Οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων στον τομέα των σιδηροδρόμων σε όλο τον κόσμο είναι ραγδαίες τόσο στον κατασκευαστικό τομέα των υποδομών όσο και στο τροχαίο υλικό. Μπαίνουμε κυριολεκτικά στην εποχή των ιπτάμενων τρένων Τρένα σωστές βολίδες, που θα τρέχουν με 300 – 500 χλμ. την ώρα, εκμηδενίζοντας τις αποστάσεις. Μια σύντομη περιήγηση στον κόσμο, μας δίνει την δυνατότητα να γνωρίσουμε τα επιτεύγματα της νέας τεχνολογίας στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών σε διάφορες περιοχές του κόσμου οι οποίες είναι πραγματικά εντυπωσιακές. Ξεκινάμε από την χώρα του Ανατέλλοντος ηλίου την Ιαπωνία.
Η Ιαπωνία είναι μέχρι στιγμής η μόνη χώρα στον κόσμο που διαθέτει τρένα μαγνητικής αιώρησης. Τα maglev, όπως είναι γνωστά τα οχήματα αυτά, αιωρούνται σε μικρή απόσταση πάνω από τις ράγες χάρη σε ισχυρά μαγνητικά πεδία - η απουσία τριβών επιτρέπει στο τρένο να αναπτύσσει μεγάλες ταχύτητες και μάλιστα αθόρυβα. Πάντως, το σιδηροδρομικό δίκτυο στο οποίο θα κινούνται τα ιαπωνικά maglev έχουν σχεδιαστεί για ταχύτητες μικρότερες από 500χλμ/ώρα. Η Ιαπωνία ανακοίνωσε σχέδια για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής μαγνητικής αιώρησης (maglev), η οποία θα ξεκινήσει τη λειτουργία της την στο τέλος της επόμενη δεκαετίας, προσφέροντας ταχύτητες άνω των 500 χιλιομέτρων ανά ώρα. Τα τρένα μαγνητικής αιώρησης δεν χρησιμοποιούν ρόδες, αλλά αιωρούνται πάνω από τις ράγες χάρη σε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι τριβές. Η μοναδική εμπορική γραμμή maglev στον κόσμο λειτουργεί σήμερα στη Σαγκάη, καλύπτοντας μια απόσταση 30 χιλιομέτρων ανάμεσα στο αεροδρόμιο της πόλης και το εμπορικό προάστιο Πουντόνγκ. Όπως ανακοίνωσε η Εταιρεία Σιδηροδρόμων Κεντρικής Ιαπωνίας, JR Tokai, η σχεδιαζόμενη γραμμή θα συνδέει το Τόκιο με την κεντρική πόλη Ναγκόγια, ενώ αργότερα θα επεκταθεί μέχρι την Οσάκα. Όπως αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο, οι νέοι συρμοί προβλέπεται να αντικαταστήσουν σταδιακά τις διάσημες ιαπωνικές υπερταχείες Σινκάσεν, οι οποίες κινούνται με ταχύτητα 300 χλμ/ώρα, αλλά έχουν πλέον φτάσει στα όριά τους όσον αφορά τη μεταφορική τους ικανότητα. Πάντως και η τεχνολογία maglev συναντά εμπόδια στην αξιοποίησή της όσον αφορά την αξιοπιστία και το κόστος της -η γραμμή της Σανγκάης κόστισε γύρω στα 63 εκατ. δολάρια ανά χιλιόμετρο. Η JR Tokai πειραματίζεται με τα τρένα μαγνητικής αιώρησης από το 1996, χρησιμοποιώντας μια δοκιμαστική σιδηροτροχιά 18 χλμ στο Γιαμανάσι, περίπου 100 χλμ δυτικά του Τόκιο. Το Δεκέμβριο του 2003, πειραματικό τρένο maglev στο Γιαμανάσι έθεσε το απόλυτο ρεκόρ ταχύτητας για τρένα, επιταχύνοντας μέχρι τα 581 χλμ/ώρα. Μία ακόμα δοκιμαστική γραμμή λειτουργεί στη Γερμανία, όπου τον περασμένο Σεπτέμβριο μια υπερταχεία maglev συγκρούστηκε με όχημα συντήρησης, κινούμενη με ταχύτητα 170 χλμ/ώρα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 23 άτομα. Πάντως, τα συμβατικά τρένα δεν