Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2025

Στο κινητό «μπαίνει» η κάρτα των ΜΜΜ από τις 15 Νοεμβρίου



Άυλη κάρτα μετακίνησης και push up notifications σε προκαθορισμένο από τον επιβάτη χρόνο πριν την άφιξη του επόμενου λεωφορείου ή συρμού τραμ περιλαμβάνει η επόμενη μέρα των συγκοινωνιών στην Αθήνα, οι οποίες μπορεί να ταλανίζονται ακόμα από κρίσιμα ζητήματα υποστελέχωσης και έλλειψης τροχαίου υλικού, αλλά κάνουν γοργά βήματα ψηφιοποίησης.

ethnos.gr

Οπως ανακοίνωσε μιλώντας στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ερευνας και Τεχνολογίας της Βουλής ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, Γιώργος Σπηλιόπουλος, από τις 15 Νοεμβρίου, ο Οργανισμός εγκαινιάζει την άυλη κάρτα ATH.ENA GO, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα στους επιβάτες να εκδίδουν, να φορτίζουν και να ακυρώνουν το εισιτήριό τους απευθείας από το κινητό τους, χωρίς φυσική κάρτα ή επίσκεψη σε εκδοτήριο.

Η νέα υπηρεσία αποτελεί το επόμενο βήμα μετά την ATH.ENA Card και βασίζεται στο σύστημα Account-Based Ticketing (ABT) – μια διεθνή πρακτική που μεταφέρει τη διαχείριση του εισιτηρίου σε προσωπικό λογαριασμό. Ο επιβάτης θα δημιουργεί το προφίλ του στην εφαρμογή ATH.ENA GO, θα δηλώνει τυχόν εκπτώσεις εφόσον είναι φοιτητής, άνεργος, πολύτεκνος, κλπ. και θα έχει πλήρη έλεγχο των διαδρομών, των πληρωμών και του υπολοίπου του σε πραγματικό χρόνο.

Με το ATH.ENA GO, το εισιτήριο μεταφέρεται ουσιαστικά στο κινητό του επιβάτη. Εκείνος μπορεί να το επαναφορτίζει, να αγοράζει προϊόντα (από εισιτήρια 90 λεπτών έως ετήσιες κάρτες) και να βλέπει τις διαδρομές του όποτε θέλει. Το σύστημα υποστηρίζει τόσο προϊόντα μακράς διάρκειας (24 ωρών, 30 ημερών, ετήσια) όσο και βραχείας διάρκειας, επιτρέποντας στον χρήστη να επιλέξει ποιο θα ενεργοποιείται πρώτο.

Η βασική διαφορά με την πλαστική κάρτα είναι ότι το νέο μοντέλο επιτρέπει την πληρωμή του πραγματικού αντιτίμου μετά την ολοκλήρωση της διαδρομής, όχι προκαταβολικά. Πρόκειται για μια λογική παρόμοια με τις ανέπαφες τραπεζικές συναλλαγές, που απευθύνεται κυρίως στους συχνούς χρήστες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

Κατά τη μετακίνηση, η εφαρμογή θα πρέπει να είναι ανοιχτή, όμως το σύστημα θα λειτουργεί και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο για περιορισμένο αριθμό διαδρομών. Εφόσον χαθεί ή κλαπεί η συσκευή, ο επιβάτης μπορεί να δηλώσει απώλεια ή ακύρωση της κάρτας μέσα από την ίδια εφαρμογή, διασφαλίζοντας τα χρήματά του.

Η νέα πλατφόρμα δίνει επίσης τη δυνατότητα διαχείρισης πολλών καρτών από έναν λογαριασμό, μια λειτουργία χρήσιμη για οικογένειες, καθώς ένας γονιός μπορεί να φορτίζει και την κάρτα του παιδιού του. Παράλληλα, οι χρήστες θα μπορούν να επιλέξουν μεταξύ προσωποποιημένου ή ανώνυμου λογαριασμού. Ωστόσο μόνον η πρώτη περίπτωση θα τους επιτρέπει να λαμβάνουν εκπτώσεις και προωθητικά προϊόντα.

Τεράστια η εξοικονόμηση πόρων από τη μείωση των χάρτινων εισιτηρίων


Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών σχετικά με το όφελος της μετάβασης στην άυλη κάρτα, ο κ. Σπηλιόπουλος ξεκαθάρισε αρχικά ότι το σύστημα δεν πάει σε καμία περίπτωση σε πλήρη κατάργηση του χάρτινου εισιτηρίου, το οποίο θα εξακολουθήσει να πουλιέται κανονικά. Προσέθεσε όμως ότι το κόστος των χάρτινων εισιτηρίων δεν είναι αμελητέο: «Εχουμε 50 εκατομμύρια χάρτινα εισιτήρια τον χρόνο που κοστίζουν 10 λεπτά του ευρώ το καθένα. Εάν εξαλείφαμε αυτή τη μορφή, θα είχαμε 5 εκ. ευρώ εξοικονόμηση. Ενα ποσό, το οποίο αντιστοιχεί για παράδειγμα στην προμήθεια 10 καινούρων λεωφορείων».

Ο ίδιος εξήγησε ότι με τη νέα μορφή του κομίστρου οι επιβάτες θα μπορούν μέσω της εφαρμογής να παρακολουθούν το ιστορικό των κινήσεών τους, να ελέγχουν τυχόν χρεώσεις ή να αμφισβητούν μετακινήσεις που δεν πραγματοποίησαν. Όλα τα δεδομένα θα είναι απολύτως κρυπτογραφημένα, με τον ΟΑΣΑ να αξιοποιεί μόνο «την εικόνα του πλήθους» για τη βελτίωση δρομολογίων και συχνοτήτων.

