Γαϊτανάκι οι ευθύνες για τις τεράστιες καθυστερήσεις στο πρόγραμμα. Οι «βαλτωμένοι» διαγωνισμοί, οι καθυστερήσεις στις εισπράξεις και ο «δάκτυλος» Κομισιόν. Οι εμπλοκές στο ΣτΕ και οι αλληλοκατηγορίες κυβέρνησης-κρατικού μηχανισμού και Ταμείου.
"Το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) αποτέλεσε το άλλοθι της κυβέρνησης ώστε να μην προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις!" υποστηρίζουν στελέχη που παρακολουθούν το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων από την πρώτη ημέρα. Οι ίδιοι επισημαίνουν πως πριν από την τοποθέτηση του πέμπτου προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ, σε τρία χρόνια λειτουργίας του, στην κυβέρνηση πρέπει να απαντήσουν στο θεμελιώδες ερώτημα "θέλουμε ιδιωτικοποιήσεις και με ποιους όρους;".
Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι σήμερα έχουν περάσει πέντε άνθρωποι από τη θέση του προέδρου του Ταμείου, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί ούτε πέντε σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις, με εξαίρεση τον ΟΠΑΠ και τον ΔΕΣΦΑ (η είσπραξη του ποσού εκκρεμεί επί μήνες...) και δύο - τρεις μεγάλους διαγωνισμούς ακινήτων. Ακόμα και το Ελληνικό στο οποίο πλειοδότησε κοινοπραξία υπό τον όμιλο Λάτση δεν θεωρείται κλεισμένο αφού έχει ήδη καθυστερήσει η επεξεργασία της σχετικής σύμβασης ώστε να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση (έγκριση από τη Βουλή, υπογραφή τελικής σύμβασης κ.λπ.).
Η απερχόμενη διοίκηση πληρώνει τον συνεχή εκτροχιασμό του σχεδίου ιδιωτικοποιήσεων και τα πενιχρά έσοδα του 2014 (μόλις 300 - 400 εκατ. στο επτάμηνο έναντι στόχου 1,5 δισ. για το σύνολο του έτους), αλλά το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης, λένε ορισμένοι, πέφτει σε υπουργούς και σε άλλα στελέχη της κυβέρνησης που βάζουν συνεχώς τρικλοποδιές στο πρόγραμμα.
Ούτε και η τακτική της προηγούμενης διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ, όμως, να κρύβεται πίσω από τις καθυστερήσεις στην προώθηση νομοθετικών ρυθμίσεων, ώστε να ολοκληρωθεί ένας διαγωνισμός, απέδωσε. Και τελικά αντικαταστάθηκε.
Τις τελευταίες εβδομάδες το κλίμα ήταν πολύ τεταμένο στις σχέσεις των δύο πλευρών κι οι πληροφορίες αναφέρουν πως την περασμένη Παρασκευή ο τέως διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ Γ. Εμίρης συνάντησε τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά και τον ενημέρωσε πως δεν επιθυμεί ανανέωση της θητείας του.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, με συνέντευξή του, ο κ. Εμίρης (ο οποίος φημολογείται πως θα αξιοποιηθεί σε άλλη θέση) είχε υποστηρίξει πως για να προχωρήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων η κυβέρνηση "πρέπει να γίνει δυσάρεστη".
Είχε μεσολαβήσει το... άδειασμα της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ από την κυβέρνηση με αφορμή τον φιλικό διακανονισμό μεταξύ ΟΛΠ και Cosco. Ο διακανονισμός προχωρά παρά τις αιτιάσεις συμβούλων του Ταμείου περί της τύχης του διαγωνισμού για το 67%.
Παρά τις στρατιές των ακριβοπληρωμένων συμβούλων, το Ταμείο πρέπει να κατέχει αρνητικό ρεκόρ στην ολοκλήρωση διαγωνισμών καθώς μερικοί εξ αυτών προκηρύχθηκαν σχεδόν προ διετίας χωρίς ακόμα να έχουν ολοκληρωθεί.
Αρνητικό ρεκόρ αποτελεί, επίσης, και το γεγονός ότι την τελευταία τριετία το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων είχε συνολικά έσοδα περί τα 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περισσότερο από το 50% προέρχεται από τον ΟΠΑΠ (παραχώρηση άδειας VLTs, παράταση αδειών κ.λπ.). Την ίδια στιγμή η Πορτογαλία μετράει υπερδιπλάσια έσοδα και από μεγαλύτερο εύρος δραστηριοτήτων (παραχώρηση αεροδρομίων, πώληση ποσοστού στη "ΔΕΗ" και στον αντίστοιχο "ΑΔΜΗΕ" κ.ά.).
Οι τρικλοποδιές... εκτός συνόρων
Βέβαια, την ίδια στιγμή που η τρόικα εγκαλεί την Ελλάδα και το ΤΑΙΠΕΔ για τις καθυστερήσεις, η Κομισιόν βάζει συνεχώς τρικλοποδιές στην ολοκλήρωση διαγωνισμών, με αποκορύφωμα την υπόθεση ΔΕΣΦΑ. Από πέρυσι έχει επιλεγεί η Socar από το Αζερμπαϊτζάν ως αγοραστής του ΔΕΣΦΑ, αλλά είναι άγνωστο πότε η Ελλάδα θα λάβει την έγκριση της Κομισιόν για τη συναλλαγή. Το ίδιο ισχύει και με πλήθος άλλων διαγωνισμών, αρκετοί από τους οποίους ματαιώθηκαν ή καθυστερούν λόγω κοινοτικών απαιτήσεων.