υπολείπονται σημαντικά σε επιδόσεις. Τον Απρίλιο 2007, γαλλική υπερταχεία TGV έθεσε νέο ρεκόρ ταχύτητας για τρένα με ρόδες, κινούμενη ανάμεσα στο Παρίσι και το Στρασβούργο με ταχύτητα 574,8 χλμ/ώρα. Έτσι δεν είναι τυχαίο πως όλοι πιστεύουν ότι τα MagLev θα επικρατήσουν. Στα μειονεκτήματά τους συγκαταλέγεται το υψηλό κόστος κατασκευής τους, που υπερβαίνει το κόστος κατασκευής ενός αυτοκινητόδρομου υψηλής ταχύτητας για την αντίστοιχη απόσταση. Αυτό δεν εμποδίζει αχανείς χώρες όπως η Kίνα ή η Αυστραλία να υιοθετήσουν τα νέα τρένα ή τη σχεδιαζόμενη γραμμή του Λος Άντζελες, να γίνει πράξη, κι ας κοστίζει 8,5 δισ. δολάρια αντί για 2,4 δισ. που θα κόστιζε ένας δρόμος. Tέλος, ένα άλλο μειονέκτημα, που ουσιαστικά απαγορεύει σε χώρες όπως η Eλλάδα να δουν ποτέ ένα τέτοιο τρένο, είναι ότι το MagLev δεν μπορεί να προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες σιδηροτροχιές, αλλά πρέπει να κατασκευαστούν δικές του εξ αρχής.
Κίνα
Το κινέζικο πρόγραμμα σιδηροδρόμων είναι η πιο εξελιγμένες στον κόσμο και η Κίνα θα είναι ο παγκόσμιος ηγέτης σε σούπερ υψηλή χρήση ταχύτητας τρένα μέσα σε λίγα χρόνια. Η Κίνα παρουσίασε πριν από λίγο καιρό το πιο γρήγορο τρένο του κόσμου, με ταχύτητες έως και σχεδόν 400 χιλιόμετρα την ώρα. Στις 26 Δεκεμβρίου εγκαινίασε την νέα σιδηροδρομική γραμμή υψηλών ταχυτήτων μεταξύ. μεταφορές μεταξύ Wuhan, στο κέντρο της χώρας, και Guangzhou (Canton) στη νότια. Κατά τη γνώμη τους είναι το γρηγορότερο τρένο στον κόσμο, με μέση ταχύτητα 350 χιλιομέτρων ώρα. Τα επίσημα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η γραμμή, 1069 χιλιόμετρα, ξεκίνησε να κατασκευάζεται τον Ιούνιο του 2005, και η μέγιστη ταχύτητα του τραίνου μπορεί να φτάσει τα 394,2 χιλιομέτρων την ώρα έτσι ώστε να θεωρείται το ταχύτερο τραίνο στον κόσμο, ξεπερνώντας αυτό το ιαπωνικό Shinkansen και το γερμανικό Maglev, το τρένο μαγνητικής αιώρησης. Όπως γράψαμε και σε προηγούμενη αναφορά μας, το τραίνο μεταξύ Wuhan και Guangzhou είναι μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου για την επιτάχυνση του κινέζικου σιδηροδρομικού δικτύου, το οποίο περιλαμβάνει επενδύσεις ύψους 293 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Κίνα έχει την ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά στον κόσμο των σιδηροδρόμων. CNR είναι μία από τις δύο μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας στο χώρο των σιδηροδρόμων.
Ρωσία. Η σιδηροδρομική γραμμή Μόσχας - Αγία Πετρούπολη, θα είναι η βασική οδός για την έντονη παρουσία των τραίνων υψηλών ταχυτήτων. Στα άμεσα σχέδια των ρωσικών σιδηροδρόμων είναι η ανάπτυξη τραίνων που θα ξεπερνούν τα 300 χιλιόμετρα την ώρα με ελκτικές μονάδες δικής της κατασκευής. Εικόνα: τελευταία εξέλιξη της τεχνολογίας Velaro-Rus "Sapsan" Οι μονάδες Velaro πρώτη θα τρέξει 250 χλμ/ώρα (155 mph) ανάμεσα στη Μόσχα, Αγία Πετρούπολη και άλλες μεγάλες πόλεις. Τα σχέδια είναι να αυξηθεί η ταχύτητα αργότερο έως 300 km / h (186 μίλια/ώρα).