Εκτός της άυλης κάρτας ο ΟΑΣΑ έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα τριπλό σχέδιο μετασχηματισμού, που περιλαμβάνει αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών και δεδομένων, συνεργασία με τους ΟΤΑ και ενεργειακή ανανέωση του στόλου.

Στο μέτωπο της πληροφόρησης επιβατών, η αναβάθμιση της τηλεματικής θα επιτρέπει σύντομα στους χρήστες να λαμβάνουν push notifications όταν πλησιάζει το λεωφορείο ή το τραμ, ένα εργαλείο, το οποίο τώρα δοκιμάζεται με στόχο να διευκολύνει τις μετακινήσεις και να μειώσει την αναμονή στις στάσεις.

Σε επόμενο στάδιο θα προχωρήσει και η ανάπτυξη της πλατφόρμας MaaS (Mobility as a Service), που επίσης βρίσκεται σε φάση σχεδιασμού και θα επιτρέπει σε έναν επιβάτη να οργανώνει ολόκληρη τη μετακίνησή του συνδυάζοντας για παράδειγμα το λεωφορείο ή το μετρό με την «αγορά χρόνου» με ταξί, ποδήλατο ή πατίνι μέσα από την ίδια εφαρμογή.

Στον πυρήνα της ψηφιακής μετάβασης των συγκοινωνιών βρίσκεται και η Τεχνητή Νοημοσύνη, με την οποία ήδη «πειραματίζεται» ο ΟΑΣΑ προκειμένου να καταφέρει να φτάσει σε ασφαλείς εκτιμήσεις κυκλοφορίας με στόχο την προσαρμογή των δρομολογίων σε πραγματικό χρόνο, ώστε να μην ακολουθείται μία «στατική λογική», όπως ανέφερε ο επικεφαλής του Οργανισμού και να βελτιωθεί η αξιοπιστία του δικτύου.

Ο ίδιος μίλησε και για την ενεργειακή αναβάθμιση του στόλου τονίζοντας ότι σήμερα στους δρόμους κυκλοφορούν 950 νέα οχήματα (ηλεκτρικά και φυσικού αερίου) από τα συνολικά 1.200 του στόλου, ενώ 200 παλιά τρόλεϊ βρίσκονται σε τροχιά αντικατάστασης. Όπως εξήγησε ο κ. Σπηλιόπουλος, «μπορεί να να έχει αναπτυχθεί μία φιλολογία κατάργησης των τρόλεϊ, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για ενεργειακή αναβάθμιση με οχήματα IMC (τα οποία φορτίζουν εν κινήσει)».

Αυτό, το οποίο γίνεται προσπάθεια να κερδηθεί είναι το στοίχημα της προτεραιότητας του τραμ στα φανάρια, του λεγόμενου «πράσινου κύματος». Σύμφωνα με τον κ. Σπηλιόπουλο, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, δίνεται προτεραιότητα, χάρις στην οποία η διαδρομή Σύνταγμα – Φάληρο που αποτελεί και τον πυρήνα των μετακινήσεων με το μέσο μειώθηκε στα 9 από τα 12 λεπτά κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των επιβιβάσεων κατά 70%!

«Αν μειωθεί περαιτέρω, αυτομάτως το καθιστα πολύ πιο ελκυστικό στους επιβάτες και μεταφέρει περισσότερο κόσμο, ο οποίος σε διαφορετική περίπτωση ίσως έπαιρνε και το αυτοκίνητό του για να μετακινηθεί, στο μέσο».

Συνεργασία με τους δήμους για την προσβασιμότητα

Ενα από τα ζητήματα που απασχολεί τον Οργανισμό είναι και αυτό της πλήρους προσβασιμότητας στη συγκοινωνία χωρίς εξαιρέσεις. Οπως εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, πλέον τα οχήματα είναι απολύτως προσβάσιμα σε εμποδιζόμενα άτομα. Ωστόσο δεν συμβαίνει συχνά το ίδιο και με τα σημεία των στάσεων, εξαιτίας εμποδίων ή επικίνδυνων πεδοδρομίων, κλπ. Για να διανυθεί το «τελευταίο μίλι», από τη στάση, το οποίο συνήθως δεν καλύπτεται από τα ΜΜΜ, θα πρέπει να έχουν λυθεί τα ζητήματα προσβασιμότητας: «Ο εμποδιζόμενος άνθρωπος θα μετακινηθεί με το λεωφορείο, αλλά ενδεχομένως να κατέβει σε μία στάση και να παγιδευτεί. Γι΄αυτό είμαστε σε συνεργασία με τους δήμους, στους οποίους παρέχουμε ένα πρότυπο στάσης», ανέφερε.
Μιλώντας για το ευρύτερο ζήτημα των «έξυπνων πόλεων», σημείωσε πως τον ΟΑΣΑ τον απασχολεί η δημιουργία «πράσινων ζωνών» στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά, στις οποίες δεν εισέρχονται ρυπογόνα αυτοκίνητα στα πρότυπα του Λονδίνου, ενώ προσέθεσε ότι με τον στόλο των 110 midi λεωφορείων σχεδιάζεται η εκτέλεση «πράσινων γραμμών» στις ίδιες περιοχές.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στο σχέδιο «Αριάδνη» στο οποίο συμμετέχουν 340 αστυνομικοί υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν περιοχές, στις οποίες η παρουσίαση της συγκοινωνιακής αστυνομίας δεκαπλασίασε τις επιβιβάσεις καθώς έως τότε οι πολίτες απέφευγαν από φόβο τα ΜΜΜ.