Κυριακή 5 Ιουλίου 2020

Ευκαιρία να ξαναμπεί το τρένο στις ράγες.

Του Γιώργου Παναγόπουλου

Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, ενώ κατά το παρελθόν ήταν επιφυλακτικός, για να μην πούμε αρνητικός, σε σχέση με το σιδηρόδρομο της Πελοποννήσου, το τελευταίο διάστημα αναπτύσσει έντονη κινητικότητα και προωθεί με κάθε τρόπο την επαναλειτουργία του τρένου. Αν και παλιότερα θεωρούσε ότι το τρένο για Καλαμάτα θα έπρεπε να σταματάει στο Ασπρόχωμα, τώρα πια προωθεί με κάθε τρόπο την κανονικοποίηση της γραμμής προκειμένου να δρομολογηθούν σύγχρονα τρένα.

Ο περιφερειάρχης έχει αλλάξει στάση γιατί συνειδητοποίησε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη όλων των τομέων της παραγωγής χωρίς αξιόπιστο και οικονομικό σύστημα μεταφορών. Αντιλαμβάνεται ταυτόχρονα ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση στρέφεται στη χρηματοδότηση και τη στήριξη με κάθε τρόπο των λιγότερο ρυπογόνων μέσων μεταφοράς. Υπάρχουν δηλαδή οι συνθήκες για την ανάπτυξη ενός σιδηροδρομικού δικτύου το οποίο δεν θα έχει καμία σχέση με το παρελθόν. Για ένα τρένο που θα κινείται με υψηλές ταχύτητες και προφανώς με ηλεκτρισμό. Τα πράγματα μεταβάλλονται, και όσοι μπορούν να μεταβάλλουν τις απόψεις τους είναι τελικά αυτό που λέμε προοδευτικοί άνθρωποι - ενώ όσοι επιμένουν στις ιδεολογικές και οικονομικές τους βεβαιότητες είναι βαθύτατα συντηρητικοί.

Την περασμένη εβδομάδα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του δρόμου Καλαμάτα - Ριζόμυλος στα Δημοτικά Συμβούλια, ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Υποδομών Γιάννης Καρνέσης υποστήριξε εμμέσως πλην σαφώς ότι το τρένο για την Πελοπόννησο χάθηκε τη δεκαετία του ‘80. Αν και επί της διαπιστώσεως έχει δίκιο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να καταργηθεί η προοπτική του σιδηρόδρομου! Επειδή τις περασμένες δεκαετίες έγιναν λαθεμένες επιλογές, δεν σημαίνει ότι πρέπει να περάσουμε τώρα έναν νέο δρόμο 5-6 φορές πάνω από τις γραμμές, δυσχεραίνοντας την επαναλειτουργία του σιδηρόδρομου και αυξάνοντας υπέρμετρα το κόστος. Δεν μπορεί, δηλαδή, να κάνουμε δήθεν οικονομία στην κατασκευή του οδικού άξονα, μεταφέροντας το κόστος στο τρένο, τη στιγμή μάλιστα που όλα δείχνουν ότι υπάρχει προοπτική ανάπτυξης των σιδηροδρομικών δικτύων.
Ολο και περισσότεροι διαβλέπουν ότι τα επόμενα μεγάλα έργα που θα επιλεγούν και θα χρηματοδοτηθούν από τα νέα πακέτα στήριξης της Ε.Ε. θα είναι τα σύγχρονα σιδηροδρομικά δίκτυα. Ο στόχος είναι να μεταφέρονται με ταχύτητα και ασφάλεια άνθρωποι και εμπορεύματα, με μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος. Αν τη δεκαετία του ‘80 υποστήριζε κάποιος ότι θα σταματήσει εντελώς για περιβαλλοντικούς λόγους η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τις λιγνιτικές μονάδες στην Ελλάδα και την Ευρώπη, θα τον θεωρούσαν γραφικό. Τα πράγματα όμως αλλάζουν, κι εκεί που κάποια πράγματα θεωρούνταν δεδομένα, στην πορεία του χρόνου μεταβάλλονται. Η τεχνολογία δημιουργεί νέα δεδομένα στην ενέργεια, στις μεταφορές, στην οικονομία. Αλλάζουν οι συνθήκες και επανεξετάζονται οι συμπεριφορές.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας δείχνει ότι στον τομέα των μεταφορών τα επόμενα χρόνια θα συντελεστούν τεράστιες ανακατατάξεις, τόσο σε σχέση με τον τρόπο μεταφοράς όσο και με τα καύσιμα που θα χρησιμοποιούνται. Οι πράσινες πολιτικές είναι αυτές που κερδίζουν έδαφος στην κοινωνία και την κάλπη, επιταχύνοντας εξελίξεις στην Ε.Ε., σπάζοντας κατεστημένα συμφέροντα και οικονομικές κυριαρχίες. Ο σιδηρόδρομος επανέρχεται στο προσκήνιο για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Αναδεικνύεται η περιβαλλοντική του υπεροχή και θεωρείται πλέον, από μεταφορικό μέσο του παρελθόντος, μεταφορικό μέσο του μέλλοντος. Μιλάμε βέβαια για έναν νέο σιδηρόδρομο που δεν θα έχει καμία σχέση με ό,τι είχαμε ζήσει στο παρελθόν. Για τρένα που θα φτάνουν στην ώρα τους, με ταχύτητα και ασφάλεια. Για εμπορεύματα που μέσα από διασυνδεμένα δίκτυα θα φτάνουν σε όλες της περιοχές της Ευρώπης γρήγορα και οικονομικά.
Η Πελοπόννησος μπορεί να στηρίξει και να στηριχτεί σε ένα σύγχρονο τρένο. Η κανονικοποίηση της γραμμής και η εγκατάλειψη της μετρικής είναι βασικός όρος για να συζητηθεί το οτιδήποτε. Μιλάμε δηλαδή για μια μεγάλη επένδυση που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στην περιοχή, απογειώνοντας τον πρωτογενή τομέα, τη μεταποίηση και τον τουρισμό. Η σύνδεση της αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου με το πακέτο στήριξης της απολιγνιτοποίησης στη Μεγαλόπολη αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας για όλη την περιοχή.
Η αλήθεια είναι ότι το τρένο είναι απαξιωμένο στη συνείδηση των ψηφοφόρων της περιοχής και έτσι δεν θεωρείται ζήτημα που “γκελάρει” πολιτικά, αλλά είναι καιρός για αποφάσεις πέρα από το βραχυπρόθεσμο πολιτικό όφελος. Ολα δείχνουν ότι το επόμενο διάστημα θα ληφθούν σημαντικές αποφάσεις για το συγκεκριμένο ζήτημα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα μείνουμε σε σκέψεις και εξαγγελίες, και ότι θα ξαναμπεί το τρένο στις ράγες της Πελοποννήσου.

eleftheriaonline.gr