Κυριακή 29 Ιουνίου 2014

Tο μεγάλο «παιχνίδι» του Πειραιά*

Του Νότη Ανανιάδη
Η υπερβολή στην υποδοχή του Κινέζου πρωθυπουργού και τα potentials από την επίσκεψή του ήταν αναμενόμενα. Ακόμη και το γεγονός ότι η λίστα των επιχειρηματικών Μνημονίων που υπογράφτηκαν ήταν «φουσκωμένη» (σε τουλάχιστον μία περίπτωση η σχετική συνεργασία «τρέχει» ήδη από το 1999-2000!), θα μπορούσε να ξεπεραστεί. Στα «απόνερα» της επίσκεψης του κ. Λι στον Πειραιά όμως μπορεί να διακρίνει κανείς μια σημαντική κίνηση στη σκακιέρα που ορίζει το τρίγωνο Πεκίνου-Βρυξελών-Ουάσινγκτον. Την «Ρ3».

Περί τίνος πρόκειται; Η Ρ3 είναι (ή ήταν;) η συμμαχία των τριών μεγαλύτερων εταιρειών διακίνησης κοντέινερς στον κόσμο -ευρωπαικών συμφερόντων - αφού ελέγχει σχεδόν το 75% του διακινούμενου φορτίου παγκοσμίως! Η συνεργασία αυτή εγκρίθηκε από τις αρμόδιες antitrust αρχές των ΗΠΑ, ενώ και η Ευρωπαϊκή Ένωση φαινόταν να μην εγείρει ενστάσεις απέναντί της. Μάλιστα, η Ε.Ε. σχεδόν «έκλεινε το μάτι» στον περίφημο «φιλικό διακανονισμό» του ΟΛΠ με την COSCO, ακριβώς περιμένοντας την Ρ3. Πώς συνδέονται αυτά;
Η αρχική σύμβαση του ΟΛΠ με την COSCO το 2008, περιλαμβάνει έναν όρο, σύμφωνα με τον οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει κάποιος τρίτος ενδιαφερόμενος άλλη προβλήτα σε μια πολύ μεγάλη ακτίνα από την προβλήτα που σήμερα λειτουργεί η COSCO στο Ικόνιο (πέρα φυσικά από την μικρότερη προβλήτα που λειτουργεί ο ΟΛΠ εκεί). Εξαιρετικά σοβαροί νομικοί κύκλοι θεωρούν αυτόν τον όρο καταχρηστικό και εκτιμούν ότι σε ενδεχόμενη προσφυγή τρίτου ενδιαφερόμενου θα έπαυε να ισχύει. Ο «φιλικός διακανονισμός» της COSCO με τον ΟΛΠ δεν θα έχει, σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, σημαντικά οικονομικά αποτελέσματα εις βάρος του ΟΛΠ ή υπέρ της COSCO, όπως εσφαλμένα και από λανθασμένη πληροφόρηση διαδίδουν κάποιοι. Αλλά θα εξασφαλίζει τα «νώτα» της COSCO απέναντι σε ενδεχόμενο ανταγωνιστή. Γιατί προβλέπει τη μείωση μεν του ελάχιστου εγγυημένου τιμήματος που καταβάλλει η COSCO στον ΟΛΠ, αλλά κυρίως προβλέπει την κατασκευή με δαπάνες της COSCO του προβλήτα ΙΙΙ, δυτικά του σημερινού προβλήτα των Κινέζων, στο μοναδικό σημείο που τεχνικά μπορεί να κατασκευαστεί άλλη ανταγωνιστική προβλήτα. Εξασφαλίζει, δηλαδή, για την κινέζικη εταιρεία τον στρατηγικό έλεγχο του λιμανιού του Πειραιά και κυρίως την μη αμφισβήτηση αυτού του ρόλου από οποιοδήποτε ανταγωνιστή στο μέλλον.
Πλην όμως οι αρχές της Κίνας μπλοκάρισαν τη συνεργασία της Ρ3. Έτσι, όμως, λείπουν οι λόγοι για τους οποίους η Ε.Ε. μπορεί να μην έφερνε αντίρρηση στον «φιλικό διακανονισμό». Βρισκόμαστε, δηλαδή, μπροστά σε ένα «παιχνίδι μέτρων και αντιμέτρων». Το δυνατό «χαρτί» της Κίνας για να πετύχει τον «φιλικό διακανονισμό», ήταν η λειτουργία της Ρ3. Με «καμένο» αυτό το χαρτί δεν θεωρείται εύκολο να αφήσουν οι Ευρωπαίοι να προχωρήσει ο «φιλικός διακανονισμός». Σχηματικά, το Πεκίνο θα έδινε την Ρ3 και οι Βρυξέλλες τον «φιλικό διακανονισμό». Αφού το πρώτο σκέλος ακυρώθηκε (ή «πάγωσε») από την Κίνα, θεωρείται πιθανό, ως αντίμετρο από την Ευρώπη, να «παγώσει» το δεύτερο σκέλος.
Την περασμένη Παρασκευή, ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Κινέζος ομόλογός του είδαν μια εμπορική αμαξοστοιχία να ξεκινά μπροστά τους από το Ικόνιο και να οδηγεί κοντέινερς, που έχουν έρθει από την Άπω Ανατολή, στην καρδιά της κεντρικής Ευρώπης, στην Τσεχία. Αλλά το σφύριγμα του τρένου ήταν μόνο για την έναρξη του παιχνιδιού. Η μη λειτουργία της Ρ3, η στρατηγική σημασία του λιμανιού και της διασύνδεσής του μέσω του εμπορικού σιδηροδρομικού δικτύου με την Ευρώπη, ο όγκος των φορτίων που θα περνούν από τον Πειραιά, ο «φιλικός διακανονισμός» μεταξύ COSCO - ΟΛΠ είναι απλώς παράμετροι ενός παιχνιδιού γεωστρατηγικής σημασίας που παίζεται (και) στη γειτονιά μας.
* Το άρθρο αναδημοσιεύεται από το Protagon.gr