Πρώτη Maglev εγκατάστησε αιωρούμενο τραίνο στη Σαγκάη Σκοπός της μαγνητικής αιώρησης είναι να ελαχιστοποιήσει τις τριβές κατά την κυκλοφορία των τραίνων, επιτρέποντας ταχύτητα μέχρι πεντακόσια χιλιόμετρα ανά ώρα. Χρήση αυτής της τεχνολογίας παρέχει επίσης σχεδόν αθόρυβη κίνηση αμαξοστοιχίας, σε αντίθεση με τα συμβατά σούπερ τρένα μεγάλης ταχύτητας .Το έτος 2000 η πόλη της Σαγκάης συνδέει το κέντρο της πόλης με το αεροδρόμιο Pudding. Το αιωρούμενο τραίνο λειτουργεί κατά τη διάρκεια της ημέρας και κάθε αμαξοστοιχίας φέρει το μέγιστο των 440 επιβατών. Η μέγιστη ταχύτητα λειτουργίας είναι 430 χλμ/ώρα (267 mph), την οποία η αμαξοστοιχία μπορεί να διατηρηθεί μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, λόγω του μικρού μήκους της γραμμής Αυτή η μέγιστη ταχύτητα δεν χρησιμοποιείται σε όλες τις ώρες της ημέρας, και η ταχύτητα των 301 χλμ/ώρα (186 mph) είναι πιο κοινή για τις περισσότερες φορές. Είναι ενδιαφέρον ότι η γραμμή έχει καταστεί ένα από τα σημαντικά τουριστικά αξιοθέατα για την πόλη της Σαγκάης!
Γαλλία. TGV V150 (Παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας των συρμών)
Το 2007, μια ειδική μονάδα TGV-V150 κατασκευάστηκε για να «κυνηγά» τα παγκόσμια ρεκόρ τραίνα. Αυτό το νέο ρεκόρ των 574,8 km / h (357 μίλι/ώρα) επιτεύχθηκε στις 3 Απριλίου 2007 μετά από αρκετούς μήνες προετοιμασίας και μικρό ρυθμίσεων. Η V150 κατασκευαστήκαν σαν ένα σπορ αυτοκίνητο, που η κάθε λεπτομέρεια τους ήταν συντονισμένη με εκείνα με τα κανονικά σούπερ τρένα μεγάλης ταχύτητας. Συρμοί σαν το TGV-150 χρησιμοποιήθηκαν αργότερα για την PGV-POS τραίνα που κινούνται μεταξύ Παρίσι και πόλεις της Γερμανίας. Το V150 έσπασε το ρεκόρ ταχύτητας σε απόσταση περίπου 200 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού και ενώ κινείτο σε νέα σιδηροτροχιά που συνδέει την πρωτεύουσα της Γαλλίας με το Στρασβούργο. Μάλιστα, στόχος του πράγματι σύντομου και ταχύτατου ταξιδιού ήταν η επίδειξη και τελικά η πώληση της άρτιας γαλλικής τεχνολογίας σε διάφορα κράτη, μεταξύ των οποίων η Κίνα. Συγκριτικά, αξίζει να σημειωθεί ότι η γαλλική υπερταχεία κινήθηκε γρηγορότερα από ένα επιβατικό αεροσκάφος κατά την απογείωσή του ή ένα αυτοκίνητο της Φόρμουλα Ένα. Για όσους λίγους τυχερούς κατάφεραν να βρεθούν σ’ ένα από τα βαγόνια του κατά τη σύντομη διαδρομή, η αίσθηση θα μπορούσε να παρομοιασθεί μόνο με αυτήν που έχει ο επιβάτης του αεροπλάνου τη στιγμή της απογείωσης. Άλλωστε, ενώ η μικρή αμαξοστοιχία έσκιζε τον άνεμο, αεροπλάνα πετούσαν σε χαμηλό ύψος, τραβώντας διαρκώς φωτογραφίες. Επίσης πολύς