Όσοι διαγωνισμοί έχουν γλιτώσει από τα νύχια της Κομισιόν έχουν μπλοκαριστεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) στο οποίο έχουν κατατεθεί συνολικά περί τις 80 προσφυγές! Πρόσφατη είναι η απόφαση του ΣτΕ με την οποία ναυάγησαν οι διαγωνισμοί πώλησης της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ κι η κυβέρνηση εξετάζει τώρα τη μεταβίβαση μειοψηφικού πακέτου.
Από την άλλη πλευρά, όσοι διαγωνισμοί γλιτώνουν από την Κομισιόν και το ΣτΕ κινδυνεύουν από τη γνωστή χειμερία νάρκη των κρατικών υπηρεσιών που "ξεχνούν" να προωθήσουν νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε να καλύπτονται απαιτήσεις των υποψηφίων επενδυτών ή των Βρυξελλών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο διαγωνισμός για τη μαρίνα Αλίμου (παραχωρείται μαζί με τουριστικά καταφύγια σκαφών Ύδρας, Νέας Επιδαύρου και Πόρου), που εκκρεμεί επί σχεδόν δύο χρόνια.
Στην κυβέρνηση και στο ΤΑΙΠΕΔ επικαλούνταν και το περιορισμένο ενδιαφέρον ξένων ή εγχώριων επενδυτών για πολλά περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου. Ακόμα και για ακίνητα-φιλέτα το ενδιαφέρον είναι πενιχρό ή μηδενικό, όπως συνέβη πρόσφατα στον διαγωνισμό Castello Bibelli, ένα από τα πιο ιστορικά ακίνητα της Κέρκυρας.
Οι πλέον καχύποπτοι υποστηρίζουν, πάντως, πως οι καθυστερήσεις (ανεξάρτητα από το αν η κυβέρνηση αντικαθιστά τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ για να δείξει χαρακτήρα στην τρόικα) βολεύουν τόσο την πολιτική μας τάξη, όσο και ισχυρά συμφέροντα.
Τα τελευταία δεν έχουν σήμερα τη δυνατότητα να διεκδικήσουν αυτόνομα σοβαρά περιουσιακά στοιχεία του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων (π.χ. Εγνατία Οδός ή ΔΕΗ) ή και μικρότερες επιχειρήσεις (κυρίως γιατί δεν έχουν πρόσβαση σε δανεισμό), με αποτέλεσμα να διαδραματίζουν δευτερεύονταα ρόλο σε σχήματα ισχυρών διεθνών ομίλων. Συνεπώς δεν έχουν κανέναν λόγο να βιάζονται για την ολοκλήρωση των διαγωνισμών.
Οι εκκρεμότητες
Η νέα διοίκηση των κ. Εμμανουήλ Κονδύλη (πρόεδρος) και Πασχάλη Μπουχώρη (διευθύνων σύμβουλος) έχει ούτως ή άλλως περιορισμένα περιθώρια κινήσεων μέχρι τα τέλη του έτους. Από τον διαγωνισμό για τα περιφερειακά αεροδρόμια (είχε προγραμματιστεί να συζητηθεί σε σημερινή συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ) μέχρι τον αντίστοιχο για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την εταιρεία τροχαίου υλικού του ΟΣΕ (ROSCO) το Ταμείο δεν προσδοκά έσοδα εντός του 2014. Οι δεσμευτικές προσφορές για τα περιφερειακά αεροδρόμια κατατίθενται περί τα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ την ίδια περίοδο αναμένονται και οι δεσμευτικές προσφορές για ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ROSCO. Μέχρι να ολοκληρωθούν οι εγκρίσεις (από το Ελεγκτικό Συνέδριο κ.λπ.) θα έχουμε φτάσει στο πρώτο εξάμηνο του 2015 ώστε να εισπραχθούν χρήματα.
Το ίδιο ισχύει και για άλλους διαγωνισμούς, αν και μερικοί εξ αυτών μπορούν να ολοκληρωθούν νωρίτερα (π.χ. ιπποδρομιακό στοίχημα). Άνιση μάχη δίνουν στο ΤΑΙΠΕΔ για την υπόθεση της τιτλοποίησης ακινήτων καθώς είναι δύσκολο να βρεθεί κρίσιμη μάζα "καθαρών" ακινήτων να ενταχθεί στο πρόγραμμα, ενώ και οι συνθήκες στις αγορές δεν είναι οι καλύτερες.
Για την ιστορία, από τη θέση του προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ έχουν περάσει μέχρι σήμερα τρεις καθηγητές και δύο άλλα στελέχη. Συγκεκριμένα, πρώτος πρόεδρος ήταν ο καθηγητής Ι. Κουκιάδης, ακολούθησε ο καθηγητής Παν. Αθανασόπουλος, τον οποίο διαδέχθηκε ο αείμνηστος Στ. Σταυρίδης. Στη θέση του Στ. Σταυρίδη τοποθετήθηκε προ 12μήνου ο Κ. Μανωλόπουλος, ο οποίος αντικαθίσταται πλέον από τον καθηγητή Εμμ. Κονδύλη.
Του Φώτη Κόλλια
capital.gr
