Η αυτόματη σύνδεση της ηλικίας στην οποία συνταξιοδοτούνται οι ασφαλισμένοι με το προσδόκιμο ζωής των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών αναμένεται να φέρει αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ίσως και από το 2027 ή το 2028.
Κώστας Κατίκος
eleftherostypos.gr
Με αυτήν τη σύνδεση λειτουργούν ήδη σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και όταν ανεβαίνει το προσδόκιμο ζωής γίνεται και η ανάλογη προσαρμογή στις ηλικίες συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες άνω των 65 ετών από 18,8 έτη το 2019 αυξάνεται στα 20 έτη ως το 2030, ενώ αντίστοιχα στις γυναίκες, από 21,8 έτη αυξάνεται στα 22,9 έτη. Ως τις αρχές του 2027 θα πρέπει να εξεταστεί αν και πόσο ανέβηκε το προσδόκιμο ζωής για τους άνω των 65 ετών στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία 2016-2025. Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι, εφόσον εφαρμοστεί, όπως προβλέπεται, η διαδικασία αυτή, καθώς το 2027 είναι και μία εκλογική χρονιά, η αντίστοιχη αύξηση των ορίων ηλικίας θα είναι δεδομένη. Μάλιστα, η διαδικασία αυτή θα επαναλαμβάνεται κάθε τρία χρόνια, οπότε το 2030 θα εξεταστεί αν και πόσο ανέβηκε το προσδόκιμο ζωής, ώστε να αποφασιστεί εκ νέου η αύξηση στα όρια ηλικίας κ.ο.κ.
Σημειώνεται, πάντως, ότι, σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα παραμένει στις χώρες με τα χαμηλότερα πραγματικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, με τη μέση ηλικία αποχώρησης των γυναικών να διαμορφώνεται στα 59,7 έτη και των ανδρών στα 63,2 έτη.
Συντάξεις από τα 58,5 για μητέρες και στα 55 για γυναίκες με βαρέα [πίνακες]
Σύνταξη με όρια ηλικίας από 58,5 ετών με διατάξεις μητέρων, από 55 ετών με διατάξεις βαρέων για γυναίκες και από 60 ως 62 ετών με «κοινές» διατάξεις κατοχυρώνουν 21 κατηγορίες ασφαλισμένων πού προέρχονται από Tαμεία του ιδιωτικού τομέα και ελευθέρων επαγγελματιών (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τραπεζών, ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ).
Οι κατηγορίες ασφαλισμένων που προέρχονται από το ΙΚΑ, καθώς και από άλλα Ταμεία, οι οποίοι μπορούν να αποχωρήσουν μέσα στο 2025, είναι οι εξής:Ασφαλισμένες στο ΙΚΑ πριν το 1993 με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2010 και συμπληρωμένο το 55ο έτος ως το 2017-2018 για πλήρη σύνταξη πριν τα 62.
Ασφαλισμένες στο ΙΚΑ πριν το 1993 με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2011 και συμπληρωμένο το 57ο έτος ως το 2018 για πλήρη σύνταξη πριν τα 62. Με το 57ο έτος μετά το 2019 η πλήρης σύνταξη έχει όριο ηλικίας από 63,3 και άνω.
Ασφαλισμένες στο ΙΚΑ πριν το 1993 με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2012 και συμπληρωμένο το 55ο έτος ως το 2017-2018 για μειωμένη σύνταξη πριν τα 62.
Ασφαλισμένες στο ΙΚΑ πριν το 1993 με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2010 και το 2011 και συμπληρωμένες τις ηλικίες των 50 και 52 ετών ως το 2019 για μειωμένη σύνταξη πριν τα 62.
