΣΘ, ώστε να επιτευχθεί και η μέγιστη δυνατή διεπαφή με το Μετρό, ενώ προβλέπεται και αναδιάρθρωση των λεωφορειακών γραμμών, ώστε να είναι τροφοδοτικές προς το Τραμ κι όχι ανταγωνιστικές.
Για τη χρηματοδότηση προβλέπονται νέες μορφές με διευρυμένη Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και μόχλευση επενδύσεων, αλλά και αξιοποίηση των μέσων περιφερειακής πολιτικής και χρηματοδοτικής τεχνικής (JESSICA), ενώ υπάρχει και η δυνατότητα χρηματοδότησης μέσω «Δέσμευσης της Αξίας Γης», δηλαδή άντληση κεφαλαίων με βάση την αύξηση της αξίας γης λόγω της βελτίωσης της προσβασιμότητας από το δίκτυο Τραμ. Προβλέπεται επίσης επένδυση εσόδων από την αναβαθμισμένη ελεγχόμενη στάθμευση ΙΧ, από συμπληρωματικά τέλη κυκλοφορίας ΙΧ ή από χρέωση κυκλοφοριακής συμφόρησης στο κέντρο (μακροπρόθεσμα).
Χρονοδιάγραμμα
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης που παρουσίασαν οι μελετητές προβλέπει δημοπράτηση του έργου ως το τέλος του 2014 (με την προϋπόθεση ότι όλες οι εγκρίσεις θα δοθούν το δεύτερο εξάμηνο), ανάθεση του έργου ως το τέλος του 2016, κατασκευή της πρώτης φάσης (ΚΤΕΛ – Ελαιώνες) ως το τέλος του 2020, κατασκευή δεύτερης φάσης (ΧΑΝΘ – Μίκρα) ως το τέλος του 2025 και κατασκευή της τρίτης φάσης (ΝΣΣ - Πανεπιστήμιο) ως το τέλος του 2030.
Φορείς
Ο κ. Μπουτάρης τόνισε επίσης ότι «είναι ψέμα ολκής ότι το τραμ είναι ανταγωνιστικό του μετρό. Όλοι μαζί μπορούμε να το αποκτήσουμε».
Ο βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης της ΝΔ και επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στο επόμενο δημοτικό συμβούλιο, Σταύρος Καλαφάτης, είπε ότι «δεν υπάρχει κανείς που να έχει αντίθετη άποψη για το τραμ, όμως η Θεσσαλονίκη ταλαιπωρήθηκε πάρα πολλές φορές από οράματα. Είμαι θετικός, αλλά πρέπει να εξεταστούν όλες οι παράμετροι, ώστε να μη μείνει στα χαρτιά, αλλά να γίνει πραγματικότητα».
«Το τραμ θα έχει την πιο ολόθερμη υποστήριξή μας», είπε ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Θεσσαλονίκη Ανοιχτή Πόλη», Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, ενώ θετικοί ήταν όλοι οι φορείς της πόλης.
του Τάσου Τασιούλα
voria.gr
