Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) αναφέρει τα
προγράμματα Marco Polo, τα οποία αποσκοπούν στη εύρεση νέων τρόπων μεταφοράς
εμπορευμάτων, πλην της οδικής, είναι αναποτελεσματικά και πρέπει να διακοπούν
υπό την σημερινή μορφή τους.
«Με απλά λόγια, τα προγράμματα ήταν αναποτελεσματικά, δεδομένου ότι δεν πέτυχαν
τους στόχους τους, είχαν μικρό αντίκτυπο στη στροφή των εμπορευματικών
μεταφορών προς άλλους τρόπους μεταφοράς, πλην της οδικής, και δεν υπάρχουν
δεδομένα βάσει των οποίων να μπορεί να αξιολογηθεί η επίτευξη των στόχων
πολιτικής (π.χ. περιβαλλοντικά οφέλη)» δήλωσε ο Βίλε Ιτάλα, μέλος του ΕΕΣ,
υπεύθυνος για την έκθεση.
Υπενθυμίζεται πως από το 2003, τα προγράμματα Marco Polo I και II χρηματοδοτούν
έργα στον τομέα των υπηρεσιών μεταφορών, τα οποία αποσκοπούν στη στροφή των
μεταφορών εμπορευμάτων από το οδικό στο σιδηροδρομικό δίκτυο, τις εσωτερικές
πλωτές και τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων. Τα προγράμματα εντάσσονται
στον στόχο της πολιτικής μεταφορών της ΕΕ για ανάπτυξη άλλων λύσεων,
εναλλακτικών της αμιγώς οδικής μεταφοράς εμπορευμάτων. Γενικώς αποδεκτός στόχος
είναι η μείωση των διεθνών οδικών εμπορευματικών μεταφορών, βελτιώνοντας κατ’
αυτό τον τρόπο τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των εμπορευματικών μεταφορών,
μειώνοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση και αυξάνοντας την οδική ασφάλεια.
Ωστόσο, στο πλαίσιο του ελέγχου διαπιστώθηκε ότι δεν υποβλήθηκαν αρκετές
συναφείς προτάσεις έργων, επειδή η κατάσταση της αγοράς και οι κανόνες του
προγράμματος αποθάρρυναν τους μεταφορείς από την αξιοποίηση του καθεστώτος. Το
ήμισυ των έργων που ελέγχθηκαν είχε περιορισμένη βιωσιμότητα. Μία από τις
σημαντικότερες διαπιστώσεις του ελέγχου αφορούσε την ύπαρξη σοβαρών ενδείξεων
μη αποδοτικών δαπανών – δηλαδή, ορισμένα έργα θα είχαν δρομολογηθεί ακόμη και
χωρίς τη χρηματοδότηση της ΕΕ. Συγκεκριμένα, 13 από τους 16 δικαιούχους που
ελέγχθηκαν επιβεβαίωσαν ότι θα είχαν δρομολογήσει τα έργα και θα είχαν παράσχει
την υπηρεσία μεταφοράς ακόμη και χωρίς την χρηματοδότηση.
Δεδομένων των αποτελεσμάτων των τρεχόντων προγραμμάτων, το ΕΕΣ συνιστά τη
διακοπή της χρηματοδότησης από την ΕΕ υπηρεσιών εμπορευματικών μεταφορών που
ακολουθούν τον ίδιο σχεδιασμό με τα προγράμματα Marco Polo. Στο μέλλον, προϋπόθεση
για την συνέχιση της χρηματοδότησης τέτοιων έργων θα πρέπει να είναι η
διενέργεια εκ των προτέρων εκτίμησης αντίκτυπου, από την οποία να προκύπτει εάν
και σε ποιον βαθμό υπάρχει προστιθέμενη αξία της ΕΕ. Αυτό προϋποθέτει την
πραγματοποίηση λεπτομερούς ανάλυσης της ενδεχόμενης ζήτησης και των βέλτιστων
πρακτικών στα κράτη μέλη, καταλήγει το Ελεγκτικό Συνέδριο
