Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010

Οι δύο Ελλάδες


ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΒΟΪΤΣΙΔΗ
Η Ελλάδα της μιζέριας. Ταξιδεύοντας προς το Βόλο, μια ομάδα Γερμανών τουριστών είδε στο σταθμό του Βελεστίνου μια αυτοκινητάμαξα Linke Hoffmann του 1937, λιτό αντίγραφο του θρυλικού «Fliegende Hamburger» που τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε καταρρίψει το ρεκόρ ταχύτητας στη γραμμή Αμβούργου - Βερολίνου. Η Linke Hoffmann προέρχεται από τους Σιδηροδρόμους Πελοποννήσου, έγραψε τα τελευταία χιλιόμετρά της στο δίκτυο της Θεσσαλίας και, μόλις εγκαταλείφθηκε, την ανέλαβε υπό την προστασία της η Εταιρία Μουσειακών Σιδηροδρόμων. Ζήτησαν από το σταθμάρχη να την περιεργαστούν από κοντά και έτσι αντάλλαξαν κάρτες με τον εκπρόσωπο της ΕΜΟΣ που κλήθηκε από το Βόλο και τους ξενάγησε. Δύο μέρες αργότερα, ο εκπρόσωπος της ΕΜΟΣ δέχθηκε ένα τηλεφώνημα. Ενας από τους Γερμανούς, περπατώντας στο Βόλο, βρήκε πεταμένο στα σκουπίδια ένα τυλιγμένο σχέδιο, με μήκος έξι μέτρων. Το συμμάζεψε και έκπληκτος διαπίστωσε ότι ήταν το τοπογραφικό της γραμμής από το Βόλο έως το Βελεστίνο, από το 1933, αντίγραφο από το πρωτότυπο που είχε συνταγεί το 19ο αιώνα. Πώς το ντοκουμέντο αυτό κατέληξε στον κάδο των απορριμμάτων είναι μια απολύτως ελληνική ιστορία. Το σίγουρο είναι ότι το δώρο του Γκέρχαρντ Γκρότε από τη Βρέμη κατέληξε σε καλά χέρια και θα εκτεθεί στο Μουσείο των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, όταν αυτό δημιουργηθεί. Και η Ελλάδα της ελπίδας. Τι ακριβώς είναι η ΕΜΟΣ; Είναι μια ομάδα λίγων ανθρώπων που προσπαθούν να διασώσουν ό,τι μπορούν από την κληρονομιά των Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας. Μολονότι σχεδόν όλοι ζουν στην Αθήνα, κάθε Σαββατοκύριακο προσφέρουν εθελοντική εργασία στο θεσσαλικό δίκτυο που το ελληνικό κράτος, στο πλαίσιο της πολιτικής για τους σιδηροδρόμους, άφησε να χορταριάζει. Στο μηχανοστάσιο του Βερολίνου συγκεντρώνουν εγκαταλελειμμένο τροχαίο υλικό και το αποκαθιστούν στην αρχική κατάσταση. Εχουν διατηρήσει σε λειτουργία την Linke Hoffmann της ιστορίας μας και τρεις δρεζίνες, διέσωσαν από την καταστροφή εμπορικά βαγόνια, παλεύουν για μια ιταλική Breda που συμμάζεψαν, ανακαινίζουν το σκουριασμένο υδατόπυργο και λίγο θέλουν για να θέσουν πάλι σε λειτουργία την περιστροφική πλάκα του Βελεστίνου. Ταυτόχρονα, συντηρούν τη μετρική γραμμή από το Βελεστίνο έως τον Παλαιοφάρσαλο, κάτι που μόνο του συνιστά έργο κολοσσιαίων διαστάσεων όταν διεκπεραιώνεται σχεδόν με χειρωνακτική εργασία. Δεν είναι μόνοι. Και ο Σύλλογος Φίλων Σιδηροδρόμου της Αθήνας δουλεύει καλά και στη Θεσσαλονίκη, στο Σιδηροδρομικό Μουσείο, γίνονται θαύματα. Με εθελοντική εργασία, από ανθρώπους που έχουν αφιερωθεί στη διάσωση της σιδηροδρομικής ιστορίας, στο πλαίσιο ενός ΟΣΕ που βυθίζεται στη διάλυση και την παρακμή.Αλλά οι εθελοντές στην Ελλάδα είναι τόσο λίγοι...