κόσμος που είχε μαζευτεί στις γέφυρες για να δει τον Γάλλο πρωταθλητή χειροκροτούσε παθιασμένα και ζητωκραύγαζε στο πέρασμά του. Το ειδικά σχεδιασμένο τρένο είχε την ικανότητα να προσεγγίσει ταχύτητα τουλάχιστον 540 χλμ./ώρα. Διέθετε μεγαλύτερους τροχούς από το κλασικό TGV, έτσι ώστε να είναι δυνατή η κάλυψη μεγαλύτερης απόστασης με κάθε περιστροφή τους, ενώ ο κινητήρας του διαθέτει ισχύ 25.000 ίππων. Οι Γάλλοι που βλέπουν τον σιδηρόδρομο ως επένδυση στρατηγικού χαρακτήρα για το μέλλον της οικονομίας τους, παρουσίασαν πρόσφατα παρουσία και του Σαρκοζί τον διάδοχο του TGV, το AGV (Automotrice Grande Vitesse - Συρμός Yψηλής Tαχύτητας), που κινείται με μέση ταχύτητα 360 χλμ./ώρα, μεταφέρει 20% περισσότερους επιβάτες από το TGV και έχει χαμηλότερο κόστος συντήρησης. Oι Iταλοί έσπευσαν να παραγγείλουν συρμούς AGV που θα λειτουργήσουν το 2011 και θα είναι άμεσα ανταγωνιστικοί των αερογραμμών, αφού θα διανύουν διαδρομές 1.000 χλμ. σε περίπου 3 ώρες.
Εύρωσταρ, Ευρώπη, 335 χλμ/ώραΤο τρένο είναι ένα από τα σύμβολα της Ενωμένης Ευρώπης και συνδέει τις πόλεις μεταξύ των κρατών Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Βελγίου. το μέγιστο αποτέλεσμα, κατά την διάρκεια της δοκιμής του, είναι 334,7 χλμ/ώρα, η ταχύτητα, η οποία συνήθως αναπτύσσεται είναι περίπου 300 χλμ/ώρα. Έχει και το ρεκόρ για το μακρύτερο ταξίδι της υψηλής ταχύτητας. Κατά την διαδρομή του χρησιμοποιείται το γαλλικό σύστημα αυτόματης προειδοποίησης, το οποίο χρησιμοποιούν και τα τρένα TGV. Τα σήματα που εκπέμπονται από τις κεραίες, μετατρέπονται ψηφιακά και εμφανίζονται στην οθόνη, η οποία βρίσκεται μπροστά στον μηχανοδηγό τρένου. Το Εύρωσταρ διαθέτει τρία συστήματα πέδησης, με τέσσερις δίσκους σε κάθε άξονα και φρένα, τα οποία ενεργούν άμεσα επί των τροχών της ελκτικής μηχανής. Η κοινή τους προσπάθεια επιτρέπει στο τρένο, το οποίο κινείται κατά 300 χλμ/ώρα, να σταματήσει για 65 δευτερόλεπτα (για την οποία χρονική διάρκεια το Εύρωσταρ διασχίζει 3500 μέτρα)
Ισπανία.Η σιδηροδρομική σύνδεση Μαδρίτης – Βαρκελώνης, με υπερταχείες τύπου ΑVE, υψηλής ταχύτητας έως και 300 χλμ. την ώρα, Διασχίζουν την απόσταση μεταξύ των δύο πόλεων σε 2 ώρες και 38 λεπτά, αντί για τέσσερις ώρες, όπως συμβαίνει με τα συμβατικά τρένα. Δεκαεπτά υπερταχείες πραγματοποιούν καθημερινά τη διαδρομή των 659 χιλιομέτρων μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης. Σημειώνεται ότι μέχρι τώρα στην Ισπανία σιδηροδρομική σύνδεση με τρένα υψηλής ταχύτητας είχαν η Μαδρίτη με τη Σεβίλλη, το Βαγιαδολίδ, τη Μάλαγα και το Τολέδο.
