Κάπου έναν αιώνα πριν, ο Sleepy John Estes στο ‘‘Hobo Jungle Blues’’, προσπάθησε να αποδώσει με αθωότητα και λεπτομέρεια τα βαθύτερα αισθήματά του, όταν συμβούλευε τους άλλους να είναι προσεκτικοί με τους αστυνομικούς των τραίνων και τον σερίφη του Μπράουνσβιλ (Brownsville).
Ο Estes εμπνεύστηκε το τραγούδι στα τέλη της δεκαετίας του ’20, όταν τα μέτρα αστυνόμευσης είχαν ενταθεί στο θέμα της μετανάστευσης των μαύρων από το Νότο στο Βορρά, πολλοί από τους οποίους κοιμόντουσαν στους δρόμους και ταξίδευαν κρυφά μέσα στις σκευοφόρους των τραίνων, αφού αυτό θα είχε ως συνέπεια, την οικονομική καταστροφή των μεγαλοϊδιοκτητών του αμερικάνικου νότου από την έλλειψη των εργατικών χεριών των νέγρων. Έτσι λοιπόν στο μπλουζ ‘‘Hobo Jungle Blues’’, ο Sleepy John Estes συμβουλεύει τους ενδιαφερόμενους, πως: ‘‘…Αν περάσεις μέσα από το Μπράουνσβιλ, καλύτερα να μην κρυφοκοιτάξεις έξω. Ο κ. Γουίτνι θα σε βουτήξει, κι ο κ. Γκάι Χέαρ θα σε τσακίσει…’’.
Ο Estes εμπνεύστηκε το τραγούδι στα τέλη της δεκαετίας του ’20, όταν τα μέτρα αστυνόμευσης είχαν ενταθεί στο θέμα της μετανάστευσης των μαύρων από το Νότο στο Βορρά, πολλοί από τους οποίους κοιμόντουσαν στους δρόμους και ταξίδευαν κρυφά μέσα στις σκευοφόρους των τραίνων, αφού αυτό θα είχε ως συνέπεια, την οικονομική καταστροφή των μεγαλοϊδιοκτητών του αμερικάνικου νότου από την έλλειψη των εργατικών χεριών των νέγρων. Έτσι λοιπόν στο μπλουζ ‘‘Hobo Jungle Blues’’, ο Sleepy John Estes συμβουλεύει τους ενδιαφερόμενους, πως: ‘‘…Αν περάσεις μέσα από το Μπράουνσβιλ, καλύτερα να μην κρυφοκοιτάξεις έξω. Ο κ. Γουίτνι θα σε βουτήξει, κι ο κ. Γκάι Χέαρ θα σε τσακίσει…’’.
Η ειλικρίνεια του Sleepy John Estes, είναι σίγουρα αφοπλιστική και συγκινεί τον ακροατή. Η συμβουλή του να ‘μην κοιτάξεις έξω’, υπαινίσσεται να κοιτάζεις μόνο μέσα από μια μισάνοιχτη πόρτα, καθώς το τραίνο θα διασχίζει το νότιο άκρο της μικρής πόλης Μπράουνσβιλ του Τεννεσί. Σε ένα άλλο πάλι μπλουζ, το ‘‘Special Agent’’ που αναφερόταν στο ταξίδι με τραίνο, ο Sleepy John Estes μας περιγράφει τη διαδρομή έξω από το Ripley, μια μικρή επίσης πόλη της Πολιτείας του Τεννεσί, πάνω στην κύρια σιδηροδρομική γραμμή Μέμφις-Σικάγου.
