Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011

Κάλλιο αργά

ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΒΟΪΤΣΙΔΗ
Τώρα που, θέλοντας και μη, ξαναρχίσαμε να συζητάμε για τουρισμό και προσπαθούμε να πιάσουμε το χαμένο νήμα, ευκαιρία να δούμε τι ρόλο μπορεί να έχει σ' αυτό το εγχείρημα ο σιδηρόδρομος. Οχι τα τακτικά δρομολόγια. Αυτά είναι χαμένη υπόθεση. Με τη χώρα σιδηροδρομικά αποκομμένη από την υπόλοιπη Ευρώπη, με συρρικνωμένο δίκτυο, παραμελημένο τροχαίο υλικό και αραιά δρομολόγια, ακόμη και στο βασικό άξονά της, τα ελληνικά τρένα δύσκολα προκαλούν ενδιαφέρον, έστω στους ορκισμένους ιντερεϊλίστες. Μπορούν, όμως, να γίνουν θαύματα στους μουσειακούς σιδηροδρόμους.
Οι μουσειακοί σιδηρόδρομοι είναι σοβαρή επιχείρηση. Και συνήθως, προσοδοφόρος. Στην Ελλάδα δύσκολα φανταζόμαστε πόσο πολλοί άνθρωποι, κατά κανόνα εύποροι, ταξιδεύουν κάθε χρόνο στις τέσσερις άκρες του κόσμου, άλλοτε μόνοι, άλλοτε σε οργανωμένες ομάδες, αναζητώντας ενδιαφέρουσες σιδηροδρομικές διαδρομές. Υπάρχουν ταξιδιωτικά γραφεία στην Αμερική, στη Γερμανία, την Ελβετία, τη Βρετανία, που ειδικεύονται στη ναύλωση τουριστικών τρένων. Τα οποία δεν είναι απαραίτητα αναβιώσεις του Οριάν Εξπρές και δε διαθέτουν εστιατόριο με είκοσι διαφορετικά μενού. Για παράδειγμα, ένα δεκαήμερο στη Ρουμανία, μια χώρα που ξύπνησε από το μεσαίωνά της και προσπαθεί να καλύψει το χαμένο έδαφος, περιλαμβάνει οκτώ διαδρομές με οκτώ διαφορετικούς συρμούς, άλλοτε με ατμομηχανές και άλλοτε με παλιές ντίζελ.
Ενα από αυτά τα γραφεία, ελβετικό, που προσπάθησε επίμονα να οργανώσει σιδηροδρομικά ταξίδια στην Ελλάδα, εγκατέλειψε την προσπάθεια πανικόβλητο. Ηταν «βουνό» να βρει κάποιον για να συνεννοηθεί στον ΟΣΕ. Και όταν έβρισκε να συνεννοηθεί, άλλα τρένα συμφωνούσε και άλλα έβρισκε να περιμένουν. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα και έτσι στράφηκε στην Τουρκία, στη Βοσνία και στη Βουλγαρία, όπου οι άνθρωποι φαίνεται ότι έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από τουρισμό. Κι όμως, η Ελλάδα έχει μερικές διαδρομές που όμοιές τους δεν υπάρχουν πουθενά στην Ευρώπη. Δεν είναι μόνον η ορεινή Φθιώτιδα όπου οι φίλοι του σιδηροδρόμου μένουν άφωνοι από το συνδυασμό τοπίου και τεχνικών έργων. Είναι τα Τέμπη που αχρηστέψαμε, επειδή, μετά την επαναχάραξη της γραμμής, δεν προβλέφθηκε έξοδος από το σταθμό της Ραψάνης, τα Τέμπη του Νέστου, η ορεινή Αρκαδία, οι κοιλαδογέφυρες του Αγρα, η όχθη της Βεγορίτιδας, το τρενάκι του Πηλίου, τα παράλια της Ηλείας. Μόνον αυτές οι διαδρομές θα μπορούσαν να στηρίξουν ένα πλήρες πρόγραμμα στην Ελλάδα. Υπό την προϋπόθεση ότι θα φροντίσουμε τις παλιές μηχανές που σκουριάζουν και θα συντηρήσουμε εγκαταλειμμένες διαδρομές. Απλώς, χρειάζεται να πάρουμε τα πράγματα στα σοβαρά