Γυναίκες με 3.600 βαρέα ένσημα στο ΙΚΑ και συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012, οι οποίες αποχωρούν με πλήρη σύνταξη σε ηλικίες 55, 56 και 57 ετών. Η προϋπόθεση είναι να έχουν 1.000 από τις 3.600 ημέρες στα βαρέα μέσα στα τελευταία 17 χρόνια πριν από την αίτηση για σύνταξη. Αυτό σημαίνει ότι μια ασφαλισμένη 57 ετών το 2025 θα πρέπει να συμπληρώνει 1.000 ημέρες με βαρέα ένσημα από το 2008 ως το 2025.
Υπάλληλοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες οι οποίοι συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για να βγουν στη σύνταξη με διατάξεις 35ετίας και όριο ηλικίας κάτω των 62 ετών, εφόσον η 35ετία συμπληρώθηκε ως το 2021.
Παλαιοί ασφαλισμένοι σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ (διαδοχική ασφάλιση) που συμπληρώνουν 35ετία ως το 2012 και στα δύο Ταμεία και ηλικίες 58 ή 59 ετών μέχρι το 2021.
Ανδρες και γυναίκες με 7.500 βαρέα ένσημα στο ΙΚΑ και συνολικά 10.500 ημέρες ασφάλισης συνταξιοδοτούνται στα 62 με πλήρη και στα 60 με μειωμένη σύνταξη οποτεδήποτε, εφόσον ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης συμπληρώνεται από 1ης/1/2015. Οσοι έχουν τον απαιτούμενο χρόνο μέχρι 31/12/2015, βγαίνουν με πλήρη πριν τα 62 και μειωμένη πριν τα 60.
Ανδρες και γυναίκες με 3.600 ημέρες ασφάλισης στα βαρέα μετά το 2013 και 4.500 στο σύνολο συνταξιοδοτούνται με όριο ηλικίας 62 ετών για πλήρη σύνταξη.
Μητέρες ασφαλισμένες πριν το 1993 στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ-τομέας ΤΣΠΕΑΘ, που ως το 2012 είχαν ανήλικο τέκνο και 15ετία με συμπληρωμένο το 50ο ή 52ο έτος ως το 2019 για σύνταξη με όρια ηλικίας από 58,5 ετών (με το 50ό-52ο έτος το 2017) ως 61,10 ετών (με το 50ό-52ο έτος το 2019). Αν οι ηλικίες 50 ή 52 ετών συμπληρωθούν μετά το 2020, παίρνουν πλήρη από 63,7 ετών ως 67 ετών.
Μητέρες με ανήλικο από το Ταμείο Νομικών. Παράθυρα για σύνταξη πριν τα 62 μπορούν να αξιοποιήσουν οι γυναίκες δικηγόροι που ασφαλίστηκαν πριν το 1993 στο Ταμείο Νομικών και είχαν ανήλικο τέκνο ως το 2012 με 21 ως 22 έτη ασφάλισης. Για παράδειγμα, οι ασφαλισμένες στο Ταμείο Νομικών πριν το 1993 με ανήλικο τέκνο το 2010 και το 2011 και 21 ή 22 έτη ασφάλισης αντίστοιχα αποχωρούν φέτος στα 58,5 για πλήρη σύνταξη, εφόσον συμπλήρωσαν το 50ό έτος ως το 2017 και στα 61 εφόσον συμπλήρωσαν το 55ο έτος ως το 2018.
Σύνταξη μητέρων από Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών
Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των μητέρων ασφαλισμένων πριν το 1993 σε Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών διαμορφώνονται για φέτος ως εξής:
Μητέρες που είχαν συμπληρώσει 25ετία το 2010 με ανήλικο τέκνο και έκλεισαν το 50ό έτος της ηλικίας τους έως το 2017 αποχωρούν οποτεδήποτε για πλήρη σύνταξη με όριο ηλικίας ως 58,5 ετών. Μετά το 2017 τα όρια ηλικίας για όσες συμπληρώνουν τα 50 ανεβαίνουν στα 60,2, στα 61,3 κ.ο.κ., σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα. Τα ίδια όρια ηλικίας ισχύουν και για τις μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 25ετία με ανήλικο τέκνο και έκλεισαν το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018.