Όταν έφυγε, μας λέει, από το Ripley, ο καιρός ήταν κάπως δροσερός και έπρεπε να προσέχει μην αρπάξει καμιά γρίππη. Κρυμμένος στο βαγόνι με τα εμπορεύματα, ακούει τον ειδικό πράκτορα του τραίνου, που ήταν επιφορτισμένος με το δυσάρεστο έργο να βρίσκει και να κατεβάζει βιαίως τους μαύρους λαθρεπιβάτες, να περπατάει πάνω στην οροφή. Μερικοί μάλιστα από αυτούς, πρέπει να πούμε, ήταν χαρακτηριστικά βίαιοι και κτηνώδεις στη συμπεριφορά με όποιον λαθρεπιβάτη, ειδικά μαύρο, συνελάμβαναν. Στην τελευταία στροφή παρακαλεί να τον αφήσει κοντά σε κάποια μεγάλη πόλη, γιατί ήδη έχει αργήσει στην προγραμματισμένη ηχογράφηση που είχε να κάνει, ‘‘… ειδικέ πράκτορα, ειδικέ πράκτορα, κατέβασέ με κοντά σε κάποια πόλη. Πρέπει να κάνω μια ηχογράφηση, έπρεπε ήδη να ηχογραφώ’’.
(… Special agent, special agent, put me off close to some town
Now I got to do some recording and I oughta be recording right now…).
Κάπου εκατό χρόνια αργότερα από εκείνη την εμβληματική και χρυσή εποχή των μπλουζ, τα τραίνα εδώ, εξακολουθούν να ταξιδεύουν βόρεια. Οι μαύροι βέβαια στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, μπορεί να επιβιβάζονται ελεύθερα από το Νότο προς το Βορρά και τανάπαλιν, αλλά λίγο κάτω από τον αμερικάνικο νότο, στα εδάφη του Μεξικού, λαμβάνει χώρα ένα άλλο είδος απαγόρευσης και αποτροπής της μετανάστευσης των φτωχών και απελπισμένων με τραίνα απ’ εκεί προς τη μεριά του Νότου των Ηνωμένων Πολιτειών. Πριν από χρόνια, όσοι δεν είχαν την τύχη ή την ευκαιρία να φτάσουν σε εκείνα τα χώματα και να βιώσουν εκ του σύνεγγυς τα τεκταινόμενα και τις πολυεπίπεδες σχέσεις που αναπτύσσονται στα σύνορα Μεξικού-Ηνωμένων Πολιτειών, ένθεν κακείθεν, πήραν μια ιδέα του φαινομένου της συγκεκριμένης μετανάστευσης μέσα από την υπέροχη, σκληρή, ελεγειακή κινηματογραφική ταινία του ώριμου Τόμι Λι Τζόουνς, ‘Οι Τρεις Ταφές Του Μελκιάδες Εστράδα’’, σε σενάριο του μεξικανού σεναριογράφου Γκιγιέρμο Αριάγκα, με κεντρικό ήρωα έναν μεξικανό λαθρομετανάστη που εργαζόταν σε ένα ράντζο του Τέξας.
Το τραγούδι ‘La Bestia’ αναφέρεται στο τραίνο του θανάτου του Μεξικού! Ωστόσο όπως ισχυρίζονται οι ειδήμονες, οι κίνδυνοι από αυτή καθεαυτή τη μετανάστευση θα ήταν λιγότεροι, αν οι ακροατές είχαν επίγνωση της μυστικής και αδιαφανούς σχέσης του με την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Είναι ένα από τα δημοφιλέστερα τραγούδια στο ραδιόφωνο της Κεντρικής Αμερικής, και πολύ συχνά απαιτείται από τους ακροατές των ραδιοφωνικών σταθμών σε όλη την Ονδούρα, τη Γουατεμάλα και το Ελ Σαλβαδόρ. Αλλά αυτό που οι περισσότεροι ακροατές δεν γνωρίζουν, είναι το γεγονός ότι το La Bestia (The Beast, το Κτήνος) είναι μια μπαλάντα για το ύπουλο ταξίδι με το τραίνο από το Μεξικό προς τα σύνορα ΗΠΑ, η οποία όμως ‘‘δρομολογήθηκε’’ τεχνηέντως από την Αμερικανική Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων (US Customs and Border Protection, CBP) για να αποτρέπει τους υποψήφιους μετανάστες από την πραγματοποίηση του ταξιδιού. Κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες παιδιά, πολλά από τα οποία δεν συνοδεύονται από ενήλικες, φτάνουν στις ΗΠΑ παράνομα μετά τη διέλευση των συνόρων με το Μεξικό. Τα περισσότερα από αυτά, όπως και οι περισσότεροι πρόσφυγες, αποτελούν θύματα της ενδημικής βίας στην Κεντρική Αμερική. Κάποια πρόσφατα στατιστικά στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα, είναι αποκαλυπτικά και πιστοποιούν ότι ακόμα συνεχίζεται ακάθεκτη η εισροή μεταναστών από την Κεντρική Αμερική στο Μεξικό και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεκάδες χιλιάδες ασυνόδευτοι ανήλικοι, κάτω των δεκαοκτώ ετών, τέθηκαν τον προηγούμενο χρόνο υπό κράτηση, ενώ προσπαθούσαν να περάσουν παράνομα πάνω στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ το 2013, για παράδειγμα, συνελήφθησαν περίπου 25.000 νεαροί, το 2014, ο αριθμός σχεδόν διπλασιάστηκε, όπως και τον προηγούμενο χρόνο.
