Τη ματαίωση του δαπανηρού προγράμματος εξόδου 3.000 εργαζομένων από τον ΟΣΕ που προωθούσε η προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ επεξεργάζεται το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Αυτό που μελετά η κυβέρνηση, με μηδενικό μάλιστα κόστος για το ελληνικό Δημόσιο, είναι ένα σχέδιο εκούσιας αποχώρησης 2.400 εργαζομένων σε βάθος διετίας. Η απάντηση στο ερώτημα για το πώς αυτό μπορεί να επιτευχθεί κρύβεται πίσω από τις αλόγιστες υπερωρίες των εργαζομένων του ΟΣΕ. Από τους 6.500 εργαζομένους που απασχολούνται σήμερα στον ΟΣΕ, περί τους 1.000 έχουν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης, ενώ εντός του 2010 θα έχουν συμπληρώσει 34 χρόνια απασχόλησης επιπλέον 700 εργαζόμενοι και άλλοι 700 το 2011. Ο εκ των βασικών λόγων όμως που οι εργαζόμενοι επιλέγουν την μη συνταξιοδότησή τους, συνδέεται με τις υπερωρίες, που φτάνουν ακόμα και στον υπερδιπλασιασμό των καθαρών αποδοχών τους. Συγκεκριμένα, οι ακαθάριστες αποδοχές ενός υπαλλήλου ηλικίας 52 ετών με 32 και πλέον χρόνια προϋπηρεσίας ανέρχονται σε 2.500 ευρώ περίπου. Ο καθαρός μισθός φθάνει τα 1.500 ευρώ, αλλά συνυπολογίζοντας υπερωρίες και πληρωμένα ρεπό, οι μηνιαίες αποδοχές του φτάνουν και τις 4.000 ευρώ. Δεδομένου ότι το ύψος της σύνταξης με 34 χρόνια απασχόλησης θα κινείται στα επίπεδα των 2.000 ευρώ, ο υπάλληλος αυτός επιλέγει να συνεχίσει να εργάζεται. Με την περικοπή τους, όμως, η συνταξιοδότηση φαντάζει πλέον πιο ελκυστική. Μάλιστα, οι υπερωρίες, τα πληρωμένα ρεπό και οι άδειες των εργαζομένων στοιχίζουν στον οργανισμό κάθε χρόνο 40 εκατομμύρια ευρώ.
Νέο μοντέλο λειτουργίας
Η ηγεσία του υπουργείου φέρεται αποφασισμένη να επανεξετάσει το μοντέλο λειτουργίας του ΟΣΕ στα πρότυπα δημιουργίας εταιρείας συμμετοχών, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης (Γαλλία, Γερμανία). Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, η λύση της ανεξαρτητοποίησης της ΤΡΕΝΟΣΕ, η οποία ακολουθήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, εμφανίζεται αδιέξοδη.
Την εταιρεία βαραίνουν ήδη ζημίες της τάξεως των 800 εκατομμυρίων ευρώ. Εξάλλου, φαινόμενα δυσλειτουργίας παρατηρήθηκαν από την πρώτη στιγμή που οι δύο εκ των τριών αρμοδιοτήτων της θυγατρικής ΕΔΙΣΥ (συντήρηση υποδομής και κυκλοφορία τρένων) μεταβιβάστηκαν στην ΕΡΓΟΣΕ. Μπορεί νομικά οι αρμοδιότητες αυτές να αποτελούν τομέα ευθύνης της ΕΡΓΟΣΕ, ωστόσο, λόγω αδυναμίας ανάληψης των αρμοδιοτήτων αυτών, η διαχείριση των τομέων αυτών ακόμα και σήμερα παραμένει στην ΕΔΙΣΥ.
Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές
Η προκήρυξη των εκλογών δημιούργησε την ανάγκη για μια πιο ελκυστική πρόταση εθελουσίας εξόδου προς τους εργαζόμενους. Λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, και συγκεκριμένα στις 24 Σεπτεμβρίου του 2009, ο τέως υπουργός Μεταφορών απέστειλε στον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών νέο σχέδιο νόμου προσφέροντας αυτήν τη φορά «μπόνους» της τάξης των 50.000 για όποιον εργαζόμενο επέλεγε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα της μισθωτής εφεδρείας.
ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΝ ΕΒΓΑΙΝΕ ΣΤΗ «ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΦΕΔΡΕΙΑ»
50.000 ευρώ μπόνους από τη... ΝΔ
Μ πόνους» 50.000 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο του ΟΣΕ που επρόκειτο να βγει στη σύνταξη περιελάμβανε η τρίτη βελτιωμένη εκδοχή του προγράμματος της μισθωτής εφεδρείας, την οποία έστειλε λίγες μόλις ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Οκτώβρη ο τότε υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Ευριπίδης Στυλιανίδης. Το εφεύρημα της μισθωτής εφεδρείας του τέως υπουργού Μεταφορών, που ήρθε να αντικαταστήσει το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου του προκατόχου του, Κωστή Χατζηδάκη, είχε προκαλέσει τότε την καθολική αντίδραση των εργαζομένων, κυρίως διότι υπήρχαν ασάφειες σε σχέση με τις συντάξιμες αποδοχές των εργαζομένων που θα εντάσσονταν στο σχέδιο αυτό. Ακολούθησε, λοιπόν, μια βελτιωμένη εκδοχή υπό το βάρος των αντιδράσεων των συνδικάτων που προέβλεπε την αύξηση του ορίου της υποχρεωτικής διαθεσιμότητας από τα 50 έτη στα 55. Με αυτήν την αλλαγή, η έξοδος των 3.500 εργαζομένων θα ολοκληρωνόταν σε βάθος μίας πενταετίας και όχι άμεσα. Και η δεύτερη εκδοχή, όμως, του σχεδίου είχε την ίδια ανταπόκριση με την πρώτη, οπότε προεκλογικά ο τότε υπουργός Μεταφορών έγινε περισσότερο γενναιόδωρος.