Μητέρες που είχαν το 2012 την απαραίτητη 25ετία με ανήλικο τέκνο και έκλεισαν το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 αποχωρούν με πλήρη σύνταξη με όριο ηλικίας ως 61 ετών.
Τρίτεκνες μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2010 την απαραίτητη 20ετία που ζητούν οι καταστατικές διατάξεις των Ταμείων τους μπορούν να αποχωρήσουν χωρίς όριο ηλικίας.
4.Τρίτεκνες μητέρες που είχαν το 2011 την απαραίτητη 20ετία και συμπλήρωσαν το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2017 αποχωρούν με όριο ηλικίας ως 58,5 ετών.Τρίτεκνες μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαραίτητη 20ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών και έκλεισαν το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 αποχωρούν με όριο ηλικίας 61 ετών.
Τα όρια ηλικίας για 5 κατηγορίες ασφαλισμένων σε ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ
Πέντε κατηγορίες ασφαλισμένων σε ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ μπορούν να βγουν στη σύνταξη στα 62, με τις εξής προϋποθέσεις:Σύνταξη στα 62 χωρίς 40ετία μπορούν να κλειδώσουν το 2025 οι άνδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ) εφόσον συμπληρώνουν 35ετία ως το 2012.
Σύνταξη στα 62 κατοχυρώνουν όλοι οι επαγγελματίες εφόσον συμπληρώνουν συνολικό χρόνο ασφάλισης, 40 ετών είτε σε ένα Ταμείο είτε σε περισσότερα. Η 40ετία συμπληρώνεται και με πλασματικά έτη, για να αποφύγουν την έξοδο στα 67.
Σύνταξη χωρίς να έχουν 40ετία κατοχυρώνουν οι γυναίκες ασφαλισμένες στο ΕΤΑΑ, αρκεί να συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης ως το 2012. Για την 35ετία μπορούν να αναγνωρίσουν ως 5 πλασματικά έτη ασφάλισης. Οσες έχουν κλείσει το 62ο έτος της ηλικίας τους ως το 2024 μπορούν να αποχωρήσουν οποτεδήποτε.
Σύνταξη πριν από τα 67 μπορούν να πάρουν οι ασφαλισμένες του ΕΤΑΑ που μέχρι 31/12/2010 είχαν 25ετία σε ΤΣΜΕΔΕ και Ταμείο Νομικών και 21,6 έτη στο ΤΣΑΥ. Κριτήριο είναι το πότε συμπληρώνουν το 60ό έτος. Σε ηλικίες 65 και 66 ετών βγαίνουν όσες έκλεισαν τα 60 το 2020 και 2021.
Μειωμένη σύνταξη στα 62 κατοχυρώνουν οι νέοι από 1ης/1/1993 και μετά ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων. Για παράδειγμα, νέος επαγγελματίας που λόγω σπουδών ασφαλίστηκε το 1993 σε ηλικία 30 ετών μπορεί να βγει με μειωμένη σύνταξη το 2025 που κλείνει το 62ο έτος της ηλικίας του, αρκεί να έχει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης χωρίς διακοπή την τελευταία 5ετία.
