Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017

Η λήψη ημίμετρων είναι χειρότερη κι από το «άστο όπως είναι»!

Γράφει ο Σωτήριος Βενέτης

Ένα ακόμα σιδηροδρομικό έργο είναι σχεδόν έτοιμο προς υλοποίηση,  (http://sidirodromikanea.blogspot.gr/2017/10/blog-post_908.html), αλλά για μία ακόμα φορά η προχειρότητα, η τσαπατσουλιά και η εν γένει περιφρόνηση προς το σιδηρόδρομο είναι πανταχού παρούσες!


Ιστορικό: 

Τη δεκαετία του 1950 αποφασίστηκε η διαπλάτυνση των μετρικών σιδηροδρομικών δικτύων της Θεσσαλίας, σε μια προσπάθεια βελτίωσης των υποδομών και ένταξης της Θεσσαλίας σε τροχιά ανάπτυξης, στο πνεύμα που διακατείχε σχεδόν ολόκληρη τη χώρα, εν όψει μιας πιθανής μελλοντικής ένταξής της στην τότε Ευρωπαϊκή Κοινότητα Σιδήρου – Άνθρακα! Κι όπως ξεκινούν όλα τα έργα στην Ελλάδα, ομοίως και στη Θεσσαλία τελικώς διαπλατύνθηκε μόνον το τμήμα Λαρίσης – Βόλου, αφού διέκριναν ότι ο Βόλος ως λιμένας, ως βιομηχανική πόλη και ως τουριστικός πόλος είχε προτεραιότητα έναντι των πόλεων της Καρδίτσας και των Τρικάλων, οι οποίες την εποχή εκείνη ήταν προσανατολισμένες αποκλειστικά σχεδόν στην αγροτική οικονομία.

Για την διαπλάτυνση και με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο τμήμα της γραμμής είναι χαραγμένο σε πεδινό έδαφος και εντός της Θεσσαλικής πεδιάδας, ακολουθήθηκε η χάραξη της μετρικής γραμμής έως το κλειδί του Σ.Σ. Βελεστίνου με την νέα γραμμή νοτίως και παράλληλα της μετρικής. Από το κλειδί του Σ.Σ. Βελεστίνου και ως τον Σ.Σ. Λατομείου ακολουθήθηκε η ίδια παράλληλη χάραξη, αλλά με τη νέα γραμμή να βρίσκεται τώρα βορείως της μετρικής, σε έναν διάδρομο διπλής σιδηροδρομικής γραμμής, μιας μετρικής στα νότια και μιας διεθνούς εύρους στα βόρεια. Το πολύ κλειστό «S» που έπεται του Σ.Σ. Λατομείου υποχρέωσε τους μελετητές της κατασκευής της γραμμής διεθνούς εύρους σε νέα χάραξη, με κατασκευή σήραγγας και διέλευση της γραμμής στα όρια της τότε κοινότητας Μελισσατίκων. Η γραμμή τώρα, εκμεταλλευόμενη τα πρανή των υψωμάτων πέριξ του δήμου της Νέας Ιωνίας, τα οποία ήταν τότε ακατοίκητα, διαγράφει ομαλά ένα πολύ αμβλύ «S» φτάνοντας ως τη «Διαλογή», πλησίον του ρέματος «Ξηριά» και εκεί να συναντά τη μετρική γραμμή της Δυτικής Θεσσαλίας. 

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στα πλαίσια της συνεργασίας της Ελλάδας με τις αραβικές χώρες της μέσης ανατολής, ήλθε στο προσκήνιο η ιδέα του «σιδηροδρομικού Ε65» δηλαδή ενός σιδηροδρομικού άξονα διεθνούς εύρους που θα συνέδεε τον Βόλο με την Καλαμπάκα και από εκεί τα Ιωάννινα και την Ηγουμενίτσα, με αντικειμενικό σκοπό την θαλάσσια διαπόρθμευση εμπορικών βαγονιών από την Συρία και μέσω Ελλάδας προς Ιταλία και Δυτική Ευρώπη. Κι όπως ξεκινούν όλα τα έργα στην Ελλάδα, ομοίως και σε αυτήν την περίπτωση τα έργα ξεκίνησαν… Αρχικά κατασκευάστηκε μικτή γραμμή (μετρική και διεθνούς εύρους) στη θέση της μετρικής από τον λιμένα Βόλου (προβλήτες «ένα» και «δύο») έως τις παρυφές της Α΄ και Β΄ βιομηχανικής ζώνης του Βόλου. Εν συνεχεία με κλειδιά οι γραμμές διεθνούς εύρους θα οδεύσουν προς τις βιομηχανικές ζώνες, η δε πρώτη εξ αυτών σχεδιάστηκε να φτάσει στην νέα, 3η προβλήτα του λιμένος Βόλου για την εκεί διαπόρθμευση των βαγονιών από και προς τη Συρία, ενώ η υλοποίηση της διαπλάτυνσης, δυτικότερα της βιομηχανικής ζώνης του Βόλου, παρέμεινε στο στάδιο της… μακέτας!

