Του Φώτη Κόλλια
Μάχη με το χρόνο δίνει η κυβέρνηση ώστε να παρουσιάσει απτά
αποτελέσματα και αν αντικρούσει τις πιέσεις. Οι δηλώσεις των ξένων και τα
πραγματικά προβλήματα. Πώς διαμορφώνεται το τοπίο ενόψει της διαπραγμάτευσης
του Σεπτεμβρίου.
Με παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών κρατών (αναφέρεται η
Σουηδία) όπου η μεταφορά περιουσιακών στοιχείων σε επενδυτική εταιρεία με «επαγγελματική
διαχείριση» δεν απέδωσε τα αναμενόμενα επιχειρεί να αντικρούσει η ελληνική
πλευρά τις πιέσεις για μεγάλες αλλαγές στη λειτουργία του Ταμείου
Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ).
Στελέχη που παρακολουθούν το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεωνυποστηρίζουν
πως η έκθεση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) που προτείνει τη
μεταφορά των κρατικών ακινήτων σε ξεχωριστή εταιρεία (η οποία θα βρίσκεται
εκτός Ελλάδας και θα διοικείται από managers που θα διορίζουν οι δανειστές)
αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου.
Στόχος των σκληροπυρηνικών στην Ευρωζώνη δεν είναι μόνο η ανάληψη
της διαχείρισης κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας. Ασκουν
πιέσεις, όπως το έπραξαν πρόσφατα οι Γερμανοί βιομήχανοι και το επαναλαμβάνουν
με κάθε ευκαιρία οι Φινλανδοί, να υποθηκευτούν ακίνητα και κρατικές εταιρείες
προκειμένου να λάβει η Ελλάδα το επόμενο πακέτο βοήθειας. Χθες, ο εκπρόσωπος
του κοινοτικού επιτρόπου Ολι Ρεν αν και επιβεβαίωσε την ανάγκη να παραμείνει το
πρόγραμμα υπό "ελληνική ιδιοκτησία" υπενθύμισε ότι, όπως αναφέρει και
το Μνημόνιο, το Σεπτέμβριο θα αναζητηθούν διορθωτικές κινήσεις.
Σημειώνεται ότι τις τελευταίες ημέρες πληθαίνουν τα
δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία, οι δανειστές πιέζουν για τη δημιουργία
θυγατρικής στο Λουξεμβούργο, η οποία θα αναλάβει τη διαχείριση περιουσιακών
στοιχείων που οδεύουν προς αποκρατικοποίηση, πρόταση, που υπεβλήθη στις αρχές
του καλοκαιριού και στη συνέχεια «ξεχάστηκε» επειδή η κυβέρνηση και κάποιοι
στην τρόικα εκτίμησαν πως θα προκαλούσε σοβαρές πολιτικές αντιδράσεις.
Το νέο αυτό «ταμείο» σχεδιάζεται ώστε να τελεί υπό τη
διαχείριση «επαγγελματιών manager» οι οποίοι υποτίθεται πως θα έχουν μεγαλύτερο
βαθμό ανεξαρτησίας από τη σημερινή διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ. Θα εκδίδει ομόλογα
με αντίκρισμα τα κρατικά ακίνητα και την υπόλοιπη περιουσία του δημοσίου τα
οποία θα εξαγοράζονται από διεθνείς επενδυτές και τα έσοδα θα κατευθύνονται για
την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους.
Οι μεγάλες καθυστερήσεις και η προχειρότητα με την
οποία προωθούνται αρκετοί διαγωνισμοί ιδιωτικοποιήσεων δίνουν λαβές σε όσους
θέλουν να «βάλουν χέρι» σε ακίνητα – φιλέτα, αλλά και σε κρατικές εταιρείες με
κυρίαρχη θέση στις αγορές τους όπως η ΔΕΗ, η ΔΕΠΑ, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κ.λπ.
Το σίγουρο είναι ότι η τρόικα έχει προειδοποιήσει στην
τελευταία της έκθεση πως ο Σεπτέμβριος θα είναι δύσκολος για την ηγεσία
του ΤΑΙΠΕΔ (η θέση του προέδρου έχει χηρέψει μετά την αποπομπή του Στ.
Σταυρίδη) καθώς δεν έχει τηρηθεί σχεδόν κανένα χρονοδιάγραμμα στους
διαγωνισμούς, ενώ τα έσοδα βρίσκονται μακριά από τους στόχους. Το 2014
αναμένεται πιο δύσκολο από τη φετινή χρονιά, καθώς πρόκειται να πωληθούν μεγάλες
εταιρείες όπως η ΕΥΔΑΠ, ο ΑΔΜΗΕ (διαχειρίζεται το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής
ενέργειας), τα μεγάλα λιμάνια Αθήνας και Θεσσαλονίκης, κλπ.
Στις νέες απαιτήσεις των δανειστών δεν περιλαμβάνεται μόνο η
επιτάχυνση στις προκηρύξεις, αλλά και ηένταξη νέων περιουσιακών στοιχείων στο
πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Για παράδειγμα, ασκούνται πιέσεις ώστε να
μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ η ακίνητη περιουσία όλων των υπουργείων, με
χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις τα υπουργεία Αμυνας και Αγροτικής Ανάπτυξης που
κατέχουν τεράστιο χαρτοφυλάκιο ακινήτων.
Εκτιμάται πως η αξία μόνο της περιουσίας που κατέχει σήμερα
η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), που ελέγχεται από το Ταμείο
Ιδιωτικοποιήσεων, ξεπερνά τα 28 δισ. ευρώ. Η αξία της διπλασιάζεται
αν συμπεριληφθούν και ακίνητα άλλων υπουργείων και οργανισμών που βρίσκονται
σήμερα εκτός ΕΤΑΔ.
Τόσο η κυβέρνηση, όσο και η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ γνωρίζουν
πως είναι δύσκολο να «αναστηθεί» το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, ενώ αποκρύπτουν
πως σε συνθήκες βαθιάς ύφεσης είναι δύσκολο ναπροσελκύσεις σοβαρούς ξένους
επενδυτές. Εξαίρεση αποτελούν, όπως έχει δείξει η μέχρι σήμερα εμπειρία,
τα διεθνή κερδοσκοπικά κεφάλαια που θέλουν να αγοράσουν στα χαμηλά ακίνητα –
φιλέτα.
Χθες ο Σάιμον Ο' Κόννορ, εκπρόσωπος Τύπου του κοινοτικού
Επιτρόπου Ολι Ρεν επιχείρησε μέσω λεκτικών ακροβατισμών να αμφισβητήσει όσα
κυκλοφορούν τις τελευταίες ημέρες περί του συγκεκριμένου σχεδίου δηλώνοντας πως
«η κυριότητα» του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων της Ελλάδας θα πρέπει να
παραμείνει στα χέρια των ελληνικών αρχών.
Την ίδια στιγμή δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να αλλάξει ο
τρόπος διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων που έχουν ενταχθεί στο ΤΑΙΠΕΔ.
Όπως είπε ο Ο' Κόννορ, κατά την προσεχή αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος,
στα τέλη Σεπτεμβρίου, θα συζητηθεί η πορεία των αποκρατικοποιήσεων, ενώ «θα
εξεταστούν και τρόποι αποτελεσματικότερης λειτουργίας του Ταμείου».