Πόσες αποφάσεις βγαίνουν κάθε μήνα και πόσες συντάξεις είναι σε εκκρεμότητα;
Στο πρώτο τρίμηνο εκδόθηκαν 50.566 αποφάσεις απονομής συντάξεων έναντι 48.041 νέων αιτήσεων. Σε λίστα αναμονής τον Μάρτιο του 2025 βρίσκονταν 16.150 εκκρεμείς συντάξεις με καθυστέρηση απονομής ως και 2 χρόνια. Από το ΙΚΑ ήταν σε εκκρεμμότητα 5.751 αιτήσεις συνταξιοδότησης, από τον ΟΑΕΕ 3.508 αιτήσεις, από τον ΟΓΑ ήταν σε εκκρεμμότητα 2.459 αιτήσεις, από το ΕΤΑΑ ήταν σε εκκρεμότητα 2.358 αιτήσεις, από το Δημόσιο 1.482 αιτήσεις. Στις επικουρικές εκκρεμούν 34.000 αιτήσεις.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν από 36 ως 40 έτη ασφάλισης παίρνουν ετήσια προσαύξηση 2,55% στα ποσοστά αναπλήρωσης και από 39,81% στα 36 έτη φτάνουν στο 50% για την 40ετία.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Οι ασφαλισμένοι που θα πάρουν μειωμένη σύνταξη υποβάλλοντας αίτηση πέντε χρόνια νωρίτερα (στα 62 αντί 67) θα έχουν περικοπή 30% στην εθνική σύνταξη. Με 20 έτη ασφάλισης και άνω, θα λάβουν εθνική σύνταξη 305,48 ευρώ (αντί 436,40 ευρώ).
Πλήρης σύνταξη μητέρων από το ΙΚΑ (*)
| Με 5.500 ημέρες ως το 2010 και ανήλικο τέκνο | |
| Ηλικία 55 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 61 |
| το 2019 | 62,6 |
| το 2020 | 64 |
| το 2021 | 65,6 |
| το 2022 | 67 |
| Με 5.500 ημέρες το 2011 και ανήλικο τέκνο | |
| Ηλικία 57 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2017 | 60,9 |
| το 2018 | 62 |
| το 2019 | 63,3 |
| το 2020 | 64,6 |
| το 2021 | 65,9 |
| το 2022 | 67 |
Μειωμένη σύνταξη μητέρων από το ΙΚΑ (*)
| Με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2010 ή το 2011 | |
| το 2017 | 58,5 |
| το 2018 | 60,2 |
| το 2019 | 61,10 |
| από 1ης/1/2020 | 62 |
| Με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2012 | |
| Ηλικία 55 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 61 |
| Από 1ης/1/2019 | 62 |
(*)ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΙΚΑ ΜΕΧΡΙ 31/12/1992.
Σύνταξη ΙΚΑ με 10.500 ένσημα (και με διαδοχική ασφάλιση)
| Με 10.500 ένσημα ως το 2011 (και 10.800 για συνταξιοδότηση) | |
| Ηλικία 58 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 60 |
| το 2019 | 60,6 |
| το 2020 | 61 |
| το 2021 | 61,6 |
| το 2022 | 62 |
| Με 10.500 ένσημα το 2012 (και 11.100 για συνταξιοδότηση) | |
| Ηλικία 59 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2017 | 60,2 |
| το 2018 | 60,6 |
| το 2019 | 60,11 |
| το 2020 | 61,3 |
| το 2021 | 61,8 |
| το 2022 | 62 |
Πλήρης και μειωμένη σύνταξη με βαρέα στο ΙΚΑ (άνδρες-γυναίκες)
| Με 10.500 ένσημα συνολικά και 7.500 στα «βαρέα» | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| Πλήρης σύνταξη | Μειωμένη σύνταξη | |
| το 2012 | 56,6 | 54,6 |
| το 2013 | 60,9 | 58,9 |
| το 2014 | 61,6 | 59,6 |
| από 1ης/1/2015 | 62 | 60 |
Πλήρης σύνταξη μητέρων από Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών
