Η αλήθεια για τον ΟΣΕ βρίσκεται περίπου στη μέση. Αν ο οργανισμός των ελληνικών σιδηροδρόμων καταπίνει τρία εκατομμύρια ευρώ τη μέρα, η κακοδιαχείριση είναι η μισή αιτία. Αγοράστηκαν ηλεκτράμαξες που δε χρειάζονταν, μηχανές ακινητοποιούνται επειδή δεν υπάρχουν ανταλλακτικά, τηλεφωνείς για πληροφορίες και δεν απαντά κανείς στο τηλέφωνο, βαγόνια ταξιδεύουν αδήλωτα και το κόμιστρο καταλήγει σε τσέπες υπαλλήλων, ιστορικό τροχαίο υλικό σκουριάζει σε υπόστεγα, έγγραφα πλαστογραφούνται και τα μέταλλα πουλιούνται για πενταροδεκάρες, το προσωπικό αλλού περισσεύει και αλλού δε φτάνει και οι πλασματικές υπερωρίες έφτασαν να θεωρούνται κεκτημένο δικαίωμα. Αλλά η άλλη μισή αιτία είναι ότι ο σιδηρόδρομος κατασκευάζει και συντηρεί την υποδομή του -κάτι που δεν κάνουν οι φορτηγατζήδες με τους δρόμους, οι αεροπορικές εταιρίες με τα αεροδρόμια και οι εφοπλιστές με τα λιμάνια. Και όταν μιλάμε για σιδηροδρομικό δίκτυο, μιλάμε για αριθμούς στους οποίους δεν μπορούν ν' αντεπεξέλθουν ακόμη και κολοσσιαίες επιχειρήσεις.
Ο ΟΣΕ δεν μπορεί ποτέ να γίνει κερδοφόρος εταιρία. Οχι επειδή βρίσκεται σε μια χώρα - «καφενείο», αλλά επειδή αυτή είναι η φύση των σιδηροδρόμων. Κανένας σιδηροδρομικός οργανισμός, σε κανένα μέρος του κόσμου, δεν κατάφερε να λειτουργήσει χωρίς παθητικό. Ούτε καν η Deutsche Bahn. Παντού, τα πράγματα εξελίχθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Η ιδιωτική επενδυτικότητα δημιούργησε τα σιδηροδρομικά δίκτυα, αλλά το Δημόσιο ανέλαβε την κηδεμονία τους μόλις οι επιχειρήσεις άρχισαν να καταρρέουν κάτω από το βάρος του χερσαίου ανταγωνισμού. Ακόμη και στις ΗΠΑ, η ανάγκη να υπάρξει σιδηρόδρομος ανάγκασε το κράτος να γίνει επιχειρηματίας. Και στη Βρετανία, η εμπειρία της ιδιωτικοποίησης τη δεκαετία του '80 υπήρξε οδυνηρή. Τεχνικά, λειτουργικά και οικονομικά, οι σιδηρόδρομοι γύρισαν χρόνια πίσω.
Αυτή, λοιπόν, την αλήθεια που βρίσκεται στη μέση δεν πρέπει να τη χάσουμε από τα μάτια μας. Ο ΟΣΕ δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί έτσι όπως συνήθισε εδώ και δεκαετίες και, όσο οι συνδικαλιστές του εξακολουθούν να αρνούνται τα πάντα, απλώς χάνουν όσα αποθέματα κύρους διαθέτουν. Αυτό τους αδικεί και τους στερεί τη δυνατότητα να υπερασπιστούν όσα πράγματι αξίζει να υπερασπιστούν. Και από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση πρέπει να προσπαθήσει να αναπτύξει τον ελληνικό σιδηρόδρομο, πετυχαίνοντας κάτω από συνθήκες καταιγίδας αυτό που δεν έγινε στις ηλιόλουστες μέρες. Βεβαίως, όταν χρωστάς σ' όλο τον κόσμο, δεν είναι εύκολο να κάνεις τέτοιες επιλογές, αλλά, ειδικά εδώ, αξίζει η προσπάθεια.
Του Μάκη Βοϊτσίδη στον «Αγγελιοφόρο»
