Μεγάλες και αγεφύρωτες παραμένουν οι διαφορές ανάμεσα στις συντάξεις του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα όπως δείχνουν και τα τελευταία στοιχεία της έκθεσης «Ηλιος» για τον Οκτώβριο του 2025.
Κώστας Κατίκος
eleftherostypos.gr
Οι νέες συντάξεις γήρατος που απονεμήθηκαν τον Οκτώβριο σε συνταξιούχους του Δημοσίου διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στα 1.361 ευρώ μικτά, ενώ οι νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στα 809,18 ευρώ μικτά. Από τη σύγκριση των δύο ποσών προκύπτει ότι οι νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα υπολείπονται κατά 552 ευρώ ή κατά 68% από αυτές του δημοσίου.
Η ψαλίδα είναι σημαντική όχι μόνον στις νέες συντάξεις αλλά και στο σύνολο των συνταξιούχων. Σύμφωνα με την έκθεση «Ηλιος» και με βάση τις πληρωμές συντάξεων του Οκτωβρίου, η μέση σύνταξη γήρατος για τους 1,6 εκατ. συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα ήταν 886 ευρώ και για 362.659 συνταξιούχους από το Δημόσιο, ήταν 1.236 ευρώ. Οι συνταξιούχοι του δημοσίου δηλαδή παίρνουν κατά μέσο όρο 350 ευρώ μεγαλύτερη σύνταξη από τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.
Στον γενικό κανόνα πάντως και παρά το χάσμα δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, η εικόνα των συντάξεων βελτιώνεται μεν αλλά με αργούς ρυθμούς. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι οι 4 στις 10 κύριες συντάξεις γήρατος (το 41,28% του συνόλου των συντάξεων) ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Ενώ η πλειοψηφία των κυρίων συντάξεων (6 στις 10) βρίσκεται στο εύρος 500-1.000 ευρώ.
Τον Οκτώβριο του 2025, το μέσο εισόδημα από συντάξεις γήρατος (κύριες και επικουρικές) διαμορφώθηκε στα 1.119,46 ευρώ. Στις συντάξεις θανάτου το μέσο μηνιαίο ποσό ανήλθε στα 712,74 ευρώ, στις συντάξεις αναπηρίας στα 689 ευρώ ενώ για τους δικαιούχους της σύνταξης ανασφάλιστου υπερήλικα από τον ΟΠΕΚΑ, το μέσο ποσό του Οκτωβρίου ήταν 390 ευρώ.
Οι λόγοι που οδηγούν τους νέους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα στο να παίρνουν μικρότερες συντάξεις σε σχέση με τους νέους συνταξιούχους του Δημοσίου είναι οι εξής:
1.Οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν σταθερές αποδοχές και καθορισμένες αυξήσεις κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, οπότε και ο συντάξιμος μισθός τους βάσει του οποίου θα υπολογιστεί η σύνταξη είναι βελτιωμένος και ενσωματώνει τις μισθολογικές αυξήσεις των υπαλλήλων. Στον ιδιωτικό τομέα οι αυξήσει δεν είναι οριζόντιες και δεν ακολουθούν την ίδιας σταθερότητα με το Δημόσιο.
2.Οι αποδοχές στο Δημόσιο υπόκεινται σε αυτόματη αύξηση ανά δύο χρόνια με το που οι υπάλληλοι αλλάζουν μισθολογικό κλιμάκιο, που σημαίνει ότι ακόμη και χωρίς την εισοδηματική αύξηση, ο μισθός ανά διετία αυξάνεται λόγω αλλαγής μισθολογικού κλιμακίου. Στον ιδιωτικό τομέα ο μισθός μπορεί να αλλάξει βάσει προϋπηρεσίας, μόνο εφόσον ο υπάλληλος έχει σύμβαση που το προβλέπει, αλλιώς η προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας χάνεται.
3.Οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα έχουν κατά κανόνα λιγότερα χρόνια ασφάλισης από τους συνταξιούχους του Δημοσίου, με αποτέλεσμα να υπολογίζονται οι συντάξεις τους με μικρότερα ποσοστά αναπλήρωσης και τα ποσά να είναι μικρότερα έναντι των συντάξεων του Δημοσίου. Στο Δημόσιο, για παράδειγμα, οι υπάλληλοι εξαντλούν τη 40ετία και παίρνουν ποσοστό αναπλήρωσης 50,01%, ενώ στον ιδιωτικό τομέα η έξοδος γίνεται κατά μέσο όρο με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης και με χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης.
4.Στις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα περιλαμβάνονται και πολλοί συνταξιούχοι που έχουν οφειλές στον ΕΦΚΑ (κυρίως προερχόμενοι από τον ΟΑΕΕ) τις οποίες εξοφλούν με παρακράτηση σύνταξης, ενώ οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου δεν έχουν οφειλές που να συμψηφίζονται με τη σύνταξη, πλην των εξαγορών πλασματικών ετών.
5.Στο Δδημόσιο η πλειονότητα των ασφαλισμένων συνταξιοδοτείται με καθεστώς πλήρους σύνταξης και όχι με μειωμένη, εν αντιθέσει με τους ασφαλισμένους σε ταμεία του ιδιωτικού τομέα οι οποίοι σε μεγάλο ποσοστό βγαίνουν με μειωμένη επειδή δεν συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για να πάρουν πλήρη σύνταξη.
Πόσες νέες συντάξεις πληρώθηκαν τον Οκτώβριο;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οκτωβρίου, πληρώθηκαν 22.881 νέες συντάξεις με οριστική απόφαση από όλες τις κατηγορίες δηλαδή γήρατος αναπηρίας θανάτου και ανασφάλιστων υπερηλίκων. Η συνολική δαπάνη για τις πληρωμές των νέων συντάξεων ανήλθε σε 12,2 εκατ. ευρώ και τα αναδρομικά που πήραν οι δικαιούχοι με οριστική απόφαση συνταξιοδότησης ανήλθαν σε 63,4 εκατ. ευρώ. Επίσης πληρώθηκαν 6.198 συντάξεις με τροποποιητική απόφαση συνολικής δαπάνης 5,4 εκατ. ευρώ και με αναδρομικά 11,24 εκατ. ευρώ.