Η διαπλάτυνση της γραμμής μεταξύ Βόλου και Λάρισας δημιούργησε τον πρώτο σύγχρονο, Ελληνικό δια – αστικό σιδηρόδρομο, με περισσότερα από δώδεκα ζεύγη δρομολογίων ημερησίως και με τρομερή επιβατική επιτυχία. Στα χρόνια της… μετανεοτερικότητας, του Μάαστριχτ και του ευρώ, ο σιδηρόδρομος απαξιώθηκε, τα ζεύγη δρομολογίων μεταξύ των δύο πόλεων μεταβλήθηκαν σε ανερχόμενο – κατερχόμενο όχημα, ενώ η διαπλάτυνση του Θεσσαλικού προς τα δυτικά τελικώς υλοποιήθηκε το 2003 μόνο για το τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα.

Η κατασκευή του νέου περιφερειακού αυτοκινητοδρόμου της πόλης του Βόλου αλλάζει, δίχως να το επιδιώκει, άρδην τα δεδομένα στον δια – αστικό σιδηρόδρομο. Εκεί που ο «αύλιος» χώρος του Σ.Σ. του Βόλου παύει να δέχεται και… μοτοποδήλατο, ο άφθονος «αύλιος» χώρος του Σ.Σ. Μελισσατίκων μετατρέπεται σε αυτοσχέδιο πάρκινγκ. Οι Βολιώτες που εργάζονται στη Λάρισα και μέσω του νέου περιφερειακού δρόμου, βρίσκουν και πάλι εξαιρετικό τον σιδηρόδρομο και η απαξιωμένη από τον ΟΣΕ σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ των δύο μεγαλυτέρων αστικών Θεσσαλικών κέντρων αποκτά ύπαρξη, χωρίς καν να το επιδιώξει! Αντί λοιπόν η Γαία – ΟΣΕ και ο ΟΣΕ να εκμεταλλευθούν το γεγονός και να κατασκευάσουν πάρκινγκ αυτοκινήτων για τη μετεπιβίβαση των Βολιωτών, αντί να εκμεταλλευθούν την κατασκευή του νέου Πανθεσσαλικού σταδίου, κατασκευάζοντας στάση εκεί, μεταφέροντας χιλιάδες οπαδών από την πόλη του Βόλου προς το νέο στάδιο, τους έρχεται η φαεινή ιδέα να παύσουν την σιδηροδρομική μεταξύ Διαλογής – Σ.Σ. Μελισσατίκων – Λατομείου, επικαλούμενοι αλήθεια τι;;; 

Με αφορμή την αναφορά συχνών βλαβών στη λειτουργία των αυτομάτων συστημάτων ισόπεδων διαβάσεων (ΑΣΙΔ) στον επαρχιακό δρόμο που συνδέει την Νέα Ιωνία Βόλου με τον οικισμό των Μελισσατίκων και με αφορμή των, μερικές φορές, θανατηφόρων δυστυχημάτων που ακολούθησαν, αποφασίζεται η εγκατάλειψη του σιδηροδρομικού διαδρόμου μεταξύ Διαλογής Βόλου και Σ.Σ. Λατομείου, μέσω Μελισσατίκων και η διαπλάτυνση της σιδηροδρομικής γραμμής δυτικότερα της Βιομηχανικής ζώνης έως τον Σ.Σ. Λατομείου, στο τμήμα που αυτή παρέμεινε μετρική, με μερική παραλλαγή στο γνωστό «S» προ του Σ.Σ. Λατομείου! Δηλαδή στο όνομα της απολύτου ξεχαρβάλωσης του ΟΣΕ, των, αφημένων στο έλεος της οικονομικής περιδίνησης του σιδηροδρομικού Οργανισμού, που αδυνατεί να συντηρήσει στο βαθμό που απαιτείται, ΑΣΙΔ της Νέας Ιωνίας και αντί να στηριχθεί και να ενισχυθεί η συνδυασμένη σιδηροδρομική μετακίνηση των Βολιωτών και των Μαγνητών προς της Λάρισα, αποφασίζεται να της κοπεί ο μοναδικός επιβατικός πνεύμονας του, δηλαδή ο Σ.Σ. Μελισσατίκων!