Με το θέμα αναγκάστηκε να ασχοληθεί ο ίδιος ο Πρόεδρος των ΗΠΑ και μάλιστα ζήτησε από το Κογκρέσο έκτακτη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ανθρωπιστικής κρίσης, συμπεριλαμβανομένων κάποιων εκατομμυρίων δολαρίων για εκστρατεία με στόχο τα μέσα ενημέρωσης. Η υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ, έχει από χρόνια ξεκινήσει διαφημιστική καμπάνια η οποία στοχεύει και προς τους γονείς της Κεντρικής Αμερικής οι οποίοι σχεδιάζουν να στείλουν τα παιδιά τους βόρεια. Στην εκστρατεία ενεπλάκησαν δημοφιλείς ιστοσελίδες, εφημερίδες, δημοσιογράφοι και διαφημιστικές εταιρείες, που οδήγησαν στην αναγραφή των στίχων του τραγουδιού La Bestia, φυσικά στην ισπανική γλώσσα, από τον μεξικανικής καταγωγής, Rodolfo Hernandez.
Οι στίχοι του τραγουδιού αναφέρονται σε ένα τραίνο, γνωστό ως ‘‘Το Τέρας’’, μια εμπορική αμαξοστοιχία με θανατηφόρα φήμη, η οποία χρησιμοποιείται από τους μετανάστες που ταξιδεύουν προς τις ΗΠΑ. Κι αυτό γιατί πολλοί πέθαναν λόγω πτώσεως από το τραίνο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ή έχασαν τα άκρα τους μετά από πτώση και τραυματισμό από τους τροχούς του. Όσοι καταφέρνουν να παραμείνουν επί του τραίνου, διατρέχουν τον κίνδυνο να πέσουν σε εγκληματικές συμμορίες, που κλέβουν τους ευάλωτους και αφελείς μετανάστες ή ακόμα και να τους απαγάγουν προσδοκώντας κάποια μελλοντική καταβολή λύτρων. Το ‘La Bestia’, άλλωστε, περιλαμβάνει και μια αναφορά στη Mara Salvatrucha, διαβόητη συμμορία της Κεντρικής Αμερικής της οποίας τα μέλη τριγυρίζουν στο τραίνο με σκοπούς κάθε άλλο παρά άγιους.
‘‘Μετανάστες από παντού, περιχαρακωμένοι κατά μήκος των σιδηροδρομικών γραμμών/Πού προέρχονται από πολύ μακρυά, και πηγαίνουν ακόμα μακρύτερα’’, λένε οι στίχοι. ‘‘ Το αποκαλούν ‘Κτήνος από το Νότο, αυτό το άθλιο τραίνο του θανάτου/Με το διάβολο στο λέβητα, σφυρίχτρες, μουγκρίσματα, ανατροπές και στροφές’’. Για τις ΗΠΑ, είναι άκρως σημαντικό να δοθεί το μήνυμα της αποτροπής της μετακίνησης των μεταναστών από το Μεξικό προς τις ΗΠΑ, που ίσως αποδειχτεί επικίνδυνη ενέργεια για τη σωματική τους υγεία.