| Με 25ετία και ανήλικο το 2010-2011 | ||
| Ηλικία 50- 52 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| 2017 | 58,5 | |
| 2018 | 60,2 | |
| 2019 | 61,1 | |
| 2020 | 63,7 | |
| 2021 | 65,3 | |
| 2022 | 67 | |
| Με 25ετία και ανήλικο το 2012 | ||
| Ηλικία 55 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| 2017 | 59,6 | |
| 2018 | 61 | |
| 2019 | 62,6 | |
| 2020 | 64 | |
| 2021 | 65,6 | |
| 2022 | 67 | |
Μειωμένη σύνταξη μητέρων από Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών
| Με ανήλικο και 25ετία το 2011 | ||
| Ηλικία 50 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| 2017 | 58,5 | |
| 2018 | 60,2 | |
| 2019 | 61,1 | |
| Από 1ης/1/2020 | 62 | |
| Μειωμένη σύνταξη με ανήλικο και 25ετία το 2012 | ||
| Ηλικία 53 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| 2017 | 59,6 | |
| 2018 | 61 | |
| Από 1ης/1/2019 | 62 | |
Τα όρια ηλικίας για σύνταξη από ΟΑΕΕ (και ΕΤΑΑ-άνδρες)
| Με 35ετία ως το 2012 | |
| Ηλικία 60 | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| Το 2018 | 61 |
| Το 2019 | 61,3 |
| Το 2020 | 61,6 |
| Το 2021 | 61,9 |
| Το 2022 | 62 με 40ετία |
| Με 35ετία μετά το 2013 | 62 και 40 έτη |
| Με λιγότερα από 40 έτη | 67 |
Τα όρια ηλικίας για γυναίκες στο ΕΤΑΑ (χωρίς 35ετία)
| Απαιτούμενα έτη ως το 2010: 21,6 για ΤΣΑΥ – ΤΣΜΕΔΕ και 25 για Τ. Νομικών | |
| Ηλικία 60 | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| Το 2018 | 63,6 |
| Το 2019 | 64,5 |
| Το 2020 | 65,3 |
| Το 2021 | 66,2 |
| Το 2022 | 67, ή 62 με 40 έτη |
| Με τα ίδια έτη (21,6-25) από 2011 και μετά | 67 (ή 62 με 40ετία) |
Οι νέες συντάξεις του 2025 (πλήρη ποσά) για ασφαλισμένους από ΙΚΑ και Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών
| Συντάξιμος μισθός 2025 | Σύνταξη με 30 έτη | Σύνταξη με 35 έτη | Σύνταξη με 40 έτη | |
| 3.595 € | 1.384 € | 1.778 € | 2.234 € | |
| 2.634 € | 1.131 € | 1.259 € | 1.754 € | |
| 2.212 € | 1.020 € | 1.227 € | 1.543 € | |
| 1.953 € | 951 € | 1.150 € | 1.413 € | |
| 1.710 € | 887 € | 1.039 € | 1.292 € | |
| 1.620 € | 863 € | 1.004 € | 1.246 € | |
| 1.526 € | 839 € | 1.033 € | 1.200 € | |
| 1.454 € | 820 € | 951 € | 1.164 € | |
| 1.325 € | 786 € | 906 € | 1.099 € | |
| 1.263 € | 770 € | 1.778 € | 1.068 € |
Πλήρης και μειωμένη σύνταξη με 25 και 30 έτη ασφάλισης το 2025
| Συντάξιμος μισθός 2025 | Σύνταξη με 25 έτη ασφάλισης | Σύνταξη με 30 έτη ασφάλισης | ||
| Πλήρης | Μειωμένη | Πλήρης | Μειωμένη | |
| 900 € | 622 € | 491 € | 674 € | 543 € |
| 1.020 € | 647 € | 516 € | 705 € | 574 € |
| 1.140 € | 671 € | 541 € | 737 € | 606 € |
| 1.260 € | 696 € | 565 € | 769 € | 638 € |
| 1.380 € | 721 € | 590 € | 800 € | 669 € |
| 1.500 € | 746 € | 615 € | 832 € | 701 € |
| 1.620 € | 770 € | 640 € | 864 € | 733 € |
| 1.740 € | 795 € | 664 € | 895 € | 764 € |
| 1.860 € | 820 € | 689 € | 927 € | 796 € |
| 1.980 € | 845 € | 714 € | 959 € | 828 € |