Ποια λύση είναι τελικώς οικονομικά συμφερότερη; Αλήθεια, ο ΟΣΕ και οι εμπλεκόμενοι φορείς έκαναν οικονομοτεχνική μελέτη για το τι είναι συμφερότερο για τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος. Ποιος κυβερνά τελικώς αυτόν τον τόπο; Ιταλοί, της Φερροβίε ντε λο Στάτο ακούτε;;; Τι κρίνεται πιο οικονομικό; Η διαπλάτυνση της μετρικής γραμμής μεταξύ Σ.Σ. Διαλογής και Σ.Σ Λατομείου, συνοδευομένη από την απώλεια όλου του επιβατικού κοινού και του Πανθεσσαλικού Σταδίου ή η κατασκευή ανισόπεδων διαβάσεων επί της επαρχιακής οδού που συνδέει τη Νέα Ιωνία με τα Μελισσάτικα; Ακόμα και ο διορισμός ενός ηλεκτρολόγου ο οποίος θα είναι επιφορτισμένος με τον καθημερινό έλεγχο και την ενδελεχή και αυστηρή συντήρηση των συστημάτων ΑΣΙΔ Νέας Ιωνίας θα ήταν οικονομικότερη λύση από την απώλεια συλλήβδην σχεδόν του συνόλου του επιβατικού κοινού αυτής της δια – αστικής σιδηροδρομικής γραμμής.

Τι προτείνεται (με σειρά προτεραιότητας):

1. Συμπληρωματική οικονομοτεχνική μελέτη της κατασκευής ανισόπεδων οδικών διελεύσεων άνωθεν ή κάτωθεν της σιδηροδρομικής γραμμής Βόλου – Μελισσατίκων και της επαρχιακής οδού Νέας Ιωνίας – Μελισσατίκων στα σημεία που σήμερα υφίστανται ισόπεδες διελεύσεις και η σύγκριση της με την υφιστάμενη μελέτη «διαπλάτυνση και παραλλαγή της σιδηροδρομικής γραμμής μεταξύ Σ.Σ. Λατομείου και Διαλογής Βόλου» λαμβάνοντας υπόψη α. την απώλεια επιβατών που επιβιβάζονται στο Σ.Σ. Μελισσατίκων (τον επιβατικό σταθμό με τα περισσότερα εισιτήρια της τοπικής γραμμής) που θα προκαλούσε η παραλλαγή της γραμμής, η μη ύπαρξη Σιδηροδρομικού Σταθμού ή Στάσης μεταξύ Διαλογής και Σ.Σ Λατομείου, η μη σύνδεση της νέας χάραξης με τον περιφερειακό δρόμο του Βόλου, η μη χωροθέτηση χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, η μη εξυπηρέτηση του Πανθεσσαλικού σταδίου και των νέων νεκροταφείων από τη νέα χάραξη.