Η δωρεάν διανομή του ψηφιακού δίσκου (δίσκου ακτίνας) με το τραγούδι στους ραδιοφωνικούς σταθμούς στα πλαίσια μιας εκστρατείας στα μέσα ενημέρωσης, πιστώνεται λένε με κάποιου βαθμού μείωση του αριθμού των θανάτων των μεταναστών καθ’ οδόν. Μέσα στα έξι τραγούδια του δίσκου, υπάρχει και κάποιο που αναφέρεται στους κινδύνους από τη διέλευση της αφιλόξενης και επικίνδυνης ερήμου Σονόρα, στα νότια των Πολιτειών της Αριζόνα και της Καλιφόρνιας. Το ‘La Bestia’, πάντως, ήταν το πρώτο, ειδικά προσαρμοσμένο για το κοινό της Ονδούρας, της Γουατεμάλας και του Ελ Σαλβαδόρ. Τα άλλα κομμάτια είναι πιστά στο λαϊκό ύφος Corrido του Μεξικού, αλλά το ‘La Bestia’, είναι κάτι περισσότερο από ένα σύγχρονο ποπ τραγούδι που βασίζεται στο στυλ cumbia της Καραϊβικής.
Από την πλευρά τώρα του Μεξικού, οι κυβερνώντες λόγω της αδυναμίας ή δυσκολίας αντιμετώπισης των μακροχρόνιων και κρίσιμων οικονομικών συγκυριών μέσα στις οποίες βρίσκεται βυθισμένη η χώρα η οποία φυσικά σε άλλες συνθήκες θα προσέφερε κάτι και στην παράνομη μετανάστευση των πολιτών, προτίμησαν να επιλέξουν την αύξηση της ταχύτητας του διαβόητου τραίνου La Bestia, με σκοπό την αποτροπή των κεντροαμερικανών μεταναστών από το να ανέβουν παράνομα στο τραίνο και να ταξιδέψουν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Έτσι λοιπόν αντικαταστάθηκε το μεγαλύτερο μέρος της σιδηροδρομικής γραμμής που διασχίζει μεγάλο μέρος του Μεξικού έως τα αμερικανικά σύνορα και εμπλουτίσθηκε με σύγχρονα συστήματα ασφαλείας και παρακολούθησης του συρμού, με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του τραίνου και την αποτροπή του ταξιδιού, αλλά κυρίως του ‘πηδήματος του θανάτου’ από και προς τα τραίνα, από τους υποψήφιους και απελπισμένους μετανάστες της κεντρικής Αμερικής, στο κυνήγι τους για το ελπιδοφόρο και φημισμένο αμερικανικό όνειρο της αντίπερα πλευράς. Πολλές οργανώσεις βέβαια κατηγορούν την κυβέρνηση ότι η μεγαλύτερη ταχύτητα του τραίνου θα οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των ατυχημάτων, αλλά η τελευταία πιέζεται από την πλευρά των ΗΠΑ για τη λήψη οποιουδήποτε αποτρεπτικού μέτρου στο έδαφος του Μεξικού. Οι επιδρομές που γίνονται από ειδικές κατασταλτικές αστυνομικές δυνάμεις έχουν εντατικοποιηθεί και οι παράνομοι μετανάστες προσπαθούν να πηδήξουν στο τραίνο, όχι μέσα στα κατοικημένα μέρη στα οποία διέρχεται αυτό, αλλά κατά τη διάρκεια της διαδρομής του μέσα σε αφιλόξενες επικίνδυνες ερήμους γεμάτες δηλητηριώδη φίδια και πρόχειρους καταυλισμούς κοντά στις γραμμές του τραίνου. Παρά το πολυδιαφημισμένο και ομώνυμο με το σιδηρόδρομο τραγούδι, λίγοι ενδιαφέρονται να ακούσουν το βαθύτερο κίνητρο για το οποίο γράφτηκε. Η προσοχή τους είναι στραμμένη περισσότερο στα σημεία που πρέπει εκλεκτικά και προσεκτικά να επιλέξουν για το σάλτο μορτάλε σε κάποιο βαγόνι του τραίνου.
Συντάκτης: Γιώργος Νικ. Σχορετσανίτης
Πηγή: efsyn.gr