2. Εάν η κατασκευή της παραλλαγής της νέας χάραξης είναι ήδη ειλημμένη τότε α. να διατηρηθούν σε λειτουργία και οι δύο σιδηροδρομικές χαράξεις: η μεν νότια για τα απευθείας δρομολόγια μεταξύ Βόλου – Αθήνας και Βόλου – Θεσσαλονίκης, τα οποία δεν θα πραγματοποιούν ενδιάμεσες σταθμεύσεις, με εξαίρεση μόνο τα μεγάλα αστικά κέντρα και η υφισταμένη βόρεια, για τα τοπικά δρομολόγια μεταξύ Βόλου – Λαρίσης και τα μελλοντικά μεταξύ Βόλου – Καλαμπάκας. β. κατασκευή οργανωμένου χώρου στάθμευσης στον Σ.Σ. Μελισσατίκων και παράλληλα μετατροπής του σε Σιδηροδρομικό Σταθμό (όπως λειτουργούσε προ του 1985) από Στάση που έχει εκφυλιστεί. γ. κατασκευή σιδηροδρομικών στάσεων, οπωσδήποτε στο ύψος του Πανθεσσαλικού σταδίου και των νέων νεκροταφείων και δρομολόγηση τοπικών δρομολογίων μεταξύ Βόλου και Βελεστίνου και εκτάκτων προς τα Μελισσάτικα τις μέρες και ώρες λειτουργίας του Πανθεσσαλικού. δ. η διαπλάτυνση της μετρικής γραμμής να επεκταθεί και για το τμήμα μεταξύ Σ.Σ. Λατομείου και Σ.Σ. Βελεστίνου, εξυπηρετώντας κατά αυτόν τον τρόπο και τη Γ΄ Βιομηχανική Ζώνη του Βόλου και το εργοστάσιο αρμάτων. ε. επαναλειτουργία της σιδ/κης στάσης του Αγίου Γεωργίου και υπογραφής μνημονίου μεταξύ Τρενοσέ και Ελληνικού Στρατού για την συνδυασμένη μετακίνηση του προσωπικού του εργοστασίου αρμάτων μεταξύ Βόλου και σιδ/κης στάσης Αγίου Γεωργίου. στ. εγκατάσταση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης σε όλο το μήκος των δύο σιδ/κων γραμμών μεταξύ Βόλου – Λατομείου – Βελεστίνου και μέχρι τη Λάρισα. ζ. επέκταση της κανονικής γραμμής από Σ.Σ. Βόλου έως τη διασταύρωση των οδών Γρηγορίου Λαμπράκη και Δημητριάδος για την συνδυασμένη μετακίνηση επιβατών μεταξύ αστικού ΚΤΕΛ Βόλου και δια – αστικού σιδηροδρόμου. η. κατασκευή σιδηροδρομικών στάσεων στο ύψος της Νέας Ιωνίας (βαμβακουργία) και στο μέσον της απόστασης μεταξύ Σ.Σ. Βόλου και σιδ/κης στάσης Νέας Ιωνίας, θ. τερματισμός του δρομολογίου Βόλου – Λάρισας (όπως και των αντίστοιχων δρομολογίων του δια – αστικού σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης – Λάρισας) στο Σ.Σ. του Μεζούρλου Λαρίσης, για την συνδυασμένη μετακίνηση των Βολιωτών (και Λαρισαίων) προς Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας, Ιατρική Σχολή, ΤΕΙ, ποδοσφαιρικό γήπεδο Λάρισας κλειστό Γυμναστήριο Λάρισας και νέων νεκροταφείων Λάρισας, παρακάμπτοντας το κορεσμένο κυκλοφοριακά κέντρο της Λάρισας και ι. ανακατασκευή της σιδηροδρομικής σύνδεσης μεταξύ Σ.Σ. Βόλου – Λιμένος Βόλου (1η, 2η και 3η προβλήτα λιμένος Βόλου) και μεταξύ Διαλογής και Α΄, Β΄ και Γ΄ Βιομηχανικής Ζώνης του Βόλου, επέκταση συστημάτων σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ηλεκτροκίνησης στις γραμμές αυτές.

Η επιστολή δεν απευθύνεται μόνο τους Ελληνικούς ιθύνοντες των Υπουργείων Μεταφορών και Δημοσίων Έργων, ούτε μόνο στους τοπικούς Αυτοδιοικητικούς Άρχοντες και Προκρίτους αλλά κυρίως στους νέους ιδιοκτήτες της Τρενοσέ: αγαπητοί της Φερροβίε ντε λο Στάτο Ιταλιάνο, σας ενδιαφέρει ο σιδηρόδρομος να κόβει εισιτήρια; Σας ενδιαφέρει να αποσπά επιβατικό κοινό από άλλα είδη μετακίνησης; Σας ενδιαφέρει να έχετε μόνιμο και σταθερό επιβατικό κοινό; Σας ενδιαφέρει η ανάπτυξη των εμπορευματικών μεταφορών; Αν ναι τότε μπορεί αυτή η επιστολή να σας φανεί χρήσιμη…


Με εκτίμηση, Σ. Βενέτης.